1089

ՆԵՐՍԷՍ ՇՆՈՐՀԱԼԻ ԻԷ

ԺԶ դար - ԺԶ դար

ID

Number

1089

Old record number

1579

Title

ՆԵՐՍԷՍ ՇՆՈՐՀԱԼԻ ԻԷ

Start date

ԺԶ դար

End date

ԺԶ դար

Date details

ԺԶ դար։

Copy place

Reference

Type

Number of pages

281

Dimension

8x11

Layout

միասիւն (5,7x8)։

Writing details

բոլորգիր։

Codicology

Ա-ԻԴx12 (Ա, Գ՝ 10 թղ., Դ, ԺԷ՝ 11 թղ.)։

Principal subject

Subject details

մագաղաթ, բացի թղ. 188-245, 250-1, 258-281 թուղթ է, աւելցուած նորոգողին կողմէ։

Number of lines

16։

Binding

դրոշմազարդ շագանակագոյն կաշի, միջուկը տախտակ. չունի աստառ. ինկած են երեք փականքները։

State of preservation

բաւարար, սակայն Ձեռագիրը զօրաւոր խոնաւութեան հանդիպած ըլլալով՝ կորսնցուցած է ողորկ վիճակը եւ կը տեսնուին հետքերը։ Նորոգուած է, թերի թուղթերու փոխարէն դրուած են նորեր՝ փոխանակ մագաղաթին։ Թուղթ ինկած է ընդ մէջ թղ. 10-1, 32-3, 187-8, 210-1։

Copyist

եւ այլ ծանօթութիւններ կը պակսին։ - ԿՆԻՔ թղ. 244ա, անընթեռնլի։

Owner

Commanditaire

Illuminator

Binder

Parchment flyleaf

չունի։

Lettrines

թղ. 123ա, 170բ։

Initials

կարմիր եւ կապոյտ։

Marginal illuminations

Images

Canon tables 1

չունի։

Canon tables 2

Title text

կարմիր։

Blank pages

չունի։

Colophon

Բնագրէն տարբեր գրչութեամբ. Թղ. 212բ. «Ես անարժան դիրացու Ղազար գրեցի Խօյ ի գեղըն Ֆանայի, թվին ՌՄԻԵ (1776), Ապրիլի ԻԵ, վերջ. ամէն»։

