1093

ՆԵՐՍԷՍ ՇՆՈՐՀԱԼԻ ԼԱ

ՌԿԳ = 1614 - ՌԿԳ = 1614

ID

Number

1093

Old record number

361

Title

ՆԵՐՍԷՍ ՇՆՈՐՀԱԼԻ ԼԱ

Start date

ՌԿԳ = 1614

End date

ՌԿԳ = 1614

Date details

ՌԿԳ - 1614։

Copy place

«ի դուռն Հանատ կատար վանուցն»։

Reference

Type

Number of pages

297

Dimension

7x9,5

Layout

միասիւն (5x6)։

Writing details

նօտր մաքուր։

Codicology

Ա-ԻԵx12 (Ա՝ 11 թղ.)։

Principal subject

Subject details

թուղթ։

Number of lines

13։

Binding

դրոշմազարդ կաշի, միջուկը տախտակ. կորսուած են դռնակը եւ զոյգ փականքները. աստառը մութ կապոյտ լաթ։

State of preservation

բաւարար։

Copyist

Թորոս սարկաւագ նօտար։

Owner

Ղազար վարդապետ, բանի սպասաւոր։

Commanditaire

Illuminator

Binder

Parchment flyleaf

Կլոր փոքր երկարագիր երկսիւն Աւետարանի հատուած, որ զոյգ սիւներէն առած է հատուածներ։ Թէ՛ սկիզբը եւ թէ աւարտին՝ նոյն ձեռագրէն օգտուած է, երկուքի ծալուած մագաղաթներով. Ա. ունի Յովե. Է 37-38, 4041, 45, 33-34. Բ. ունի Յովե. է 38-39, 42-43, 46-47, 38։

Lettrines

Initials

կարմիր։

Marginal illuminations

սակաւք, կարմիր գրիչով, հանգուցագիր։

Images

Canon tables 1

չունի։

Canon tables 2

թղ. 212բ, իսկ թղ. 155ա պոկուած է։

Title text

կարմիր։

Blank pages

թղ. 1ա-2բ, 3բ, 292բ-297բ։

Colophon

Բնագրին գրչութեամբ. 1. Թղ. 291ա. «Փառք ամենայսուրբ Երրորդութեանն Հօր եւ Որդոյ եւ Հոգւոյն սըրբոյ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից ամէն։ Շնորհիւ Տեառն սկսայ եւ ողորմութեամբ նորին կատարեցի զսուրբ տառս, ի թվականութեանս Հայոց ՌԿԴ (1614), ի դուռըն Հաճատ կատար վանուցն, ի Կաթողիկոսութեան Տեառն Տէր Մելքիսեդեկին, ի վայելումն Ղազար վարդապետին։ «Արդ, երեսաթաւալ եւ հառաչմամբ սըրտիւ հայցեմ զհանդիպողքդ սորին, կարդալով կամ օրինակելով, յիշեսջիք զվերոյ ըզստացօղ սորին զՂազար բանի սպասաւորն, եւ զիւր ծնօղքն զնիկողոսն եւ զՇնօֆորն եւ զիւր եղբարքն, որ առ Քրիստոս են հանգուցեալ, եւ զքեռն իւր զՂուտրատ եւ զամենայն արեան մերձաւորքն իւր։ Եւ զիս զնօտար Թորոս սարկաւագս, որ աշխատեցա(յ) ձեռօք իմովք եւ գծագըրեցի զսա։ Յիշեցէք զմեզ Հայր մեր ասելով, կամ Քրիստոս որդի Աստուծոյ։ Եւ որ զմեզ յիշէ՝ յիշեալ լիցի ինքն ի Քրիստոսի ահեղ ատենի ամէն։ Հայր 2. Թղ. 154բ. «ԶՏէր Ղազար վարդապետ ստացօղ սորին յիշեցէք ի յաղօթս ձեր, եւ զԹորոս նոտարս յիշեա. Հայր մեր որ»։ 3. Թղ. 212ա. «Ով եղբայրք, յիշեցէք ըզմեղաւոր եւ անարժան Թորոս դըպիրս. թվ. ՌԿԳ (1914, Սեպտեմբեր ամսոյ ժԱ»։

