1201

ԱՂՕԹԱԳԻՐՔ Ժ

ՌՃԿԳ = 1714 - ՌՃԿԳ = 1714

ID

Number

1201

Old record number

629

Title

ԱՂՕԹԱԳԻՐՔ Ժ

Start date

ՌՃԿԳ = 1714

End date

ՌՃԿԳ = 1714

Date details

ՌՃԿԳ - 1714։

Copy place

հաւանաբար Սպահան։

Reference

Type

Number of pages

118

Dimension

8,5x11

Layout

միասիւն (5x8)։

Writing details

բոլորգիր մանր։

Codicology

Ա-Էx8 (Է՝ 10 թղ.)։ Ձեռագրիս սկիզբը կազմողին կողմէ աւելցուած են 41 սպիտակ թուղթեր՝ որոնք չեն էջագրուած։

Principal subject

Subject details

թուղթ։

Number of lines

12։

Binding

խաւաքարտեայ կաշեպատ, պարզ գծաՃրաաօրշրով։

State of preservation

մահուր ու Շերկայանալի, գործածութենէ սեւցած են էջերը։

Copyist

Նաղաշ Խօջասար։

Owner

Մաթոս՝ որդի աղա Դաւութի։

Commanditaire

Illuminator

անյայտ, հաւանաբար գրիչը։

Binder

անյայտ։

Parchment flyleaf

չկան։

Lettrines

հինգ հատ, բազմագոյն, թռչնագիր եւ ձկնագիր։

Initials

կարմիր եւ կապոյտ մելանով։

Marginal illuminations

բազմաթիւ, բոլորն ալ հիւսուած բազմագոյն ծաղիկներով, ճարտար վրձինի արդիւնք։

Images

չկան։

Canon tables 1

չկան -

Canon tables 2

միայն հատ մը, թղ. 6ա, բնագրին սկզբնաւորութեան, 2,5x3 մեծութեամբ. շատ նուրբ եւ բազմագոյն։

Title text

կարմիր մելանով։ - ՍեՏԲՆԱՏԱՌՔ եւ առաջին տողեր՝ կարմիր

Blank pages

ձեռագրին սկիզբը եւ վերջաւորութեան, թղ. 1ա-5ա, 60ա-64բ, որոնք աւելցուած եւ դատարկ մնացած են։

Colophon

Բնագրին գրչութեամբ. 1. Թղ. 5բ. «Աղօթ մատոյց եւ բուրաստան վարդափթիթ, գրվեցաւ ի (թ)վոյն Յիսուսի ՌԷՃԺԴ, ի թվոյն Հայոց մեծաց ՌՃԿԳ (1714), փոքր թիվն Ազարի ՂԹ, ի վայելումն Աղա Դաւութի որդի՝ Մաթոսին։ Աստուած ընդ երկայն աւուրս պահեսցէ»։ 2. Թղ. 59բ. «Զմեղաւոր եւ զանարժան զՆաղաշ Խօջասար գրիչս, ի թվոյն ՌՃԿԳ (1714) Ապրիլի Ձ(Յ)ումն վերջ, որ է աւրհնեալ. Հայր մեր»։ ԱՂՕԹԱԳԻՐՔ ԺԱ. Ձեռ. թիւ 1179։ - ԺԸ դար

