1015

ԿԱՆՈՆԱԳԻՐՔ ԻԳ

- 1678էն առաջ

ID

Number

1015

Old record number

345

Title

ԿԱՆՈՆԱԳԻՐՔ ԻԳ

Start date

End date

1678էն առաջ

Date details

ԺԷ դար. երկրորդական յիշատակարան մը գրուած է 1678ին։

Copy place

Reference

Type

Number of pages

187

Dimension

15x19,5

Layout

երկսիւն, իւրաքանչիւրը 4,5x16։

Writing details

նոտր։

Codicology

Ա-ԺԶx12 (Ա՝ 9 թղ., ԺԵ, ԺԶ՝ 11 թղ.)։

Principal subject

Subject details

թուղթ։

Number of lines

26։

Binding

դրոշմազարդ շագանակագոյն կաշի, միջուկը տախտակ. աստառը կարմիր ընտիր կերպաս. դռնակը եւ երեք փականքները կորսուած են։ Առաջին կողքը վարի կողմէն վնասուած եւ տախտակէն հատուած մը կորած է. կռնակի կողմը չորութենէ ճաթած՝ կը տեսնուին կազմի թելերը։

State of preservation

Copyist

տիրացու Մարտիրոս։

Owner

եւ այլ տեղեկութիւններ կը պակսին։

Commanditaire

Illuminator

Binder

Parchment flyleaf

չունի։

Lettrines

եւ այլ զարդեր չունի։

Initials

կարմիր։

Marginal illuminations

Images

Canon tables 1

Canon tables 2

Title text

Blank pages

թղ. 163ա-165բ, 176բ, 177բ-187բ. կարգ մը թուղթերու վրայ մանուկի ձեռք մը գծած է անյաջող նկարներ։

Colophon

Բնագրին գրչութեամբ. 1. Թղ. 176ա. «Արդ ով սուրբ ընթերձողք եւ հեզայհոգի քահանայք, ընկալարուք զսակաւ ընծայս ի տխեղծ մտանց եւ անարժան անձնէ ի Մարտիրոս տրուպ եւ անպիտան տ(ի)րացուէ, իբրեւ զխերեւէշս այրոյն լոմայի ի ձեռում ընդյարձակութեան գանձարանի սրտի սենեկի, եւ ըստ կորովի մտաց ձեռոց զպակասն լցէք եւ զաւելորդն կըշռեցէք, զի եղբայր եղբաւրէ յաւգնեալ իբրեւ զքաղաք ամուր եւ բարձր ասացօ։ Զի ըստ տըւեցելոյ շնորհաց հոգոյն սրբոյ կար մեր այս մեր. ողջ լերուք ողջունեալքդ ի հոգւոյն սրբոյ եւ զմեզ սուրբ յաղաւթից ձերոյ եւ անկեղծ մտաց եւ սիրոյ մի՛ մոռանայք. միոյ Աստուած ողորմի արժան արարէք»։ Բնագրէն տարբեր նոտր գրչութեամբ. 2. Թղ. 177ա. «Յիշատակ է Կանոնայգիրքըս Խալատացի Տէր Սահակ աւագիրիցուն որդուն, խոճա Յակոբն առաւ իւր որդուն տիրացու Մուրաչային, Մուրաչայն վաղչանեցաւ՝ մնաց իւր փորք եղբորն տիրացու Գրիգորին, յիշատակ կու կարդայ իւր հօրն եղբորն տիրացու Մուրատչային հուգուն ողորմիս կու հանէ։ Թվ. Հայոց ՌՃԻԷ (1678), Յունվարի ամսուն Ի եւ Դ, օրն Ե.շապթի, սրբուն Ս(ա)րգսի պահքն է»։

