663

ԺԱՄԱԳԻՐՔ ԼԵ. եւ ԺՈՂՈՎԱԾՈՅ

ՌՃԴ = 1655 - ՌՃԴ = 1655

ID

Number

663

Old record number

980

Title

ԺԱՄԱԳԻՐՔ ԼԵ. եւ ԺՈՂՈՎԱԾՈՅ

Start date

ՌՃԴ = 1655

End date

ՌՃԴ = 1655

Date details

ՌՃԴ = 1655։

Copy place

Սէջով։-

Reference

Type

Number of pages

258

Dimension

20x30,7

Layout

երկսիւն, իւրաքանչիւրը 6,3x23,5։

Writing details

նոտր։

Codicology

23, որոնցմէ առաջինը կորսուած է, իգ ունին 6 թղ., մնացածները իւրաքանչիւրը 12 թուղթ ունի։

Principal subject

Subject details

թուղթ։

Number of lines

34։

Binding

արդի կիսակաշի լաթակազմ։

State of preservation

շատ լաւ, ինկած է առաջին թերթը։

Copyist

Անտոն Վրդ.։

Owner

առաջինը անյայտ. 1882ին՝ Յովեաննէս Վրդ. Գրիգորեան, Տեղապահ Պուլկարիոյ Հայոց։

Commanditaire

Illuminator

Binder

անյայտ։

Parchment flyleaf

Lettrines

սակաւ եւ միագոյն։

Initials

Marginal illuminations

թղ. 21բ1 28ա1, բազմագոյն, բաւական յաջող, յաջորդ լուսանցազարդերու տեղերը դատարկ մնացած են։

Images

չկան. անվարժ ձեռք մը փորձած է լուսանցքներու վրայ (174բ-175ա, 180բ-181ա) սեւ մելանով գծել, անյաջող կերպով։

Canon tables 1

չկան։

Canon tables 2

Title text

կարմիր թանաքով են։

Blank pages

թղ. 81բ։

Colophon

Բնագրին գրչութեամբ. 1. Թղ. 124ա2. «Գրեցաւ ապաշխարութեան երգ Մարտի Ա ( = 1), թվ. ՌՃԴ (1655), աղուհացից առաջի շաբաթուն եշ.ի, ձեռամբ մեղաւոր Անտօն վարդապետի, ի քաղաքն Սէջով»։ 2. Թղ. 153ա2. «Գրեցաւ ձեռամբ մեղաւոր Անտօն եպիսկոպոսի եւ վարդապետի, թվ. ՌՃԴ ( = 1655) Մարտի ամսոյն ԻԱ ( 21), օրն դշ. ի միջնաց աղուհացից»։ Բնագրէն տարբեր գրչութեամբ. 3. Թղ. 48բ1. «Գրեցաւ գիրս թվին ՌՄԱ ( = 1751)ին Յունիսի Իի ( = 27), յաւուր տոնի յառաքելոցն Պետրոսի եւ Պողոսի։ Արդի շեղագրով. 4. Թղ. 153բ-154ա. «Նուիրեցի զճաշոցագիրս ի մատենադարանին Ս. Էջմիածնի, Ն. Յովհաննէս Ծ. վրդպ. Գրիգորեան, Ա ռաջնորդական Տեղապահ Հայոց Պուլկարիոյ, ի Ռուսճուք, թվին Քրիստոսի 1882 Մարտ 12. ըստ տումարիս ՌՅԼԱ»։ 5. Թղ. 244բ. «Ես նուաստ ծառայ Յիսուսի Քրիստոսի, Յովհաննէս Ծ. վրդպ. Գրիգորեան, ի տոհմէն Արծրունեանց, խանդավառ եռանդեամբ նուիրեմ զձեռագիր վաղեմի մատեանս նախնեացն մերոց, առ ի անկորուստ պահելոյ, նուիրեմ ի Մատենադարան հանուրց Հայկազեան սեռի ի Ս. Էջմիածին (կամաւոր ձեռքէ մը գրեթէ ջնջըւած), նախամեծար Աթոռոյն։ Առաջ. Տ(եղապահ) Հայոց Պուլկարիոյ, ի Ռուսնուք, 1882 Մարտ 12, ըստ տումարիս ՌՅԼԱ. Առի զճաշոցագիրս յիսուն ֆրանքի, բազում թախանձանօք եւ աշխատութեամբ»։