Informations

ստացած ենք 1791 թուականէն առաջ։ Բովանդակութիւն. 1. Թղ. 6ա. «Եւ յորժամ զայսոսիկ ասասցես զամենայն զգայարանսդ խաչակնքեա՛ եւ չորս կողմ մահճիդ եւս խաչակնքեա եւ ապա ննջեա, Տէր ընդ քեզ լիցի։ Եւ յորժամ ի քնոյդ զարթիցես զայս ասա. Տէր իմ կեցուցիչ ամենայնի Յիսուս Քրիստոս գոհանամ զքէն»։ 2. Թղ. 8ա. «Եւ յորժամ ելանիցես ի դուռըն բանալ եւ ելանել՝ զայս ասա. Ո՛վ բան Հօր եւ դուռն կենաց Աստուած իմ»։ 3. Թղ. 9ա. «Եւ յորժամ ի ճանապարհ ելանիցես, ուր եւ կամիս երթալ՝ զայս ասա. Ճանապարհ կենաց եւ ուղղիչ ամենայնի»։ 4. Թղ. 10ա. «Եթէ կամիցես գնալ ի վաճառս՝ զայս ասա. Դիր Տէր զձեռն քո ի վերայ 5. Թղ. 11ա. «Եթէ գնասցես ի դուռն եկեղեցւոյն յաղօթս՝ զայս ասա. Ով դուռն ողորմութեան, Աստուած իմ Յիսուս Քրիս6. Թղ. 11բ. «Եւ յորժամ մտցես յեկեղեցին, երիցս խաչակնքեա յերեսս քո եւ երիցս ծունր կրկնեա եւ յամէն ծնրի զայս ասա. Ողջոյն քեզ սուրբ եկեղեցի»։ 7. Թղ. 12բ. «Եթէ պատարագ իցէ, յորժամ սկսանիցի Խորհուրդ խորին, զայս ասա. Ով Տէր իմ, Յիսուս Քրիստոս, Աստուած իմ եւ բանդ հզօր»։ 8. Թղ. 13բ. «Եւ յորժամ լուացումն արասցէ քահանայն եւ դու զայս աղօթեա. Տէր իմ Յիսուս Քրիստոս, ջրով կողի»։ 9. Թղ. 14ա. «Եւ յորժամ Յայս յարկ նուիրանացն ասասցեն՝ դու զայս աղօթեա. Ով բուրումն անմահութեան եւ իւղ թափ10. Թղ. 14բ. «Եւ յորժամ զՍուրբ Աստուածն ասասցեն՝ դու զայս աղօթեա. Որ նստիս անհասանելիդ ի կառս»։ 11. Թղ. 15ա. «Եւ յորժամ սկսանին կարդալ աւետարանն՝ զայս աղօթեա. Խօսիլդ քո ընդ իս, Աստուած իմ»։ 12. Թղ. 16ա. «Եւ յորժամ զՀաւատամքն ասաց՝ եւ դու ընդ նոսա ասա։ Եւ յորժամ զսրբասացութիւնն ասասցեն՝ դու զայս աղօթեա. Աստուած իմ Տէր, զօրհներգութիւնս սրբասացութեան»։ 13. Թղ. 16բ. «Եւ յորժամ զՈղջոյնն ասասցեն՝ եւ դու զայս ասա. Ամենակալ Տէր, զի որպէս ազատեցեր»։ 14. Թղ. 17բ. «Եւ յորժամ ասասցեն ըզՍուրբ սուրբն՝ դու զայս ասայ. Տէրդ ամենայնի եւ գոյացուցիչդ ամենայնի»։ 15. Թղ. 18ա. «Եւ յորժամ ասէ քահանայն Առէք կերէք՝ դու զայս աղօթեա. Արդ ես անարժան հողս եւ մոխիրս»։ 16. Թղ. 19ա. «Եւ յորժամ ասասցեն Որդի Աստուծոյ՝ դու զայս աղօթեա. Հացդ կենաց եւ անմահութեան»։ 17. Թղ. 19ա. «Եւ յորժամ զՀոգի Աստուծոյ ասեն՝ դու զայս ասա. Բղխումն ի Հօրէ Հոգիդ սուրբ Աստուած»։ 18. Թղ. 19բ. «Եւ յորժամ Միայն սուրբ ասեն՝ դու զայս ասա. Երանելիդ քո Աստուած իմ, Յիսուս Քրիստոս, մարմնովդ տնօրինականաւ»։ 19. Թղ. 20ա. «Եւ յորժամ զՔրիստոս պատարագեալն ասեն՝ դու զայս ասա. Ըստեղծիչ ամենայնի