1197

ԱՂՕԹԱԳԻՐՔ Զ. ԱՂԹԱՐՔ

ՌՃԽԵ = 1696 - ՌՃԽԵ = 1696

ID

Number

1197

Old record number

464

Title

ԱՂՕԹԱԳԻՐՔ Զ. ԱՂԹԱՐՔ

Start date

ՌՃԽԵ = 1696

End date

ՌՃԽԵ = 1696

Date details

ՌՃԽԵ - 1696։

Copy place

անյայտ։

Reference

Type

Number of pages

106

Dimension

6x9

Layout

միասիւն (4x6)։

Writing details

բոլորգիր։

Codicology

9, որոնցմէ իւրաքանչիւրը ունի 12 թուղթ։

Principal subject

Subject details

թուղթ։

Number of lines

15։

Binding

փայտեայ կաշեպատ, դրոշմանիշը՝ հազիւ տեսանելի են. գոցելու զոյգ փականքները ինկած են, մնացած են գամերու հետքերը։ Երկու կողքերը ներքին կողմէն ծածկուած են նուրբ մետաքով։ - ԹՂԹԵԱՅ ՊԱՀՊԱՆԱԿ միայն սկիզբը, վեց թուղթ, որ կը բովանդակէ ժամագիրքի մը երկսիւն գրութիւնը, սեւ եւ կարմիր մելանով։

State of preservation

մաքուր ու ներկայանալի. Աղթարքի Աղօթքներուն մէջ, ուր պարապ մնացած է անունին տեղր, «Կարապետ» անունով մէկը, անվարժ նոտր գրով աւելցուցած է իր անունը։

Copyist

Յարութիւն։

Owner

առաջինը՝ հաւանաբար գրիչը (տե՛ս ստորեւ Յիշատակարան), աւելի ուշ՝ Կարապետ, որ Աղթարքի Աղօթքներուն մէջ, անվարժ նոտր գիրով աւելցուցած է իր անունը։

Commanditaire

Illuminator

անյայտ, հաւանաբար գրիչը։

Binder

անյայտ։

Parchment flyleaf

Lettrines

երեք հատ, միագոյն եւ աննշան։

Initials

կարմիր մելանով են։

Marginal illuminations

միայն սկիզբը, շատ պարզ եւ միագոյն։

Images

երեք հատ, թղ. 1բ՝ Քրիստոս օրհնելու դիրքով, 36բ՝ Ս. Ներսէս Շնորհալի, պատարագի զգեստով, թագով, երկու ձեռքերով օրհնելու դիրքին մէջ, 67բ՝ Ս. Գէորգ ձիու վրայ, տէգով կը սպաննէ վիշապը։ Երեք նկարներն ալ բազմագոյն են, ոչ քաջ նկարիչի մը վրձինին արդիւնք։

Canon tables 1

հատ մը, բնագրին սկիզբը (թղ. 2ա), կարմիր գրիչով, շատ նախնական ու պարզ զարդերով։

Canon tables 2

չունի։

Title text

Blank pages

թղ. 1ա, 103բ-108բ։

Colophon

Բնագրին գրչութեամբ. 1. Թղ. 108ա. «Թվին Հայոց ՌՃԽԵ (1696), ձեռամբ մեղաւոր յոչընչի, հող եւ փոշի Յարութիւնի ի խնդրոյ. ամէն»։ Յետին դարու անվարժ նոտր գրչութեամբ. 2. Թղ. 36ա. «Ծառայիս Աստուծոյ Կարապետին. ամէն»։

