1193

ԱՂՕԹԱԳԻՐՔ Բ

ԺԵ դար - ԺԵ դար

ID

Number

1193

Old record number

597

Title

ԱՂՕԹԱԳԻՐՔ Բ

Start date

ԺԵ դար

End date

ԺԵ դար

Date details

կը պակսի նշգրիտ թուականը։ Բնագրէս տարբեր գրչութեամբ կայ գրութիւն մը, հաւանաբար ստացողի մը կողմէ, ուր կը կարդանք ՋԼԱ, որ է՝ 1482 թուականը, որմէ առաջ գըրուած ըլլալու ձեռագիրս։

Copy place

անյայտ, հաւանաբար Լեհաստան։

Reference

Type

Number of pages

244

Dimension

13x18

Layout

միասիւն (10x14)։

Writing details

նոտր մաքուր, որ էջ 119-122ի վրայ վերածուած է բոլորգիրի. իսկ նոտր գիրը ձեռագրին վերջաւորութեան թէեւ կը դառնայ մեծադիր, սակայն միեւնոյն գրիչին կը պատկանի ամբողջ ձեռագիրս։

Codicology

11, որոնցմէ Թ, ԺԱ՝ ունին 8 թղ., Ժ՝ 10 թղ., մնացածները իւրաքանչիւրը 12 թղ.։ Էջաթիւերը դրուած են բնագրին մելանով, եւ կը սկսի Ա թերթով, որմէ առաջ կան 6 դատարկ թուղթեր, նոյնպէս է նաեւ ժԱ վերջին թերթը (էջ 229-244)։

Principal subject

Subject details

թուղթ դեղնորակ։

Number of lines

29։

Binding

փայտեայ կաշեպատ, գեղեցիկ դրոշմանիշերով։ Առաջին կողքին կեդրոնը կայ ձուաձեւ բոլորակ մը, 5,5x7 մեծութեամբ, եւրոպական տառով դրոշմանիշ խաչելութեան մը պատկերով. երկրորդ կողքին վրայ կը ներկայացուի Աստուածամօր թագադրութիւնը։ Ունի շատ նուրբ երկու փականք, կիսով չափ կաշի եւ ծայրերը մետաղեայ։ Առաջին կողքին փայտը ճաթած է, սակայն վրայի կաշիէ կողը կը պահպանէ փայտը։ Իբր աստառ ունի պարզ թուղթ։

State of preservation

կատարեալ ու մաքուր։

Copyist

Նիկոլայոս եպս. Աղքերմանցոյ։

Owner

հաւանաբար գրիչը, իսկ ժէ դարուն՝ Լեհահայոց արքեպիսկոպոս՝ Նիկողայոս Թորոսովիչ, որ իր անունը դրոշմած է էջ 1ի վրայ. «Նիկոլայոս Թորոսեանց Արքեպիսկոպոս Լեվահայոց»։

Commanditaire

Illuminator

անյայտ։

Binder

անյայտ։

Parchment flyleaf

չունի։

Lettrines

Initials

կարմիր մելանով են։

Marginal illuminations

միայն հատ մը (էջ 1), շատ պարզ, բայց ճաշակաւոր, կարմիր եւ վարդագոյն։

Images

Canon tables 1

չկան։

Canon tables 2

միայն հատ մը (էջ 1), 3x10 մեծութեամբ, միագոյն, կը պակսի գիծերու յըստակութիւնը եւ նրբութիւնը։

