1199
614
արտաքին պարագաներէն դատելով՝ Ժժէ դար -
բոլորգիր։
Ա-Ը, որոնցմէ իւրաքանչիւրը պէտք էր ունենալ 12 թուղթ, որոնք զանազան տեղեր ինկած ըլլալով, ներկայիս Ա ունի՝ 4թղ., Բ՝ 10 թղ. Դ եւ 5՝ իւրաքանչիւրը 11 թղ., Ը՝ 7 թղ.։
թուղթ։
խաւաքարտ կաշեպատ, արդի կազմով։
արտաքսապէս ներկայանալի, սակայն կորսուած են բազմաթիւ թուղթեր։ Աղօթքներու խորագիրներուն մէջ, պարապ մնացած տեղերու մէջ, զանազան ստացողներ գրած են իրենց անունները, այսպէս «Սահակ», «Գրիգոր», «Կարապետ»։
Աղօթքներու առաջին տառերը, պարզ զարդերով։
կարմիր մելանով են։
երկու հատ, շատ աննշան։
չունի։
չկան։
չունենալով՝ կը պակսին բոլոր տուեալները։
Ձեռագրին սկիզբը գրուած է. «Աղօթից Գիրք ինչ խառնափնդոր, չարաչար ի գործ ածեալ, զոր յղեաց Հ. Գէորգ Վրդ.ն մեր ի Հալպու, նաւու, որ եհաս առ մեզ յամի Տեառն 1755, ի Փետրուարի 4»։ Մատեանս է Աղօթագիրք եւ Աղթարք, սկիզբը, միջանկեալ եւ վերջաւորութեան թերի. ունի հետեւեալ բովանդակութիւնը. 1. Էջ 1. «(Աղօթք ի Նարեկէ) ...ոխակալութեան. յիշեա՛յ ի (յ)այսմ ողբերգութեան մատենի բանիս խոստովանութեան եւ զոր ինչ խնդրեմ ի քէն» (կը մնայ կիսատ)։ 2. Էջ 4. «Աղաւթք Սրբոյն Գրիգորի Նարեկացու ասացեալ բանն՝ի խորոց սրտէ խօսք ընդ Աստուծոյ. Տէր Աստուած ամենակալ բարերար եւ բազմայպարգեւ եւ թագաւոր կենաց» (կը մնայ կիսատ)։ 3. Էջ 5. «(Աղօթք ի Նարեկէ). Որդի Աստուծոյ, Աստուած ճշմարիտ, փրկիչ եւ ազատիչ ամենայն արարածոց եւ պարգեւիչ ամենայն փափաքելոց»։ 4. Էջ 8. «Սրբոյն Գրիգորի Նարեկացւոյ ասացեալ է բանն, ի խորոց սրտէ խաւսք ընդ Աստուծոյ. Հայր երկնաւոր Աստուած ճշմարիտ, ստեղծիչ եւ (յ)աւրինիչ ամենայն արարածոց» (կը մնայ կիսատ)։ Էջ 3-16ի միջանկեալ զանազան թուղթեր ինկած ըլլալով՝ մնացած են զանազան Աղօթքներ՝ առանց խորագրի. բովանդակութենէն դատելով՝ քաղուած են Նարեկացիէ։ 5. Էջ 16. «Տեառն Ներսէսի Հայաստանեայց հայրապետին ասացեալ վասն պահպանութեան ծառա(յ)իս Աստուծոյ. Տէր Աստուած զաւրութեանց, նայեաց յաղաչանս ծառայի քո Ներսէսի վասն փառաւորեալ անուան քո, արդ Տէր իմ, թէպէտեւ» (միջանկեալ թերի)։ 6. Էջ 23. «Աղաւթք Սրբոյն Փոքասու հայրապետին ասացեալ վասն պահպանութեան ծառայիս Աստուծոյ այս անուն մարդոյս. Յիսուս Քրիստոս, Որդի Աստուծոյ եւ Աստուած որ սուրբ է անունդ, տէր հրեշտա7. Էջ 35. «Մովսէս առաջի մարգարէն, եւ արար աւձ պղնձի ի անապատն ընդդէմ հարկանող աւձին. Աւգնեա՛ մեղաւոր եւ անկար ծառային քո, Տէր Սաբաւաւթ, աւգնական լեր ինձ հարելոյ, եւ դուք լուարուք ինձ»։ 8. Էջ 37. «Մաղթանք առ սքանչելագործ սուրբ նշանացս Քրիստոսի Աստուծոյ մերոյ. Բարեխաւսութեամբ սուրբ եւ աստուածային նշանացս Քրիստոսի Աստուծոյ մերոյ, անբարբառ բարեխաւսացս...։ Արդ սուրբ խաչըն մեզ նշան յաղթութեան եւ դիւաց խորտակիչ...»