Informations

1906ին Կարինի Իտալիոյ հիւպատոսը ####### ###### նուիրած է Մատենադարանիս, Հ. Դանիէլ Վրդ. Ստեփանեանի ձեռքով։ Բովանդակութիւն. 1. Թղ. 1ա. «(Տեառն Ներսէսի Կաթողիկոսի ասացեալ). Յիսուս որդի հաւր մի(ածին) եւ ճառագայթ կերպարանին»։ Առաջին թուղթը վնասուած ըլլալով բնագիրը անկատար է, յատկապէս յաջորդ տասը տողերուն մէջ։ Թղ. 117բ. «Յիշատակ բանի գրողին մաղթանաց. Ի վեց հարիւր հայոց թվական»։ 2. Թղ. 123ա. «Նորին Տեառն Ներսէսի բան ըստ հաւատոյ դաւանութեան. Խոստովանիմ Աստուած ըզհայր, անծին անեղ եւ անսկիզբն»։ Թղ. 165բ. «Յիշատակարան. Վասն Աստուծոյ խաւսել զայս բան»։ 3. Թղ. 170ա. «Ներսէսի վասն երկնից շրջագայութեան եւ զարդուց նորա (...). Ի մեղական գոլով բնութեամբ»։ - Վերջ թղ. 130ա. «Նայիմ յերկինս եւ նըկատեմ զայս ամենայն, եւ փառըս տամ անեղ բնութեանն արարչական»։ 4. Թղ. 180ա. «Նորաչափ այլաչափ տաղք ի խնդրոյ անուն նախագրին տառիս տանց. Միշտ էից անեղ բնութիւն բնաւորեցան» (սկ. «Մխիթար բժիշկ ընկալ ի Ներսէսէ զայս ան»։ 5. Թղ. 183ա. «Նորին Ներսէսի Կլայեցւոյ ասացեալ ի խրատ մանկանց ուսումնասիրաց զայս բանքս. Այբն առաջին զքեզ տըղայ» (սկ. Ա-Ք)։ Թղ. 187բ. «Նախանձելի մարդկան լինիս» երկու տուն եւ կը մնայ կիսատ՝ թուղթի անկումով։ 6. Թղ. 188ա. «(Նորին Ներսիսի. Այբն անսկիզբն ասէ զԱստուած)». թուղթ ինկած ըլլալով թերի է Ա-Ե տառերով սկսող տուները. կը սկսի Զ տառէն (Զ-Ք)։ Թղ. 191բ. «Նորոգ մանկունք իմաստութեան» (սկ. «Ներսէսի է»)։ 7. Թղ. 192բ. «Նորին Տեառն Ներ(սէսի) տաղական ի խրատ ոգւոց համայնից, ի դիմաց մերոյին տառից յիւրաքանչիւրսն քառից. «Ա(յբն) զքեզ մերձակայ լինել» (սկ. Թղ. 201բ. «Նորոգ բանիս այսմիկ հանդէս» (սկ. «Ներսէս»)։ 8. Թղ. 202ա. «Տեառն Ներսէսի Կաթողիկոսի Հայոց բան հոմերական ասացեալ յիշատակաբան Առակաց Սողոմովնի արքայի, ըստ տառից այբուբենից տանց. Աստուածեղէն հոգւովն ի սմա, խաղաղութեան անուն արքա(յ)» (սկ. Ա-Ք)։ Թղ. 204բ. «Անդրադարձութիւն տառից յիշատակաց. Քաղցրագունիս այս բաղձանօք» (սկ. եւ վերջատառք Ք-Ա)։ 9. Թղ. 206բ. «Վերստին յաւելուած ըստ անուան ոգողին եւ ըստ անուան գծողիս նա խագիծ տաղիս. Սա մարգարէ աստուածաբան» (սկ. «Սողոմոն»)։ Թղ. 208բ. «Նմանաբար խորհուրդ խորին» (սկ. «Ներսէսի բանս է»)։ 10. Թղ. 209ա. «Թուղթ մխիթարական Տեառն Ներսէսի (...). Անտեսն է յոյս աստուածային» (սկ. Ա-Ո, կը մնայ կիսատ՝ թուղթի անկումով, ապա կը շարունակէ «էսի է կաթողիկոսի հայոց» սկզբնատառերով)։ 11. Թղ. 212բ. «Գովեստ ներբողական պատկերագրական բանիւ, յաղագս վարուց մեծի հայրապետի Տեառն Ներսէսի Հայոց Կաթողիկոսի եւ տիեզերական վարդապետի, ասացեալ Տեառն Ներսէսի սրբ(...)պետի եւ սուրբ ազատի (...)ւոյ դստեր եղբաւր. Վարժեալ ստիպէ հարկ տէրունի, ըզդադարումն իմ ըստ բանի»։ 12. Թղ. 243բ. «Շարադրութիւն հոմերական վիպասանութեամբ, սակս հայկազանցն սեռի եւ Աշակունեացն զարմի, ի սկզբանցըն մինչ ի վախճան, առասացեալ Ներսէսի եղբօր Կաթուղիկոսի Հայոց ի Գրիգորիսի իւրականսն նախնիսն ի համբակութեան ելով տիս. Պարտական հաւրէ որդի, հատուցանել վարձ ծնաւղի»։ - Վերջ թղ. 245բ։ 13. Թղ. 245բ. «Վիպասանութիւն (...). Աստանաւր սկզբնաւորեալ բանիս ըզբանս (սկիզբն եդեալ), այն որ ընդ հաւր է էացեալ»։ - Վերջ թղ. 281բ. «Իսկ յորժամ զայսոսիկ լուծեալ, զառ ստորեւ արհամարհեալ, աստ ամենայն իր փոփոխեալ (...)չեւ անունըն փոխադրեալ» կը մնայ կիսատ։

Content