Title text

Blank pages

էջ 227, ինչպէս նաեւ ԺԱ թերթը (էջ 229-244)։-

Colophon

Բնագրին գրչութեամբ. 1. Էջ 28. «Զսակաւ աշխատողս զՆիկոլայոս եպիսկոպոս, աղաչեմ յիշել ի սուրբ աղօթս ձեր, յարտասա(ն)ելոյն ժամանակի, ով սուրբ հանդիպողք»։ 2. Էջ 120. «Զանարհեստ գրիչս զՆիկոլ եպիսկոպոս յիշել աղաչեմ, ով սուրբ հանդիպողք, եւ Աստուած զձեզ յիշէ. ամէն»։ 3. Էջ 125. «Զմեղաւոր գրիչս յիշեցէք»։ 4. Էջ 138. «Ողորմելի գրիչս Նիկոլայոս եպիսկոպոս Աղքերմանցոյ եւ ծնողաց եւ եղբարց մերոց եւ բարեկամաց եւ թշնամեաց եւ Քրիստոսի փառք յաւիտեանս»։ 5. Էջ 158. «Քրիստոս Աստուած, թո՛ղ զյանցանս Նիկոլայոսի եպիսկոպոսի Աղքերմանցոյ եւ ծնողաց իմոց եւ եղբարց, որ գրեցի զ(ս)ա»։ 6. Էջ 169. «Քրիստոս Աստուած իմ, թո՛ղ զբազում յանցանս ողորմելի եւ յանցող ծառայիս Նիկոլայոսի, որ գրեցի զպիտանի աղաւթն իս եւ ծնողաց իմոց եւ զեղբարց եւ զքերց եւ զբնաւ արեան մերձաւորաց, զկենդանեաց եւ զմեռելոց, զսիրելեաց եւ զատելեաց, զբարեկամաց եւ զթշնամեաց, զերախտաւորաց եւ զապերախտից, եւ քեզ փառք»։ 7. Էջ 197. «Ով աղօթասէր սուրբ եղբարք, որք հանդիպիք այս սուրբ եւ ընդ աստուածախաւս աղաւթնոյս եւ աղօթէք սովաւ, յաստուածա(յ)ին տնօրէնութեան սուրբ տեղիքս եւ կամ օրինակէք, աղաչեմ զձեզ, վասն սիրոյն Քրիստոսի, սուրբ վարդապետին Վարդանա(յ) մեղաց թողութիւն խնդրեցէք յԱստուծոյ. եւս առաւել ինձ բազմամեղիս Նիկոլայոսի եպիսկոպոսի Աղքերմանցոյ։ Վասն որոյ երես անկեալ աղաչեմ զհանդիպողքդ, յիշման արժանի առնել զանարժանս եւ զբիւր տաղանդաց պարտականս, եւ թողութիւն մեղաց խնդրել յԱստուծոյ ինձ եւ ծնողաց իմոց եւ եղբարց եւ քերց եւ ամենայն ազգականաց, կենդանեաց եւ մեռելոց, նայեւ երախտաւորաց մերոց եւ բարեկամաց, եւ ատելեաց եւ թշնամեաց եւ ամենայն հաւատացելոց, եւ Քրիստոս իւր միւսանգամ գալստեանն ամենեցուն ողորմեսցի, եւ նմա փառք յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն»։ Բնագրէն տարբեր գրութեամբ. 8. Էջ 208. «Ի թվ. ԶԼԱ (1482) Հոպտենբեր ամսոյ, ի ԺԷ (17) աւր, Բշ.ի, Գիւտ Խաչին երկուշաբթին, Սահակին սղ (Սաղմո՞ս) գնեցի, ի թվին Ջ (1451) ճառէն»։