Աստուած իմ Յիսուս Քըրիստոս»։ 20. Թղ. 20բ. «Եւ յորժամ կամիցիս հաղորդ առնուլ, ահիւ մեծաւ զայս ասա արտասուօք. Պատարագ կենդանի եւ զենումն անմահութեան»։ 21. Թղ. 22ա. «Աղօթք աշխարհականի յորժամ քնով անցցէ եւ ոչ կարասցէ գնալ յեկեղեցին։ Յորժամ ի քնոյդ յարիցես՝ խաչակնքեա՛ զերեսս քո եւ զայս ասա մտածութեամբ. Աւրհնեալ է ամենասուրբ Երրորդութիւնն Հայր եւ»։ 22. Թղ. 22բ. «Եւ յայնժամ ասասցէ ըզսաղմոսս, զայս ուսոյց հրեշտակն. Աւրհնեցէք զՏէր ամենայն ազինք»։ 23. Թղ. 22բ. «Եւ յետ այնորիկ ել ի մահճաց քոց եւ զայս ասա. Տէր Յիսուս Քրիստոս, վասն կամաւոր չարչար(անաց)»։ 24. Թղ. 23ա. «Եւ յետ այնորիկ դարձո զերեսս քո յարեւմուտս եւ զայս ասա. Հրաժարիմք ի սատանայծ»։ 25. Թղ. 23բ. «Եւ դարձուցանե(լով) յարեւմուտս ասա. Խոստովանիմ եւ հաւատամ զամենասուրբ զԵրրորդութիւնն»։ 26. Թղ. 24բ. «Ապա ի վերայ երեսացդ անկեալ առաջի Աստուծոյ՝ զայս ասասցես. Մեղայ ամենասուրբ Երրորդութեանն Հօր»։ 27. Թղ. 26բ. «Աղօթք խաչելութեանն Քրիստոսի վասն կապանաց դիւաց եւ աղանդաւորաց եւ վասն յաջողման. Թագաւոր հզօր ապաւէն ծարաւելոց»։ 28. Թղ. 27բ. «Մաղթանք սուրբ Աստուածածնին. Աստուածածին ամէնօրհնեալ զպաղատանս մեր ընկալ»։ 29. Թղ. 28ա. «Աղօթք Յո(վ)հաննու Մկրտչին. Այլ եւ բարեխօսութեամբ Սրբոյն Յովհաննու»։ 30. Թղ. 28բ. «Աղօթք Սրբոյն Ստեփաննոսի նախավկային. Այլ եւ բարեխօսութեամբ Սրբոյն Ստեփաննոսի»։ 31. Թղ. 29ա. «Բարեխօսութեամբ ունեմք զսուրբ Գրիգորիոս Լուսաւորիչն հայկազունեաց եւ այլ սրբոց Գրիգորիսեանցն. Եւ ընդ բարեխօսութեամբ սրբոցն Գրիգորի Լուսաւորչին եւ Սրբոյն Գրիգորի աստուածաբանին»։ 32. Թղ. 30ա. «Անարժան յամենայնի Յովհաննէս վարդապետի Իսպահանցոյ արարեալ Աղօթք առ Հայր եւ յՈրդի եւ ի սուրբ Հոգին, ի թվին Հայոց մեծաց ռճխդ (1695), Յուլիսի յութն. Անհասանելի եւ անհուն զօրութիւն, ծնօղ եւ բղխօղ»։ Թղ. 37ա. «Առ էակից եւ փառակից Որդի. Անճառելի ծնունդ, Աստուած իմ Յիսուս Քրիստոս, որ յաղագս մարդասիրուԹղ. 41բ. «Առ էակից եւ փառակից սուրբ Հոգին Աստուած. Անհասանելի եւ անքննելի բղխումն էակից Հօր»։ 33. Թղ. 47ա. «Առ ամենայն սուրբս սրբազան եւ աստուածակիրս. Ազնուագութք եւ աստուածունակք, քրիստոսակիրք եւ սըրբազնագործք»։ 34. Թղ. 54ա. «Առ լուսազարդ հրեղինացն դասք. Դասուցդ լուսազարմից հրաշազարմից»։ - Վերջ թղ. 59բ. «...զի ի միասին միահաղոյն ամենայն ըստեղծուածք ձեօք հանդերձ փառաւորեսցուք եւ աւրհնեսցուք զամենասուրբ զԵրրորդութիւնն, որ է աւրհնեալ յաւիտեանս ամէն»։

Content