660

ԺԱՄԱԳԻՐՔ ԼԲ. եւ ՏԱՂԱՐԱՆ

ԺԷ դար - ԺԷ դար

ID

Number

660

Old record number

528

Title

ԺԱՄԱԳԻՐՔ ԼԲ. եւ ՏԱՂԱՐԱՆ

Start date

ԺԷ դար

End date

ԺԷ դար

Date details

հաւանաբար Ժէ դար։

Copy place

Reference

Type

Number of pages

298

Dimension

8x10

Layout

միասիւն (4,5x7)։

Writing details

բոլորգիր։

Codicology

)։

Principal subject

Subject details

թուղթ։

Number of lines

18։

Binding

փայտեայ կաշեպատ, դրոշմանիշները հազիւ տեսանելի. կռնակի կողմը կաշին ինկած, իսկ ներքին կողմէն կը տեսնուին փայտերը. ինկած են գոցելու զոյգ ականջները։

State of preservation

բաւական լաւ, բացի պակաս թուղթերէն՝ որոնք նշած ենք վերեւ (տե՛ս

Copyist

Խաչատուր Կեսարացի։

Owner

Commanditaire

Illuminator

եւայլն ծանօթութիւններ կը պակսին։

Binder

Parchment flyleaf

սկիզբը մէկ, իսկ վերջաւորութեան երկուքի ծալուած կլոր երկաթագիրով ճառընտրի հատուած մը։

Lettrines

շատ քիչ, կարմիր եւ կապոյտ գոյներով։

Initials

Marginal illuminations

հազիւ հինգ հատ, եռագոյն, պարզ զարդերով։

Images

Canon tables 1

չկան։

Canon tables 2

Title text

կարմիր թանաքով են։

Blank pages

թղ. 55բ, 134բ, 204ա, բ, 255բ, 256բ, որոնց վրայ երբեմն գրիչի փորձեր կատարուած են։

Colophon

1. Թղ. 121բ. «Ով գիր որ մնաս, Ով ձեռն որ հողանաս, Ով ընթերցող զիս չըմոռանաս»։ 2. Թղ. 297բ. «Կեսարացի Աստուածատուրս յիշեց(էք)»։

