1043
1555
ՌՂԸ - 1649։
բոլորգիր մեծ։
Ա-ԻԵx12 (Ա, Ի՝ 11, ԻԴ, ԻԵ՝ 14)։
թուղթ։ ԿԱՏՄ դրոշմանիշ մութ շագանակագոյն կաշի, միջուկը տախտակ, աստառը երկնագոյն կերպաս։
բաւարար. կարգ մը թուղթեր անջատուած, խոնաւութեան հանդիպած ըլլալով՝ գրադաշտր գունափոխուած, երեք փականքներն ինկած։
առաջինը՝ Տէր Իգնատիոս քահանայ. 1775ին՝ մահտեսի Խաչատուր։
առաջինը՝ երկուքի ծալուած երկսիւն երկաթագիր (իւրաքանչիւր սիւն 7,5x21), կը բովանդակէ «նեաց, եւ մի՛ երկնչիք յայնցանէ... ի միւս. ամէն ասեմ ձեզ» (Մթ. Ժ 23-28). երկրորդը՝ նոյն մեծութեամբ եւ նոյն գրութեամբ, կը բովանդակէ «ի նոցանէ երամակ մի խոզից... որդի մարդոյ յերկրի թո» (Մթ. Ը 30 - Թ 6)։
բազմաթիւ, հանգուցագիր, կարմիր եւ կապոյտ։
կարմիր թանաքով են։
կարմիր կապոյտ գոյներով։
2բ, մեծութիւն 11x17. կը ներկայացնէ Ս. Գրիգոր Նարեկացին, վեղարով, երկու բազուկները բաց, մութ կարմիր փիլոնով, ձախին կանգնած է վարդապետական գաւազան. խորքը տերեւազարդ կանաչ. ընդհանուրին մէջ անյաջող եւ կը պակսի նրբութիւն։
թղ. 3ա։
չունի։
թղ. 2բ։
Բնագրին գրչութեամբ. 1. Թղ. 301ա. «Փառք անսկզբանն եւ ըսկիզբն ամենայնի, անեղին եւ գոյացուցչին բնաւից, աւրհնութիւն, գոհութիւն, փառատրութիւն, գթածին, ողորմածին եւ մարդասիրին Աստուծոյ, Հաւրն երկնաւորի, Որդւոյն միածնի եւ Հոգւոյն ճշմարտի, յայժմ եւ յաւիտեանս. ամէն։ «Որ արժանի արար զլցեալս մեղաւք եւ անարժան գործովք զՍահակ երէց գրչակս հասանել ի վերջին գիծ այսմ սուրբ գրոցս աղաւթարանի, զոր ասացեալ է քաջ հռետորն եւ գերերջանիկն եւ անյաղթ վարդապետն սուրբ Գրիգոր Նարեկացին, ի խնդրոյ սուրբ հարց միանձանց եւ քրիստոսասէր ճգնաւորաց, յաղագս հոգեւոր աւգտի ամենայն հասակի, ծերի եւ երիտասարդի, արանց եւ կանանց եւ ամենայն քրիստոնէի։ «Եւ գրեցաւ սա ի լաւ եւ յ(ը)նտիր եւ ի ստոյգ աւրինակէ, ձեռամբ սուտանուն Սահակ իրիցուս, ի թվականիս հայոց ՌՂԸ (1649), ի հայրապետութեան Տեառն Փիլիպոս կաթուղիկոսի Էջմիածնա(յ), եւ Սըսայ Տէր Ներսէս հոգեւոր տիրի Սեբաստացո(յ)։ Գրեցաւ սա ի քաղաքիս Սեբաստիայ, ընդ հովանեաւ սուրբ եկեղեցեաց, սուրբ Սարգսի եւ սուրբ Աստուածածնի եւ այլ բազմահաւաք սրբոցս, որ աստ կան մեզ եւ ձեզ աւգնական։ «Արդ աղաչեմ զձեզ հայրք եւ եղբայրք, որք հանդիպիք սմա կարդալով կամ աւրինակելով, յիշեսջիք ի մաքրափայլ յաղաւթս ձեր զանարժան գրչակս եւ զծնաւղսն իմ եւ զուսուցիչն իմ զՆերսէս սարկաւագն եւ զայլ ամենայն մերձաւորսն իմ. եւ դուք յիշեալ լիջիք ի Քրիստոսէ Աստուծոյ մերոյ աւրհնելոյն յաւիտեանս. ամէն։ «Այլ եւ յիշեցէք զըստացաւղ սուրբ գրոցս զՏէր