Informations

1791էն առաջ մտած է մեր մատենադարանը։ Բովանդակութիւն. 1. Թղ. 2ա. «(Անուանք Աստուծոյ). Անսկիզբն Աստուած, Անեղ, Անիմանալի Աս տուած, Անպատմելի Աստուած, Անճառելի Աստուած..., Բանդ Աստուած, Բանդ Հօր Աստուած, Բանն Հօր էակից Աստուած, Բանն փառակից Աստուած...» (սկ. Ա-Ք)։ 2. Թղ. 37ա. «Աղօթք սրբոյն Ներսէսի հայրապետին ի պահպանութիւն ծառայիս իւրոյ. Հաւատով խոստովանիմ եւ երկիր պագանեմ քեզ Հայր եւ Որդի եւ սուրբ Հոգի, 3. Թղ. 44բ. «Աղօթք սրբոյն Գրիգորի Նարեկացւոյն. Որդի Աստուծոյ կենդանւոյ օրհնեալդ ամենայնի Հօրդ ահաւորի, անքըննին ծնունդ»։ 4. Թղ. 46բ. «(Նորին) մախթանք զօրաւոր յաղագս արհաւրաց գիշերաց. Ընկալ քաղցրութեամբ Տէր Աստուած հզօր զդառնացողի զաղաչանս»։ 5. Թղ. 49ա. «Աղօթք սրբոյն Փոկասու հայրապետին. Յիսուս Քրիստոս որդի Աստուծոյ, Տէր իմ եւ Աստուած, որոյ սուրբ է անունդ, տէր հրեշտակաց»։ 6. Թղ. 56ա. «Գիր չար ակի եւ չար լեզուի եւ չար նիաթի կապեալ եղիցի. Կայր Մօսէս յեզր Կարմիր ծովուն եւ արտասուելով գոչ7. Թղ. 59ա. «Գիր գլխացաւոյ, սրտացաւի եւ ամենայն (ցաւոց). Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս յայն(մ) ժամանակի գայ ի Գալիլէ(է ի) Յորդանան առ Յովհաննէս»։ 8. Թղ. 60բ. «Գիր գլխացաւոյ եւ կիսացաւոյ. Յանուն Սիսիանոսի միայնակեցին որ կացեալ ի ծերպս»։ 9. Թղ. 61ա. «Գիր պահպանութեան. Հոգի Աստուծոյ սրբեա զիս, մարմինն Քրիստոսի փրկեա զիս»։ 10. Թղ. 62ա. «Գիր չար ակին. Հրանիւթ հրափայլ համատուն սպասաւորք Աստուծոյ»։ 11. Թղ. 62բ. «Ընթերցու(ած) յԱռակաց. Որդեակ, մի՛ լքանիր ի խրատու Տեառն, պահեա՛ զխորհուրդս իմ... եւ հաստատեսցէ զոտն քո զի մի՛ սասանեսցի»։ 12. Թղ. 63ա. «Ընթերց(ուած) յԻսայեա(յ) մարգարէէ. Տէր ողորմեաց մեզ զի քեզ մուսացաք, եղեւ զաւակն...» 13. Թղ. 64ա. «Աւետարան ըստ Ղուկասու. Եւ էջ Յիսուս ի Կափառնաումն ի քաղաքն գալիլեացւոց... զի գիտէին զնա թէ Քրիստոսն է»։ 14. Թղ. 65բ. «Աղօթք պահպանութիւն. Եւ ես յամենայն ժամ զայս ասեմ թէ հանապազ Աստուծոյ գիրքն ի գիրկս»։ 15. Թղ. 66բ. «Գիր չար ակի եւ չար լեզուի. Առ Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս հարցին աշակերտքն թէ այն հրեշտակաց անուանքն»։ 16. Թղ. 67ա. «Մաղթանք ամենայն սրըբոց. Բարեխօսութեամբ սրբուհ(ւ)ոյ ամէնօրհնեալ Աստուածածնին եւ Յո(վ)հաննու»։ 17. Թղ. 72բ. «Աղերս սուրբ Աստուածածնին. Ակն արեւուն եւ աթոռ փառաց ամենասուրբ ծնող Աստուծոյ Մարիամ»։ 18. Թղ. 75ա. «Մաղթանք առ սուրբ նշանըս. Բարեխօսութեամբ սուրբ եւ աստուածային նշանացն Քրիստոսի»։ 19. Թղ. 78ա. «Աղօթք Վարագայ խաչին. Որ բեւեռեցար ի վերայ կենդանարար արմատ փայտին Քրիստոս Աստուած մեր»։ 20. Թղ. 78բ. «Գիր եւ Աղօթք պահպանութիւն ամենայն ցաւոց եւ չար աչից եւ չար փշից. Տէր եւ փրկիչ Յիսուս Քրիստոս, Հօր ճառագայթ եւ լոյս փառաց, փրկեա ի չարեաց եւ ի դիւաց»։ 21. Թղ. 81ա. «Գիր տատաստանի եւ երեսբաղթութեան առաջի մեծամեծաց. Յանուն Մեսիա(յ)նին որ անուանեցաւն Քրիստոս, որ վասն մեր եկաց»։ 22. Թղ. 85ա. «Գիր երեսբախտութեան. Որպէս Հայր Աստուած առաքումն Որդւոյ քաղցրացաւ եւ Որդին փրկութիւն մարդկանն քաղցրացաւ»։ 23. Թղ. 85բ. «Գիր բժշկութեան ամենեցուն ծառայիս Աստուծոյ. Տէր Աստուած մեր եւ Տէր զօրութեանց, դու ես աղբեր կենդանութեան»։ 24. Թղ. 91ա. «Աղօթք ընտիր. Ամենակալ ամենախնամ Աստուած յամենայնի օրհնեալ, որց (?) ամենայնի եւ ես ամենեցուն անհաս»։ 25. Թղ. 95բ. «Աղօթք սրբոյն Յակոբա(յ) Մոպնայ հայրապետին բժշկութիւն. Տէր Աս տուած մեր, Յիսուս Քրիստոս, բժիշկ տկարանաց եւ տուօղ բարեաց ի բանակս մեռե26. Թղ. 97ա. «Աղօթք սրբոյն Գրիգորի Աստուածաբանին բժշկութեան. Աղաչեմ ըզքեզ Տէր Աստուած իմ եւ գոհանամ զանհաս մարդասիրութիւն»։ 27. Թղ. 98ա. «Գիր չար ակի եւ աղանդաւորաց. Խափանի չար ակն եւ չար լեզուն, չար զգայարանքն»։ 28. Թղ. 99բ. «Գիր ծնանելոյ. Կամրին կապրենիոյ Ասօվնիայ, քակեցէք քակեցէք մինչեւ ի հիմն»։ 29. Թղ. 100ա. «Գիր չար լեզուի. Յանուն ամենակալի Աստուծոյ եւ ինն դասուց հրեշտակաց»։ 30. Թղ. 101ա. «Գիր պատերազմի. Այս են անու(ա)նք հրեշտակացն զոր առաքեաց Աստուած»։ 31. Թղ. 101բ. «Գիր չար ակի եւ լեզուի կա(յ). Գայր գետն (Յ)որդանան եւ բերէր ծառ մի»։ 32. Թղ. 102ա. «Այս են անուամբք որ պահեն զանդա(յ). Սարսիէլ, Սարագմիէլ, Գանծիէլ, Սեդրաք»։ 33. Թղ. 102բ. «Գիր ճանապարհի. Կենդանամէն, Կենդանամէլ Մատթէ, որ էք Աստուծոյ սպասաւորք... շահաւոր վաճառ արարէք սմա անուամբ Հօր եւ Որդոյ եւ Հոգոյն սրբոյ. ամէն»։

Content