։ 9. Էջ 43. «Այլ Գիր պահպանութեան ծառայիս Աստուծոյ. Եւ ես (յ)ամենայն ժամ զայս ասեմ թէ հանապազ Աստուծոյ գիրքն»։ 10. Էջ 45. «Դաւանութիւն հաւատոյ ի Նիկիայ սուրբ ժողովն ասացեալ է. Հաւատամք ի մի Աստուած, ամենակալ յարարողն երկնի եւ երկրի...։ Ի սուրբ Լուսաւորչէն ասացաւ ի դէմ նոցայ. Իսկ մեք փառաւորեսցուք որ յառաջ...»։ 11. Էջ 49. «Աւրհնութիւն փառաց ի դէմս սուրբ Երրորդութեան ի Կոստանդինուպոլիս սուրբ ժողովոյն ասացօ. Փառք ի բարձունս Աստուծոյ եւ (յ)երկիր...։ Արժանաւոր ժողովն առ Եփեսոս այսչափ ասացօ. Եւ յամենայն ժամ աւրհնեմք զքեզ եւ գովեմք...»։ 12. Էջ 53. «Մաղթանք առ ամենայն սուրբըս. Բարեխաւսութեամբ սրբոհու ամէնաւրհնեալ Աստուածածնին եւ Յովհաննու Կարապետին, Սրբոյն Ստեփանոսի»։ 13. Էջ 59. «Աղաւթք Տեառն Ներսէսի Հայոց կաթուղիկոս(ի) ասացեալ վասն պահպանութեան. Հաւատով խոստովանիմ եւ երկիր պագանեմ»։ 14. Էջ 71. «Աղաւթք պահպանութեան, փրկեա Տէր Աստուած ամենայն չարէ զծառայս Աստուծոյ. Տէր եւ Փրկիչ Յիսուս Քըրիստոս Հաւր ճառագայթ եւ լոյս փառաց, փրկեա զծառայս քո ի չարեաց» (սկ. «Տէր Առաքեալ»)։ 15. Էջ 75. (Անխորագիր՝ Աղօթք վասն գրապանակի). «Տէր Աստուած մարդասէր, մարդասիրի Հաւր Որդի, դու ես պահապան եւ աւգնական...։ Բարեխաւսութեամբ սուրբ եւ փառաւորեալ եւ պատուական...։ Բարեխաւսութեամբ սուրբ եւ փառաւորեալ եւ պատուական սուրբ խաչին, որոյ վերայ տարածեցաւ...։ Քրիստոս Աստուած փրկիչ, փըրկեայ զծառայս քո եւ ամրածածուկ աջովդ...։ Երեքանձնեայ տէրութիւնք, միով բնութիւն եւ էութեամբ անքննին...»։ 16. Էջ 81. «Աղաւթք «Սրբոյն Գրիգորի Նարեկացւոյն խաւսք ընդ Աստուծոյ. Որդի Աստուծոյ կենդան(ւ)ոյ աւրհնեալ (յ)ամենայնի, Հաւրդ ահաւորի անքննին ծնունդ»։ 17. Էջ 83. «Այլ գիր լեզուայկապի է. Կայր Մովսէս ի յեգր Կարմիր ծովուն աղաւթ18. Էջ 87. «Այլ գիր չար աչից եւ չար լեզուի. Գային չար կամքն եղփողանովն ըզհուրն ի հետն ունէին»։ 19. Էջ 90. «Այլ գիր լեզուակապի եւ երեսբաղթութեան ի դէմ ծառայիս Աստուծոյ. Հաւատամ ի կաթն սուրբ կուսին»։ 20. Էջ 93. «Գիր վաճառի եւ թալեհի. Յայնժամ բացան երկինք եւ իջին կզ (66) հրեշտակ եւ ունէին»։ 21. Էջ 95. «Այլ գիր ճանապարհի (յ)որժամ երթաս յիշեայ զայս անուանքս եւ անահ երթաս. ամէն. Կենամէլ, Կենդամէլ, Մաթիէ, որք էք սպասաւոր Աստուծոյ»։ 22. Էջ 96. «Գիր ջրման եւ տենտի գրէ. Ասէ Միանոս. թող վասն այսպէս է Միանոս, թող վասն սուրբ կուսին Մարիամու»։ 23. Էջ 96. «Գիր գլխացաւի եւ Նզլա(յ)ի գրէ. Տէր մեր Յիսուս Քրիստոս յայնժամ գայ ի Գալիլէէ Յորդանան առ Յով(հ)անէս»։ 24. Էջ 99. «Աղաւթք պահպանութեան. Եւ ես (յ)ամենայն ժամ զայս ասեմ թէ հանապազ Աստուծոյ գիրքն ի գրկիս աստուածաբանի»։ 25. Էջ 100. «Աղաւթք Սրբոյն Գրիգորի Նարեկացուն զոր պարտ է կարդալ ամենայն աւր ի ծագել արեւու. Արքայ երկնաւոր, թագաւոր բարձրեալ, Տէր