Informations

կը պակսին։ Բովանդակութիւն. 1. Թղ. 3ա. «Ներսէսի Հայոց Կաթողիկոսի, նուէր մաղթանաց ներչափական տաղիւ, ըղձումն աղաւթից ներանձնական հոգւոց, զարթուցելոց մտաւք ի թմբրութենէ կրից, յիշատակաւ անցելումն իրի, ներկայի եւ ապագայի, յողբումն հեծութեան սրտի խաւսք ընդ Աստուծոյ. որ ոք փոխարկեսցէ զսա այլում, զգուշասցի ուղղութեան բանի եւ գրոյ, զի մի՛ եթէ մի տառ յաւելու եւ կամ նուազէ՝ կաղացեալ գտանին ոտք վանգիցն ի չափոցն եւ ի բանիցն, աղաւաղեսցին եւ վերծանութիւնքն. (Յիսուս որդի հօր միածին)»։ Առաջին թուղթ մը պոկուած ըլլալով՝ կը պակսի «Յիսուս Որդի»ի տող 1-17. ձեռագիրը կը սկսի՝ «Ըստունգանաւղս պատուիրանին, ըզնըմանաւղս անառակին»։ Թղ. 148բ. «Յիշատակարան բանիս Ներսէսի մաղթանաց. Ի վեց հարիւր Հայոց թուականիս»։ 2. Թղ. 155ա. «(Ներսէսի) Հայոց Կաթողիկոսի ասացեալ Բան հաւատոյ ընդդէմ ամենայն հերձուածողաց արիոսեանց. Խստովանիմ Աստուած զհայր, անծին, անեղ եւ անըսկիզբն, խոստովանիմ Աստուած զորդին, անժամանակ հաւր միածին, խոստովանիմ Աստուած զհոգին»։ Թղ. 206բ. «Յիշատակարան բանիս Ներսէսի մաղթանաց. Վասն Աստուծոյ խաւսել զայս բան, ինձ ոչ էր անգ եւ ոչ նըման»։ 3. Թղ. 212բ. «Նորին Տեառն Ներսէսի Կղայեցւոյ Հայոց Կաթողիկոսի ասացեալ ի խրատ մանկանց ուսումնականաց. Այբն առաջին ըզքեզ տղայ» (սկ. Ա-Ք)։ Թղ. 218ա. «Նախանձելի մարդկան լինիս» (սկ. «Ներսէսի է»)։ 4. Թղ. 218բ. «Նորին Ներսէսի Կլայեցւոյ ասացեալ բան հաւատոյ, վասն անեղին եւ եղելոյ. Այբն անըսկիզբն ասէ զԱստուած» (սկ. Ա-»)։ Թղ. 224բ. «Նորոգ մանկունք իմաստութեան» (սկ. «Ներսէսի է»)։ 5. Թղ. 225ա. «Նորին Ներսէսի Կլայեցւոյ ասացեալ ներտաղական, ի խրատ հոգւոց համայնից. Այբն Աստուծոյ զքեզ մերձակա(յ)» (սկ. Ա-Ք)։ Թղ. 236ա. «Նորոգ բանիս այսմիկ հանդէս» (սկ. «Ներսէս»)։ 6. Թղ. 237ա. «Տեառն Ներսէսի յիշատակարան յԱռակացն Սողովմոնի, զոր իւրովք ձեռօքն իսկ գրեաց. Աստուածեղէն հոգւովն ի սմա» (սկ. եւ վերջատառք Ա-Ք)։ Թղ. 239բ. «Անդրադարձութիւն տաղիս յիշատակի. Քաղցրագունի այս մաղթանօք» (սկ. եւ վերջատառք Ք-Ա)։ 7. Թղ. 242բ. «Նորին յաղագս երկնից եւ զարդուն նորա, բարառնաբար ի դիմաց նորա ի չափ երկոտասանիցն պարզեալ ոտից, ի խնդրոյ առն բժշկապետի եւ աստեղագիտի Մըխիթարայ. Ի մեղական գոլով բնութիւն»։ 8. Թղ. 254բ. «Նունաչափն այլաչափ տաղք, ի խնդրոյ անուն նախագիծ տաղիս տանց. Միշտ էիդ անեղ բնութիւն» (սկ. «ՄԽիթար բժիշկ, ընկալ ի ներսէսէ զայս 9. Թղ. 258ա. «Չափաբեր շատ տաղս ոգեալ ի համբակ ոմն Յովանիսէ Հիզանցոյ ի զբաւսումն մանկանցն. Այս հրահանգից համալսարան, տեղիք լաւաց է բնակարան, յարկ վայելուչ մանկանց գըրգան, իմաստից բովք ուրահալման»։ - Վերջ թղ. 263բ. «Քեզ յարացոյց գաղափարեան, կենաց երկուց մեր ընտրութեան, չարն ի բարւոյն բացաւորեցան, եւ անանց կեանքն յատուկ ցուցան» (սկ. Ա-Ք)։ 10. Թղ. 264ա. «Ներբողեան ի Դաւթէ փիլիսոփայէ Տեառն Ներսէսի նորոգած նոր ոտանաւոր. Բարձրացուցէք ըզտէր Աստուած մեր, մարգարէն յառաջ ձայնեալ տայ ձեզ հրաման»։ - Վերջ թղ. 291ա. «Եկեղեցի այսաւր պարէ, զպայծառ նշանս ձայնիւ պատուէ, զՅիսուս ի սա փառաւորէ, այժմ եւ յապայն որ գալոց է»։

Content