633

ԺԱՄԱԳԻՐՔ Ե

ԺԵ դար - ԺԵ դար

ID

Number

633

Old record number

252

Title

ԺԱՄԱԳԻՐՔ Ե

Start date

ԺԵ դար

End date

ԺԵ դար

Date details

հաւանաբար ժԵ դարուն, անկարելի չէ որ ըլլայ աւելի հին (ԺԴ դար)։

Copy place

Reference

Type

Number of pages

147

Dimension

8x9

Layout

միասիւն (4x6,5)։

Writing details

բոլորգիր։

Codicology

13, իւրաքանչիւրը ունի 12 թղ., թուղթ ինկած է ընդ մէջ թղ. 81-82, 83-34, 85-36, 37-38, ը թերթէն մնացած է 6 թղ., իսկ ա ունի 9 թղ.։

Principal subject

Subject details

թուղթ։

Number of lines

13։

Binding

փայտեայ կաշեպատ, դրոշմազարդուած, ներքին կողմէն ծածկուած մութ կարմիր կերպասով. ունի գոցելու կաշին, ինկած են գոցելու երկու ականջները։ Նորոգուած է 1554ին։

State of preservation

գոհացուցիչ, նորոգողը ամբողջացուցած է ձեռագրին բնագիրը՝ միայն մէկ թուղթով (թղ. 1)։ Վերին կողմէն խոնաւութեան հանդիպած ըլլալով վնասուած է։ Գործածութենէ մաշած են շատ մը թուղթեր։

Copyist

Owner

1554ին՝ տիրացու Իպրահիմ շայ։

Commanditaire

Illuminator

ԵՒ ԱՅԼՆ անյայտ։ - ՅԻՇԱՏԱԿՈՒԹԻՒՆ թղ. 1բ։

Binder

Parchment flyleaf

չունի։

Lettrines

հազուագիւտ եւ պարզ զարդերով։

Initials

Marginal illuminations

հազիւ քանի մը հատ, պարզ եւ նրբին։

Images

Canon tables 1

չկան։

Canon tables 2

թղ. 45ա, 63ա, շատ պարզ եւ նուրբ։

Title text

կարմիր։

Blank pages

չկան։

Colophon

Նորոգողին կողմէ. Թղ. 1բ. «Այս Աղաւթ(ա)մատուցս տիրացու Իպրահիմ շային է. նորոգեցաւ ի թվին Հայոց ՌԳ ( = 1564)»։

Informations

Հ. Գէորգ Վրդ. Պաղտասարեան դրկած է Հալէպէն. Ս. Ղազար հասած է 8 Յունուար 1755ին։ Մատեանս է ժամագիրք եւ Խորհրդատետր, հին խմբագրութեամբ, կը հետեւի Ա. ժամագիրք-Խորհրդատետրին։ Ունի հետեւեալ կարգը. 1. Թղ. 2ա. (Կարգաւորութիւն գիշերային ժամու)։ Հմմտ. Ա. Ժմգ. § 2։ Սկիզբը թուղթ ինկած ըլլալով, ԺԶ դարու նորոգողը ամբողջացուցած է, կամայական կերպով դնելով իբր խորագիր. «Յոհաննու Մանդ. ի գաւառէն Արշակունեաց, ի գեղջէն Ծակեաց»։ Ապա ամբողջացուցած է «Չարթուցեալքըս...» քարոզը, որու հին բնագիրը կը սկսի թղ. 3ա. «...երային ժամու յայսմիկ վասն իրաւանց»։ 2. Թղ. 13բ. «Քարոզ զկնի Հարցին»։ Հմմտ. Ա. Ժմգ. § 3. մինչ Ա. Ժամագիրք «Եկեալքս ամենեքեան» քարոզէն ետք ունի «Պեց. աղ. Յաւղեա՛ տէր զցաւղ..., Մարտ. Ընգգալ տէր զաղաչանս մեր...», այս եւ յաջորդ ձեռագիրները կը վերածեն երեքի, այն է՝ «Յաւղեա՛ տէր...» կը բաժնեն պահոց եւ մարտիրոսաց տօներուն՝ երկու նման աղօթքներով, իսկ տէրունական տօներուն համար ունին՝ «Հզաւր յաղթող...»։ - «Բանից իմոց» սաղմոսէն ետք կ'աւելցնէ «Խաչ քո եղիցի մեզ» աղօթքը, ինչպէս «Սուրբ ճգնաւորաւքն» քարոզէն առաջ՝ «Վասն խաչի քո...» մաղթանքը։ 3. Թղ. 39ա. «Սաղմոս Եղիցի... (Արեւագալ)» (հմմտ. Ա. Ժմգ. § 4)։ 4. Թղ. 44բ. «Քարոզ Երրորդ...» եւ այլն (Հմմտ. Ա. ժմգ. § 5-7)։ 5. Թղ. 63ա. «Երեկոյին ժամուն» (հմմտ. Գ. Ժմգ. § 2)։ 6. Թղ. 75բ. «Առ սեղան մարմնաւոր պիտոյից» (հմմտ. Բ. Ժմգ. § 8)։ 7. «Խրատք Խաղաղականի» (հմմտ. Բ. ժմգ. § 5)։ 8. Թղ. 34ա. (Օրէնք արկանելոյ սպաս եկեղեցւոյ)։ Հմմտ. Ա. Ժմգ. § 8. Սկիզբը ու միջանկեալ թուղթեր ինկած ըլլալով՝ թերի է քնաց. Թղ. 141ա. «Տեառն Ներսէսի Հայոց կաթողոկոսի ասացեալ աղաւթք իւրաքանչիւր անձին հաւատացելոց ի Քրիստոս, առ սուրբ Երրորդութիւնն. Հաւատով խոստովանիմ եւ երկիր պագանեմ...»։ Ձեռագրիս վերջաւորութեան թուղթեր ինկած ըլլալով, «Աղբիւր բարութեան» աղօթքը կը մնայ կիսատ։

Content