բոլորից»։ 26. Էջ 104. «Գիր թեպղա(յ)ի եւ զարհուրանաց գիշերոյ որ այլ չի զարհուրի ծառայսն Աստուծոյ այս (անուն). Երդմ(ն)եցուցանեմ զքեզ սատանա(յ) եւ կապեմ անուամբն Աստուծոյ»։ 27. Էջ 17. «Գիր թեպղայի եւ ամենայն իրաց տղա(յ) չի ապրելոյ պողպատ ամանով ի հետ պահէ ծառայսն Աստուծոյ. Սուրբն Սիսանէ եւ Ղուկիանոս գնացին անապատ տեղի 28. Էջ 19. «Այլ գիր թեպղա(յ)ի է եւ ամենայն իրաց ի դէմ ծառա(յ)իս Աստուծոյ. Սուրբն Բանսանիէլ եւ Միքա(յ)էլ եւ Գաղաթիէլ այս երեք հրեշտակս ելան»։ 29. Էջ 111. «Գիր թեպղա(յ)ի է եւ չար աչից. Վիշապ մի գայր բաշնաւոր ի լեռնէն բարձր»։ 30. Էջ 113. «Այլ գիր վախվորի. Ամիայ, Ուկումտումիա...։ Նայեա Տէր Աստուած, տէր սաբաւոտ յաղաչանս աղախնոյս քո, որպէս նայեցար»։ 31. Էջ 119. «Այլ գիր գլխացաւի եւ նզլի. Անգութիոս ելանէր ի ծովէն եւ թաւալէր»։ 32. Էջ 120. «Աղաւթք Սրբոյն Գրգորի Նարեկացւոյն. Եւ զի մի փրկութեան վստահութեան ի սպառ կտրեցից»։ 33. Էջ 128. «Գիր պահպանութեան ծառայիս Աստուծոյ այս անուն. Պատմուճանն ցանկալի սուրբ լոյս ծաղիկն Սինա(յ)ի»։ 34. Էջ 129. «Գիր չար ակին եւ ակնահարի. Գայր գետն (Յ)որդանան եւ բերէր ծառ մի գեղեցիկ»։ 35. Էջ 130. «Աղաւթք ծնընդեան տղացկանի գլխուն վերեւն դիր. Ալիոս, Առիոս, Աղեկսանդրիոս ի ճանապարհ ելին»։ 36. Էջ 132. «Աղաւթք վասն կանանցն որ ոչ վնասին ի ծնունդն. Սուրբն Սիսանոս գայր ի լեռնէ մի վայր եւ տեսաւ պիղծ մի»։ 37. Էջ 134. «Աղաւթք ծննդեան տղեկի. Սուրբ Սիսանոս յորս է ելեր եւ գնաց ի ծերպս վիմաց»։ 38. Էջ 137. «Կինն յորժամ դիժար ծնանի, գրի աջ թեւն կապի, երբ ծնանի զտղան ըզթո(ւ)ղթն պատառէ գլխուն վերայ եւ տուր փառք Աստուծոյ. ամէն. Աքէպքա կաթառդիաս որ փութացիր զծնունդն սուրբ կուսին Սարիամու»։ 39. Էջ 138. «Աղաւթս Սրբոյն Կպրիանոսի զոր ասացեալ է վասն դիւաց եւ աղանդաւորացն խափանեալ եւ հեռացեալ եղիցի ի ծառայէս Աստուծոյ. Ես Կպրիանոս ծառայի Քրիստոսի, ի քաղաքէն Անտ(ի)ոքայ»։ 40. Էջ 142. «Կպրիանոս կախարդին արձակումն է. Արդ կացցեն երկինք եւ երկիր ի հաստատութիւնս»։ 41. Էջ 144. «Պատմութիւն Յուստիանէ կուսին, աստուածային շնորհիւն զԿպրիանոս կախարդ դարձուց աստուածգիտութիւն. Յայնժամ կայր ի քաղաքին Անտիոքա(յ) կոյս մի գեղեցիկ»։ 42. Էջ 148. «Պատմութիւն Մարիանէ կուսին, աւգնական մեղուցելոյս. Յետ յարութեան Տեառն մերոյ եւ փրկչին Յիսուսի Քըրիստոսի յորում վերանայր ի յերկինս»։ .43. Էջ 151. «Աղաւթք պահպանութեան. Անսկիզբն Աստուած, Հայր սուրբ, Որդիդ միածին, բազմութիւն սերովբէից»։ 44. Էջ 157. «Գիր վասն դատաստանաց եւ ամենայն չարախաւսաց ի հեռացեալ եւ խափանեալ եղիցի ի դէմ ծառա(յ)իս Աստուծոյ. Յանուն մեսիա(յ)ին որ անուանեցաւ Քրիստոս, որ վասն մեր եկաց ի դատաստան»։Վերջ 158. «...ես իմ Աստուծոյ հրամանաւ առել եմ զիմ չա» (կը մնայ կիսատ)։