Informations

«Ստացաք յամի 1888, փոխանակութեամբ տպագրեալ գրոց, ի Յովհաննէս Վրդ. է Գրիգորեան (Ռուսնուգ)»։ Մատեանս է ժամագիրք, Սաղմոսարան, Շարակնոց, Տօնացոյց եւ Խորհրդատետր, Ունի հետեւեալ կարգը. 1. Թղ. 1ա. (Կարգաւորութիւն Գիշերային ժամու)։ Սկիզբը թերի ըլլալով՝ կը սկսի «Արթունք եղերուք» եւ «Աստուածածին մայր Քրիստոսի» երգերով։ - «Զքէն գոհանամք» աղօթքին կը յաջորդեն Սաղմոսները (թղ. 4ա-54բ), բաժնուած ութը ձայներուն համաձայն։ - «Թագաւոր յաւիտեան»ներով եւ «Ալէլուիա»ներով, որոնց միայն առաջին բառերը նչուած են՝ կ'աւարտի այս մասը։ 2. Թղ. 59ա1. «Կարգաւորութիւն... Առաւօտու»։ 3. Թղ. 66ա2. «Կարգաւորութիւն.. Յարեւագալին»։ 4. Թղ. 67ա2. «Կարգաւորութիւն... Երրորդ ժամուն»։ Իններորդ ժամուն «Զսաղմոսերգութիւնըս» մաղթանքին կը յաջորդէ «Ժամամուտեր կարգաւ», ապա «ասեն սաղմոս ըստ պատշանի աւուրն, նոյնպէս շարական ճաշուն»։ Կը սկսին մեսեդիներու առաջին բառերը։ Ապա կը համառօտէ հետեւեալ կերպով. «Ասեն Աւետարան, յետ այնորիկ՝ Հաւատամք եւ Տէր մեր եւ փրկիչ Յիսուս Քրիստոս։ Միայն սուրբ եւ Կատարումն օրինաց»։ 5. Թղ. 73բ1. «Կարգաւորութիւն... Երեկոյի ժամուն»։ 6. Թղ. 76բ2. «Սաղմոս սեղան աւրհնելոյ. Աչք ամենեցուն...»։ 7. Թղ. 77ա2. «Կարգաւորութիւն... Խաղաղականին ժամուն»։ «Շնորհատու բարեաց» աղօթքի աւարտին նշած է «Երանեալ» սաղմոսին առաջին բառը, նոյնպէս անոր հետեւող «Ի քէն հայցեմք» երգինը։ «Հոգւոց հանգուցելոց»ով կ'աւարտի ժամը։ 8. Թղ. 78բ1. «Կարգաւորութիւն... Հանգստեան աղօթից»։ «Ընկալ քաղցրութամբ» եւ «Հաւատով խոստովանիմ» աղօթքներէն յետոյ դրուած է «Փառք քեզ Աստուած որ պարգեւեցեր» աղօթքը։ Կը սկսի Շարակնոցը, որ կը հետեւի միւս բոլոր շարակնոցներու աւանդական կարգին։ Գլխաւոր մասերը հետեւեալներն 9. Թղ. 82ա1. «Կանովն Ծնրնդեան Աստուածածնին... Երգեցէք որդիք Սիովնի...»։ 10. Թղ. 95ա2. «Կանովն Անտովնի (անապատականի)»։ 11. Թղ. 103ա2. «Կանովն Բուն բարեկենդանին»։ 12. թղ. 134բ1. «Կանովն Ղազարու յարութեան»։ 13. Թղ. 135բ2. «Կանովն սուրբ կենսաբեր Յարութեանն Քրիստոսի»։ 14. Թղ. 158ա2. «Ծնընդեանն Յով(հ)անու Մկրտչին»։ 15. Թղ. 166բ1. «Վարդավառին»։ 16. Թղ. 180ա2. «Կանովն սրբոց մարգարէիցն»։ 17. Թղ. 192ա2. (Երգ ժամասացութեան). «Նորաստեղծեալ...», «Արարչական...», «Յարեւելից մինչ ի մուտս...»։ «Աւրհնեմք զքեզ...», «Նայեա սիրով...»։ «Ի քէն հայցեմք...»։ 18. Թղ. 196բ2. «Կանովն համաւրէն մարտիրոսաց»։ - «Կանովն համաւրէն նընջեցելոց»։ - «Աւրհնութեներ Յարութեան»։ 19. Թղ. 223ա2. «Տաւնացոյց եւ աւետարանացոյց եւ կարգաւորութիւն եւ հրահանց տէրունական տօմից... Աստուածայայտնութեան ճրագալուցի առաջի աւուրն...»։ 20. Թղ. 245ա1. «Պատարագամատոյց Աստուծով, զոր արարեալ է սուրբ հայրն Աթանաս...»։ - Վերջ թղ. 258բ2. «Ննջեցելոց. Սուրբ Երրորդութիւն ընկալ զպատարագս... ամէն»։

Content