Informations

«Զայս աղօրագիրք Վ. 4. Դազար Գրդ.ն մեր առեալ ի Կեռլայու։ ի հօրեղբօրէ իւրմէ Սէփէրէ՝ առաքեաց ի վանս, առ ի յիշատակ», հաւանաբար 1750-1760 տարիներուն։ բովանդակութիւն. 1. Էջ 1. «(Բ)ենիկ վարդապետի ասացեալ աղօթք մաղթանաց. Տէր Աստուած, ահաւոր եւ սքանչելայգործ, սահման սիրոյ եւ ողորմութեան»։ 2. Էջ 13. «Նորին սուրբ վարդապետի ասացեալ. Քրիստոս Աստուած մեր, ստեղծիչ ամենայն լինելութեանց, երեւելեաց եւ աներեւութից»։ 3. Էջ 22. «Նորին սուրբ վարդապետի ասացեալ. Տէր Աստուած զաւրութեանց, ահաւոր, բարձրեալ, հզաւր, անսկիզբն եւ անբովանդակելի»։ 4. Էջ 29. «Նորին սուրբ վարդապետի ասացեալ. Եւ արդ Տէր Յիսուս անմահ եւ անմահից թագաւոր, յորժամ յիշեմ զառատաձիր պարգեւս քո առ իս»։ 5. Էջ 35. «Նորին սուրբ վարդապետի ասացեալ. Քրիստոս Աստուած մեր,փրկիչ աշխարհի, որ բարձրացար վասն պարտեաց մերոց ի վերայ խաչին»։ 6. Էջ 45. «Նորին սուրբ վարդապետի ասացեալ. Աստուած անճառ լուսո(յ), լուսաւորեայ զխաւարեալ, մթացեալ, մեղայպարտեալ տարակուսեալս»։ 7. Էջ 48. «Նորին սուրբ վարդապետի աղերս մաղթանաց. Ամենասուրբ Երրորդութիւն, անկշռելի աստուածութիւն, համագոյ իսկութիւն եւ միահեծանութիւն, արդար եւ ճշմարիտ յամենայնի»։ 8. Էջ 53. «Նորին Բենիկ սուրբ վարդապետի ասացեալ. Եւ արդ Տէր բարերար, անոխակալ, հայր գթութեանց եւ Աստուած մխիթարութեանց, տեսող հեծութեանց»։ 9. Էջ 55. «Նորին աղերս մաղթանաց. Յաւիտենից Աստուած, հայր հանդերձելոյ աշխարհիդ, առաքող միածնիդ յարարածս եւ բաշխող ամենասուրբ Հոգւոյդ»։ 10. Էջ 65. «Նորին մաղթանք ի սուրբ Աստուածածին. Տէր Աստուած, անսկիզբն, հզաւր եւ փառաւորեալ, անտես եւ անպատճառ յամենայնի, անժամանակ եւ յաւիտ11. Էջ 67. «Նորին. Անեղանելի բնութիւն եւ բան Հօր, անսկիզբն եւ անժամանակդ Աստուած, որ վասն պարտեաց մերոց անպարտականդ պարտաւորեցար»։ 12. Էջ 71. «Ո՜վ եղբայր, թէ Նարեկ գիտես, երբ զվայերն ասես, զայս ալ ի հետ ասա. Վայ ինձ, թէ արդարեւ եհաս ինձ բաժինդ այդ եւ տեսանելոց եմ զսարսափելին հրեշտակաց»։ 13. Էջ 72. «Եւ արդ զի՞նչ գործեսցես անձ(ն իմ). Նարեկէ ասա զփոխն լման, ապա ասա զայս բանս. Եւ բնաւին հեռացեալս յաստուածա(յ)ին խնամարկութեանցն, որ ոչ ըստ գործոց իմոց ունիմ»։ 14. Էջ 74. «Յո(վ)հաննու քահանայի ասացեալ աղօթք. Որդի Աստուծոյ, միածին Յիսուս Քրիստոս, ամենայնի արարիչ, որ երեւին եւ որ ոչ երեւին, անբաժանելի ընդ 15. Էջ 78. «Յովհաննու քահանայի ասացեալ. Հայեաց Տէր ի տառապանս սրտի միոյ, տես զվէրս անձին իմոյ»։ 16. Էջ 81. «Նորին աղօթք ի դէմս մանկանց. Առատ յամենայն տուրս բարեաց, փարթամացուցիչ աղքատաց, էապէս եւ միշտ 17. Էջ 83. «(Նորին). Ի լուսոյ ճշմարտէ համագոյակ լոյս, յԱստուծոյ Աստուած, ի կենաց կեանք»։ 18. Էջ 85. «Նորին աղօթք ընդդէմ Հոգւոյն հայհոյութեան դիւին. Կորստեան անձին իմոյ այցելու մարդասէր եւ լոյս անըստուեր