Ինքնատիոս քահանայն, որ ըստացաւ զսա ի հալալ արդեանց իւրոց, յիշատակ հոգոյ իւրոյ եւ ծնողաց իւրոց Սողպաթ եւ Աւղիտին եւ եղ(բ)աւրն Վարդանին, Խանզատին եւ Ճիհանին, Մուղամին, եւ իւր զաւակացն հանգուցելոցն առ Քրիստոս, Ասարին եւ Գրիգորին, Խաչատուրին, եւ դստերացն Շաղիտին եւ Ալթունին եւ այլ ամենայն արեանառու մերձաւորացն առ Քրիստոս փոխեցելոցն, զոր եւ յոյսն ամենեցուն Տէրն մեր գրեսցէ զանուանս նոցա ի դպրութեան կենաց. ամէն։ «Այլ եւ զուղարկող թխ(թ)իս զՄինասն եւ զհայրն իւր Սարգիսն յիշեցէք ի Տէր։ «Ես Տէր Սարգիս Սեբաստացի, Որ եմ յետնեալ ամենայնի, Բարեաց թափուր եմ ւեղկելի, Ոչ ունելով զիմաստ բանի, Ջի ձեւ ունիմ քահանայի, Եւ ի գործոյն եմ յոյժ հեռի, Մեղաւք լցեալ ազգի ազգի, Չունիմ մի մասն ի բոլորի։ Առ ձեզ գոչեմ արտասուալի, Յիշման առնել զիս արժանի, Զհողացեալս ի գերեզմանի, Ով ոք որ զիս յիշել կամի, Բարժան առնէ Հայր մեղայի, Ի Քրիստոսէ յիշեալ լիցի, Բարքայութեան արժանասցի, Յաջակողմեանն դասեսցի, Եւ ընդ սրբոցըն պսակի. Ամէն, ամէն եւ եղիցի»։ 2. Թղ. 241ա. «Զստացող սուրբ գրոցս զՏէր Ինքնատիոս քահանայն, աղաչեմ զձեզ յիշել ի Տէր»։ 3. Թղ. 245ա. «Զանարժան գծողս զՍահակ երէց, յիշեցէք յաղաւթս ձեր»։ 4. Թղ. 250բ. «Զըստացող գրոցս զՏէր Ինքնատիոսն, աղաչեմ յիշել ի Տէր»։ 5. Թղ. 255բ. «Զըստացող գրոցս զՏէր Ինքնատիոսն յիշեցէք յաղաւթս ձեր»։ բնագրէն տարբեր բոլորգրով. 6. Թղ. 302բ. «Դարձեալ ստացօղ սուրբ գրոցս, որ գնեաց իւր հալալ ստացուածովն մահտեսի Խաչատուրս, յիշատակ իւր որդոյն Պօղոսին, եւ այլ ննջեցելոցն Մա..., Մաթոսին կողակցին մահտեսի Տիրուհ(ւոյն) եւ կենդանեացն Եղիսաբէթին եւ Սարգսին եւ Մարուգէի եւ այլոց տան եւ ընտանեացն ամենայնի. ամէն։ Ամն ՌՄԻԴ (1775) եւ նոյեմբերի Ի. յաւիտեանս. ամէն»։ Անվարժ նօտր գրչութեամբ. 7. Թղ. 1ա. «Ես մեղապարտ եւ անարժան ծառայ Աստուծոյ Տէր Սիմոնս օրհնեցայ ձեռամ(բ) հողե..րընին Կարապետ վարդապե(տէ). թվ. ՌՄԾ (1801)»։
կը պակսին։ Բովանդակութիւն. 1. Թղ. 1ա. Անվարժ նօտր գրով, բնագրէն տարբեր գրչութեամբ. «Բժշկութեան դիւական ախտից եւ բարակ ցաւերու գլուխ այս է. ԺԱ, ԺԷ, ԺԶ, ԺԸ, ԺԹ...։ Վասն ջերման եւ վախու Գ, ԻԸ...։ Որ կախարթութիւն արեալ է եւ զուղուրն կապել է հնարիւք զայս փոխըս կարդայ, երեք օրով ազատի. Լ, Խ...։ Վասն աչաց ցաւի օգնէ Է, ԺԷ...»։ 2. Թղ. 1բ. «Դրունք յոքնաթախանձ բանից աւգտակարաց ապաշաւանաց... հայոց փիլիսոփայի, ի խորոց սրտից խաւսք ընդ Աստուծոյ, բան առաջին»։ 3. Թղ. 3ա. «Չայն հառաչանաց հեծութեան ողբոց սրտից աղաղակի...»։ Թղ. 3ա. Բան Ա. - թղ. 302ա. Բան ՂԵ.