Informations

1882-1867 տարիներուն մտած ըլլալու է մեր հաւաքածոյէն ներս։ Մատեանս է Տօնացոյց, մասն ժամագրքի, ճաղարան, Ունի հետեւեալ կարդը 1. Թղ. 3ա. (Տօնացոյց) անվերնագիր. «Աստուածայայտնութեան ճրագալուցի առաջի գիշերն...»։ 2. Թղ. 123բ. (Երգք Գիշերային ժամու) անվերնագիր։ Թղ. 123բ. «Յիշեսցուք ի գիշերի...»։ Թղ. 126ա. «Կանոնագլուխ ըստ կարգի. Դատեա տէր...»։ Թղ. 129բ. «Տեառն Ներսէսի Կլա(յ)եցւոյ ասացեալ ողբանք անձին ամենայն ումեք. Աշխարհ ամենայն...»։ Թղ. 131բ. «Նորին... Առաւօտ լուսոյ...»։ Թղ. 133բ։ «Ալէլուք գիշերային...»։ Թղ. 141բ. «Թագաւորք ապաշխարութեան... Մարտիրոսաց...»։ 3. Թղ. 153ա. «Երգ Իւղաբերից աւետարանին ասայ...»։ 4. Թղ. 159ա. «Ժամամուտ ըստ խորհըրդի աւուրն»։ 5. Թղ. 169ա. «Ճաշու սաղմոսք եւ այէլուք Պահոց, Մարտիրոսաց եւ Տէրունական տօնից»։ 6. Թղ. 179ա. (Կարգ դպրութեան). «Խորհուրդ խորին...»։ Կը բովանդակէ պատարագի դպրաց դասի երգերն ու սարկաւագի քարոգները։ 7. Թղ. 195բ. «Մեղեդի ազնիւ. Գայ առ կոյսն Մարիամ գոհար վարդն ինքնագոյն...»։ Կը հետեւին քառեակներ՝ նուիրուած տէրունական տօներու եւ քանի մը սուրբերու (Ստեփաննոսի, Պետրոսի, Յակոբ Մծբընայ, Գր. Լուսաւորչի, Անտոն անապատականի, Հռիփսիմեանց)։ 8. Թղ. 205ա. «Գուներք գանձուց կարգաւ. Խընդութեան ձայն բարբառ աւետեաց...» (սկզբնատառք՝ «Խաչատուր բան քարոգից»)։ 9. Թղ. 207ա. «Բուն բարեկենդանին. Երգս յաւէժական երգեմք բանական...»։ 10. Թղ. 209ա. «Տաղք Ծննդեան կարգաւ. Անմահից արքայն եւ սրովբէից...»։ 11. Թղ. 210բ. «Յորդորակ. Ով զարմանալի խորհուրդ այս մեծ...»։ 12. Թղ. 211ա. «Յորդորակ ազնիւ. Կենաց տապանակ աստուածագիծ տախտակ...»։ 13. Թղ. 212ա. «Տաղ նուրբ Կուսին Մարիամու. Աւետիս քեզ Մարիամ զոր Գաբրիէլ...» (Ա-Լ)։ - «Սեաւ եմ գեղեցիկ դուստր Եւայի...»։ 14. Թղ. 214ա. «Տաղ Ծննդեան Քրիստոսի Աստուծոյ մերոյ. Մաղիկ պայծառ ծովային ծընար զորդին...»։ 15. Թղ. 214բ. «Յորդորակ ի Գրիգորէ նարեկացւոյ. Անմեղ անարատ գառին անփորձ երընջին...»։ 16. Թղ. 215բ. «Տաղ ի Յովհաննէս Պլուզէ. Առաջնաճաշակ պըտղոյն մահուան առաջի...» (Ա-Խ)։ - «Այսօր արձակիք ձեռամբ միածնին...»։ 17. Թղ. 217բ. «(Տաղ) Յարութեան Քրիստոսի. Յարեաւ յաւուր երրորդի գոչէր հրեշտակն...»։ 18. Թղ. 218ա. «Այլ (տաղ) Յարութեան. Յայնժամ սիրով տիրական լըցեալ կանանց...»։ 19. Թղ. 218բ. «Տաղ Յարութեան Քրիստոսի Աստուծոյ մերոյ. Ի սմին աւուր այլում դիմաց...»։ 20. Թղ. 219ա. «Այլ տաղ Յարութեան. ջրք,ցեալ յերրորդ աւուր առաւօտուն.... 21. Թղ. 220ա. «(Տաղ) Յարութեան Քրիստոսի. Յընծան այսօր երկինք եւ երկնային...»։ 22. Թղ. 221ա. «Տաղ Յարութեան Քրիստոսի. Եկեալ Մարիամ Մագդաղենացին...»։ 23. Թղ. 221բ. «Տաղ Յարութեան Քրիստոսի Աստուծոյ. Գոչէր հրեշտակն ի վիմէն...» (սկ. «Գրիգոր»)։ 24. Թղ. 222ա. «Տաղ Յարութեան Քրիստոսի. Նստեալ կանայքն ողբային...»։ 25. Թղ. 222բ. «Այլ տաղ Յարութեան Աստուծոյ. Միաշաբաթ երեկոյին եմուտ...»։ 26. Թղ. 223ա. «Տաղ ի Տէր Ներսիսէ ոգեալ. Նորն Ադամ հընոյն Ադամայ որդիացաւ...»։ 27. Թղ. 225ա. «Տաղ անառակ որդւոյն կրկին. Առ հայրդ աղաղակեմ անառակիս» կիսատ. (սկ. «այս բանս»)։ 28. Թղ. 226ա. «Տաղ Աշխարհամարտեան. Ուրախ լեր հարսն ի յերկրէ...» կի29. Թղ. 227ա. «Տաղ ի Տէր Ներսիսէ ասացեալ. Ըստ մեծատան... ես փափկըցայ...»