խաւարեալ մտաց իմոց»։ 19. Էջ 87. «Նորին Յով(հ)աննու քահանայի աղօթք պանտըխտի. Արարիչ ամենայնի յանեղծութիւն եւ յանապական կազմութիւն»։ 20. Էջ 91. «Նորին Յով(հ)աննու քահանայի աղօթք. Ճշմարիտ լոյս, ծնունդ լուսոյ ճշմարտի եւ ամենայնիւ հաւասար ըստ բնութեան պատճառին»։ 21. Էջ 93. «Նորին Յով(հ)աննու քահանայի այլ աղօթք. Առ քեզ, Տէր, մի եւ միայն ապաւինեալ աղաչեմ, որ անփոփոխելիդ ես յէութեան»։ 22. Էջ 95. «Նորին Յով(հ)ան(նու) քահանայի ի դէմս Որդւոյ. Զաւրութիւն եւ իմաստութիւն Հօր Յիսուս Քրիստոս, որ առաքեցար յաթոռոյ փառաց աստուածութեան քո»։ 23. Էջ 96. «Յով(հ)աննու քահանայի աղաւթք պիտանի. Որ աղբիւրդ ես անսպառ բարութեանց եւ շտեմարան ամենայն գանձուց իմաստութեան», 24. Էջ 99. «(Նորին). Ծագումն փառաց Հաւր եւ կերպարան էութեան նորա, կազմիչ եւ յօրինիչ ամենայն յաւիտեանց»։ 25. Էջ 103. «Յով(հ)աննու քահանայի ասացեալ ողբք. Անձն իմ տառապեալ եւ գերեալ ի սատանայէ, ընդէ՞ր ոչ զգաս զկորուստ 26. Էջ 107. «(Նորին). Անըստուեր լոյս եւ գոյացուցիչ բնութեան լուսոյ, միածին որդի Աստուծոյ Յիսուս Քրիստոս»։ 27. Էջ 108. «Նորին Յովհաննու քահանայի աղօթք զղջման. Հայր Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի, որ զամենայն գոյացուցեր յանէից»։ 28. Էջ 112. «(Նորին). Որդի եւ բան Հաւր Աստուած ճշմարիտ, որ եղեր մարդ կատար29. Էջ 114. «Նորին ի Հոգին Սուրբ մաղթանք. Անբաւելի եւ բազմազան շնորհաց առատապէս մատակարար եւ բաշխիչ Հոգիդ 30. Էջ 116. «Երանել(ւ)ոյ Եփրեմի աղօթք ծերացելոց երկիւղիւն Աստուծոյ. Եկի կալ առաջի քո, Տէր, յաղքատութենէ մտաց եւ բեքանոյ իմոյ, մատուցանել քեզ պտուղ օրնութեան»։ 31. Էջ 119. «Յաղագս մոլորութեան բանի դիւացն որ եւ զբազում եղբարս անյոյս ցուցանեն եւ մոլորեցուցանեն ի ճշմարտութենէ. Արարիչ ամենայնի հաստատութեան եղելոց, որ ի ձեռն իմաստութեան քո»։ 32. Էջ 121. «Վարդանա(յ) վարդապետի Մարաթաց(ւ)ոյ աղերս մաղթանաց, ի խորոց սրտէ առ Յիսուս Քրիստոս միածին Որդին Աստուծոյ, երթալ յամենայն տեղիս տնաւրինականացն, ուր կատարեաց Քրիստոս զմարդեղութիւն իւր եւ ընթեռնուլ ուրիշ ուրիշ եւ աղօթել խորհրդաբար, զոր գրեաց ի սուրբ քաղաքս Երուսաղէմ, ի Սուրբ Յակոբ, ի խընդրո(յ) միայնացեայլ եղբարցն. նախ ի Նազարէթ, ի տեղի Աւետմանն, առ միածինն, ի խորոց սրտէ աղօթք. Ծագումն անիմանալի եւ անհետազաւտելի, Հաւր յէութենէ Յիսուս Քրիստոս»։ 33. Էջ 123. «Ի լեռնակողմն, ի տունն Զագարիայ, ի խորոց սրտէ աղ(օթք). Աստուած իմ Յիսուս Քրիստոս եւ ի սկսբանցն հարցն մերոց»։ 34. Էջ 125. «Ի Բեդղեհէմ յայրն առ մըսրովն առաջի Յիսուսի Քրիստոսի, ի խորոց սրտէ աղերս մաղթանաց եղկելոյս Վարդանա(յ) եւ ամենայն յանցաւորաց. Ճառագայթեւ կերպարան էութեան Աստուծոյ Հաւր Տէր Յիսուս Քրիստոս»։ 35. Էջ 128. «Ի դուռն տաճարին աղերս մաղթանաց, յորժամ եկն Քրիստոս քառասնօրեայ յ(ը)նծայումն. Ով իմաստութիւն Աստուծոյ Հաւր Յիսուս Քրիստոս, բազուկ եւ զաւրութիւն եւ լոյս երեսաց նորա»։ 36. Էջ 131. «Ի խորոց սրտէ աղերս մաղթանաց առ միածին որդին Աստուծոյ Յիսուս Քրիստոս, յորժամ հալածեցաւ յԵգիպտոս, դարձաւ ի Նազարէթ եւ եկն երկոտասանամեայ ի տաճարն, Վարդանա(յ) աղերս եւ ամենայն մեղաւորաց. Աստուած իմ, Յիսուս Քրրիստոս, թագաւոր փառաց եւ արքայ համայնից եղելոց»։ 37. Էջ 134. «Առ հոսանսն Յորդանան գետոյն, առաջի Յիսուսի Քրիստոսի անարատ գառինն Աստուծոյ, ի խորոց սրտէ աղերս մաղթանաց. Անսկսբնակից Հաւր եւ էակիցն Սուրբ Հոգւոյն Յիսուս Քրիստոս, Աստուած եւ արարիչ»։ 38. Էջ 138. «Ի լեառն փորձութեան, առաջի Յիսուսի Քրիստոսի բանին Աստուծոյ, ի խորոց սրտէ աղերս մաղթանաց, Վարդանա(յ) եւ ամենայն մեղաւորաց. Ճառագայթ փառացն Հաւր եւ պատկեր էութեան նորա, Աստուած իմ Յիսուս Քրիստոս, որ կամաւ աղքատացար»։ 39. Էջ 142. «Ի սուրբ լերինն Թափովրական, առաջի Յիսուսի Քրիստոսի, ի խորոց սրտէ աղերս մաղթանաց, ողորմելոյս Վարդանա(յ) եւ ամենայն մեղաւ(որաց). Հրաշափառագոյն եւ զարմանագործ արարիչ, Աստուած իմ Յիսուս Քրիստոս, քահանայապետ բարի»։ 40. Էջ 145. «Առ եզր ծովուն Տիբերական մաղթանք առ Յիսուս. Աստուած իմ, Յիսուս Քրիստոս, որ անհետ գնացիւք շրջիս»։ 41. Էջ 146. «Ի ջրհորն Յակոբա(յ) ի Սամարիա(յ) մաղթանք. Աստուած իմ եւ Տէր Յիսուս Քրիստոս, գոյացուցիչ եւ հանգիստ ամենայն եղելոց»։ 42. Էջ 147. «Ի Բեդանիա(յ) առ գերեզմանն Ղազարու, ի խորոց սրտէ աղերս մաղթանաց առաջի Յիսուսի Քրիստոսի, ողորմելոյս Վարդանա(յ). Անեղակից Հաւր եւ համագոյ Սուրբ Հոգւոյն, զարդարիչ գեղեցկութեան»։ 43. Էջ 149. «Ի սուրբ լեառն Ձիթենեաց մաղթանք. Աստուած իմ եւ ամենայն եղելոց, Յիսուս Քրիստոս, միտք եւ բան Աստուծոյ, որ ընդ Հաւր քում բազմեալ հանկչէիր»։ 44. Էջ 152. «Ի սուրբ վերնատունն, առաջի Յիսուսի Քրիստոսի, ծոցածին բանին Աստուծոյ, ի խորոց սրտէ աղերս մաղթանաց Վարդ(անայ). Քրիստոս թագաւոր փառաց եւ լոյս անստուեր, որ փարթամացուցեր զմեզ»։ 45. Էջ 156. «Ի ձորն Կեդրոնի եւ ի տեղիս ծնդրադրութեանն Յիսուսի Քրիստոսի, ի խորոց սրտէ աղերս մաղթանաց, ողորմելոյս Վարդանա(յ) եւ ամենայն մեղաւորաց. Աստուած իմ, Յիսուս Քրիստոս, հանճարեղ առաջնորդ»։ 46. Էջ 158. «Նորին Վարդանա(յ) ի տեղիս ուր ըմբռնեցին զՔրիստոս եւ կապեցին եւ ձաղանքն, առաջի Յիսուսի Քրիստոսի, մաղթանք մեղուցեալ անձանց. Աստուած իմ, Յիսուս Քրիստոս, որ ես այբ եւ քէ»։ 47. Էջ 161. «Ի սուրբ Գողգոթա(յ), առաջի խաչելութեան Տեառն մերոյ Յիսուսի Քը րիստոսի, ի խորոց սրտէ աղերս մաղթանաց, ողորմելոյս Վարդանայ. Աստուած իմ Յիսուս Քրիստոս, անախտ եւ անմիջոց ծը48. Էջ 165. «Առաջի Աստուածընկալ գերեզմանին Քրիստոսի Աստուծոյ, ուր եդաւ մարմնով բանն Հօր, ի խորոց սրտէ աղերս մախթանաց. Աստուած իմ Յիսուս Քրիստոս, որ եղեր ի կերպարանս Ադամա(յ) հաւր 49. Է# 169. «Ի