։ 30. Թղ. 227բ. «Տաղ դատաւորին կըրկին. Գանգատ ունիմ ասել քեզ...»։ 31. Թղ. 228բ. «Տաղ սրբոյ Լուսաւորչին. Բարձրացիր դշխոյ փառօք...»։ 32. Թղ. 229ա. «(Տաղ) Ղազարու յարութեան. Ճառագայթ Հօրն երկնա(ւ)որին եկն...» (Ճ-Ք)։ 33. Թղ. 230ա. «Տաղ Ծաղկազարդի. Ոստս արմաւենեաց առեալ տերեւ ձիթենեաց...»։ 34. Թղ. 231ա. «Տաղ խաչելութեան Քրիստոսի Աստուծոյ. Անեղ որդին Հօր միածին բազմակատարած...» (Ա-Կ)։ 35. Թղ. 238ա. «Տաղ սուրբ էջմիածնա(յ). Ահա ասեմ բան գովեստի...»։ 36. Թղ. 234ա. «Տաղ Երեւման խաչին Խաչն ի նախնումն երեւեցաւ...»։ 37. Թղ. 235ա. «Տաղ սուրբ խաչին Քրիստոսի. Կենաց փայտ տընկեալ...» (սկ. «կաթողիկոս»)։ 38. Թղ. 236ա. «(Տաղ) Համբարձմանն Քրիստոսի. Սոսկալի ձայնիւ պակեան հոյլք...»։ 39. Թղ. 236բ. «Տաղ Քրիստոսի Համբարձման. Այսօր անդրանիկ Հօր միածին...»։ 40. Թղ. 237ա. «Տաղ գալստեան Սուրբ Հոգւոյն. Այսօր Սուրբ Հոգին Աստուած եկեալ...»։ 41. Թղ. 238ա. «Տաղ Վարդավառի. Գոհար վարդըն վառ առեալ ի վեհից...»։ 42. Թղ. 240. «Տաղ առ սուրբ Աստուածածինն. Եղեալ հարսն անմահին երկնաւոր արքային...»։ 43. Թղ. 241ա. «(Տաղ) Փոխման. Այսօր Գաբրիէլ հրեշտակապետն եկեալ...»։ 44. Թղ. 241բ. «Տաղ մարգարէիցն. Աստուածային խորոցն անճառ խորհըրդածուք...»։ 45. Թղ. 242բ. «Տաղ մարտիրոսաց։ Բայց դուք որդիք իմ սիրելիք...»։ 46. Թղ. 243բ. «Տաղ սրբոց առաքելոցն. Աղաչանօք մաքուր դասին առաքելոց...»։ 47. Թղ. 244բ. «(Տաղ) Տէր Առաքելէ. Տարփացեալ ըղձանամք Տէր Յիսուս քոյդ զեղմանցդ...» (սկ. «Տր Առաքիլէ»)։ 48. Թղ. 245բ. «Տաղ ընդհանուր. Աղաչենոր ընդրեալ, դասին երկոյտասան.... 49. Թղ. 246ա. «Տաղ սրբոց մարտիրո189, Թագաւոր անմահ յաշխարհէն մահու» 50. Թղ. 247ա. «Տաղ Դաւթի մարգարէին եւ Յակոբա(յ եղբօր) Տեառն. Դաւիթ արքայն Իսրայէլին...»։ 51. Թղ. 247բ. «Տաղ Ստեփաննոսի նախավկային. Ի գաւազանէն Յեսսեայ ստեղծեալ...» (սկ. «Ի Ներսիսէ»)։ §2. Թղ. 248բ. «Տաղ ի Խաշատրոյ Կեջառեցւոյ. Ես եմ կորուսեալ ոչխար մոլորեալ...»։ - «Ես էի ազատ ազգի վայ աւաղ վայ եւ այժմ եմ...»։ - «Անձամբ տրտմագին փըղձկեալ սաստկագին...»։ - «Հաւիկ մի պայծառ տեսայ աննման...»։ - «Աւրհնեալ տիրուհի կայ առ խաչին Յիսուսի...»։ 53. Թղ. 257ա. (Քաղուածք շարակակը սկսի «Երգեցէք որդիք Սիոնի» շարականէն ու միայն տող մը օրինակելով՝ կը ձեւացնէ տօներու համար ձայնքաղ շարականները։ 54. Թղ. 278ա. (Դաւանութիւն հաւատոյ եւ կարգ ապաշխարութեան). «Խոստովանիմք եւ հաւատամք ամենակատար սրտիւ զՀայր Աստուած..., մեղայ ամենասուրբ Երրորդութեան Հօր եւ Որդւոյ...»։ 55. Թղ. 283ա-297բ. (Մասն ժամասացութեանց)։ Առձեռն գործածութեան համար օրինակուած են ժամագիրքէն զանազան մասեր. այսպէս՝ «Զուարճացեալքս մեծաւ ուրախութեամբ աւետեօք...», «Աստուած մեծ հզօր փառաւորեալ...», «Մայր սուրբ...», «Ասասցուք ամենեքեան...», «Փառաւորեսցուք զամենակալն...», «Տէր ամենակալ...», «Քրզ. Յարեւելիք մինչ...», «Միաբան ամենեքեան գոհացարուք...», «Արթուն մըտօք...», «Սուրբ սրտիւ...», «Աւրհնեալ Տէր որ բնակեալդ ես...», «Հասեալքս ի ժամ...», «Ի մերձենալ երեկոյիս...», «Գոհացարուք զՏեառնէ որ իւրով ողորմութեամբն...»։ 56. Թղ. 298ա. «Խրատ յաղագս պաշտման սուրբ եկեղեցւոյ, արարեալ սուրբ վարդապետին Թումայի Մեծոփայ. Պարտ է յաւուր հսկման գիշերային...»։ - Վերջ թղ. 298բ. «...եմուտ ինքն եւ աշակերտքն իւր. զկնի» կիսատ։

Content