Համբարձումն Քրիստոսի, որ է ի լեառն Ձիթենեաց, ի խորոց սրտէ աղերս մաղթանաց, առաջի Յիսուսի Քրիստոսի. Որդի բարձրելոյն, ծնունդ անճառել(ւ)ոյն եւ համագոյ Սուրբ Հոգ(ւ)ոյն»։ 50. Էջ 174. «Ի սուրբ վերնատունն, առ ամենասուրբ Հոգին Աստուծոյ, ի խորոց սրտէ աղերս մաղթանաց, ողորմելոյս Վարդանա(յ) եւ ամենայն մեղաւորաց. Հոգի հայրական բարի եւ առաջնորդական, հեզ եւ հանդարտական»։ 51. Էջ 180. «Առ ամենահայրն բարի, ի սուրբ Սիոն, որ է Երուսաղէմ եւ յամենայն եկեղեցիս ուր եւ հանդիպի, ի խորոց սրտէ աղերս մաղթանաց. Աստուած ամենակալ, հայր բարեխնամ, ստեղծող ամէնաւրհնեալ ճառագայթ»։ 52. Էջ 185. «Առ ամէնաւրհնեալ Աստուածածինն կոյսն Մարիամ, ի տեղիս ննջմանն, որ է սուրբ Սիոն, եւ ի գերեզման նորա որ է Գեթսամանի, ի ձորն Կեդրոնի. Ով համագոյ աստուածութիւն Հօր եւ Որդ(ւ)ոյ եւ Հոգւոյն սրբոյ, փառաւորեմ զքեզ»։ 53. Էջ 189. «Ի տեղիս հառաչմանն Պետրոսի, առաջի Յիսուսի Քրիստոսի, ի խորոց սրտէ աղերս մաղթանաց, եղկել(ւ)ոյս Վարդանա(յ) եւ ամենայն մեղ(աւորաց). Աստուած իմ, Յիսուս Քրիստոս, ձայն ընդանի բան հայրենի»։ 54. Էջ 192. «Ի տեղիս քարկոծման սուրբ Ստեփանոսի նախավկայի, ի խորոց սրտէ աղերս մաղթանաց. Արքա(յ) ինքնակալ եւ իշխան զաւրեղ եւ մշտնջենաւոր»։ 55. Էջ 194. «Ի Պրոպատիկէ աւացանն, որ կոչի հինգ սրահ, առաջի Յիսուսի Քրիստոսի, ի խորոց սրտէ աղերս. Արթուն ակն Հաւր եւ բնութեամբ էակից նմա եւ փառակից սուրբ հոգւոյն»։ 56. էջ 198. «Աղօթք Անաստասայ կրօնաւորի, ի խորոց սրտէ. Տէր մի՛ սրտմտութեամբ քո յանդիմաներ զիս եւ մի՛ բարկութեամբ խ(րատեր զիս), գիտեմ, Տէր, զի աններելի»։ 57. Էջ 202. «Այս են տնօրինականաց սուրբ տեղիքն որ է յԵրուսաղէմ, զոր գրեցից սակաւս ի բազմացն, ես ծառայս Աստուծոյ Նիկոլայոս եպիսկոպոս. Նախ ի Սամուէ մարգարէի գերեզման, եւ այլ յառաջ եր58. Էջ 206. «(Խոստովանութիւն մեղաց եւ բան արձակման). (Խ)ոստովանիմ զբացս մութիւն սղալանաց իմոց, զոր ի ծնընդենէ աւազանին մինչեւ ցայսաւր մեղուցեալ եմ»։ 59. Էջ 209. «Պատմութիւն Երեմիայ մարգարէին, յաղագս աւերածոյն Երուսաղեմի թէ որ(պէս) գերեցաւ. Յորժամ հանդերձեալ էին քաղդէացիքն պաշարել զքաղաքն Երուսաղէմ»։ 60. Էջ 217. «(Խոստովանութիւն մեղաց). Խոստովանիմ առաջի Աստուծոյ եւ առաջի քո հայր սուրբ զամենայն մեղս իմ»։ 61. Էջ 219. «Կանոնք Տեառն Եփրեմի եւ արդիւնայկատար կրօնօորի, ի կուսութեան ճառէն, զոր սնուցանէր անապատն. Քահանայ կամ կրօնօոր կամ սարգօաք կամակոր մտօք ինքեան ընկենուն»։ - Վերջ էջ 226. սուրբ պահեսցէ եւ զտուըն ճգնաւորաց եւ զմարտիրոսացն»։ 62. Էջ 228. «Յաղակս արձակման ժողովրդեան. Փառք քեզ Տէր Աստուած մեր որ անցուցեր զօրս ի բարի եւ ի խաղաղութիւն»։ - Վերջ անդ. հալածեայ զերեւելի եւ զաներեւոյթ թշնամին ի սահմանաց մերոց եւ ի բնակութենէս մերմէ, փրկեայ զմեզ ի հրոյն յաւիտենից եւ քեզ փառք յաւիտեանս

Content