Informations

Հ. Մկրտիչ Վրդ. Անանեան բերած է Պոլիսէն՝ 30 Յունուար 1759ին։ Բովանդակութիւն. 1. Թղ. 1ա. «Ա. Յառաջաբանութիւն առաքելական կանոնացն»։ 2. Թղ. 3ա. «Բ. Կանոնք առաքելականք»։ 3. Թղ. 15. «Դ. Կանոնք եւ սահմանք Թաթէոսի առաքելոյն»։ 4. Թղ. 21ա. «Ե. Կանոնք Փիլիպ(պ)ոսի առաքելոյն»։ §. Թղ. 22ա. «Զ. Կանոնք զոր եղին սուրբ հարքն զկնի սուրբ առաքելոցն»։ 6. Թղ. 24ա. «Է. Կանոնք Նիկիականք»։ 7. Թղ. 29ա. «Անկիւռեայ կանոնք»։ 8. Թղ. 31բ. «Կեսարեան կանոնք»։ 9. Թղ. 32բ. «Կանոնք Նիոյ Կեսարիոյ»։ 10. Թղ. 34բ. «Գանգրայ կանովնին»։ 11. Թղ. 38բ. «Անդիոքայ կանոնք»։ Թղ. 41բ. «Դարձեալ նոցին կանոնք երկրորդ»։ 12. Թղ. 42ա. «Ղաւոդիկեցոց կանով13. Թղ. 44ա. «Սարդիկէ կանոնին»։ 14. Թղ. 45ա. «Կոստանդինուպաւլսի կանոնք»։ 15. Թղ. 45բ. «Եփեսոսի սուրբ ժողովոյն կանոնք»։ Թղ. 46ա. «Դարձեալ նոցին այլ կանո16. Թղ. 47ա. «Նիկիայ սուրբ ժողովոյն մնացորդ կանոն»։ 17. Թղ. 47ա. «Հարցմունք պէսպէս եւ պատասխանի Աթանասի Աղեկսանտրացոյ եպիսկոպոսի կանոնիս» (ա-ձը)։ 18. Թղ. 60ա. «Գիր կանոնական մեծի եւ գիտնականի երանելոյն Բարսղի եպիսկոպոսին Կեսարացոյ» (ա-ծ)։ Թղ. 68ա. «Դարձեալ սրբոյն Բարսղի վասն ամենեւին հեռանալու յազգային կին առնելոյ»։ 19. Թղ. 69բ. «Գիր կանոնի երանելոյն Եպիփաննու Կիպրացոյ եպիսկոպոսին...» 20. Թղ. 73բ. «Կանոնք սրբոյն Գրիգորի Լուսօորչին» (ա-լ)։ 21. Թղ. 75ա. «Կանոնք սրբոյն Ներսէսի հայրապետին» (ա-լգ)։ 22. Թղ. 76ա. «Դարձեալ եւ այս կանոնք յաւուրս Ներսեսի մեծի եւ Ներշապհոյ Մամիկոնէից եպիսկոպոսի» (ա-լա)։ 23. Թղ. 80ա. «Սահմանք եւ կանովնք սրբոյն Սահակայ հայրապետին»։ Թղ. 82բ. «Մեծի եւ երանելոյ սրբոյն Սահակա(յ) Հայոց հայրապետի յաղագս քորեպիսկոպոսաց...»։ Թղ. 85բ. «Կանոն սրբոյն Սահակայ Հայոց Կաթողիկոսի ի լրումն հաւատոյ յամենայն աշխարհի հայոց մեծաց» (ա-ժը)։ 24. Թղ. 89բ. «Սահմանք եւ կանոնք կարգի Աստուծոյ եւ սրբոյ եկեղեցոյ զոր եդին վարդապետք հայոց ի նոյն լրութիւն, առաքելական եւ Նիկիական կանոնաց հաստատութիւնն» (ա-ի)։ 25. Թղ. 102ա. «Երանելոյն Յոհաննու Իմաստասիրի»։ Թղ. 104բ. «Նորին կանոնք» (ա-ժը)։ 26. Թղ. 107ա. «Կանոնք Մովսէսի Քերթողահօրն, բան հարցողաց» (ա-ժե)։ 27. Թղ. 109ա. «Կանոնք Տեառն Սիոնի Հայոց Կաթողիկոսի» (ա-ժդ)։ 28. Թղ. 110բ. «Կանոնք ժամարարաց խրատք»։ 29. Թղ. 113բ. «Կանոնք կաթողիկոսաց Հայոց եւ այլ հոգեշնորհ վարդապետաց կանոնք եւ խրատք զգուշաւորք քահանայից երկիւղածաց մանկանց սուրբ եկեղեցոյ»։ Թղ. 115ա. «Վասն կամայ եւ ակամայ գիճութեան»։ Թղ. 116ա. «Վասն զգուշութեամբ սպասաւորելոյ սուրբ խորհրդոյն»։ 30. Թղ. 118ա. «(Հարցումն պէսպէս խոստովանութեան բանից եւ պատահմանց եկեղելոց ի զգուշութիւն, զոր հարցեալ համբակ քահանայ, որոյ անուն Արքայութիւն կոչի, զԴաւիթ ոմն քահանայ գիտնական.) (ա-ճ)։ Թուղթ մը պոկուած ըլլալով՝ կը պակսի կանոնին սկզբնաւորութիւնը։ 31. Թղ. 159բ. «Սահմանք եւ կանոնք սրբոյն Եղիշայի առ ի խրատս ամենայն որդւոց մարդկան»։ 32. Թղ. 166ա. «Վասն աստիճանաց ազգականութեան. Ազգականութիւն ծննդականութեան անուն է եւ բաժանէ յերիս կարգս, յորում էաքն, այսինքն որ զմեզ ծնան...»։ 33. Թղ. 167ա. «Ամենայն առաքինութեամբ զարդարեալ եւ կատարեալ աստուածակիր եւ հոգելից առն Աստուծոյ Յակոբ վարդապետի Ղրիմցոյ ասացեալ յաղագս ազգականութեան. Գիտելի է զի ազգականութիւնն տարորոշեալ յանձանցէ եւ ոչ անհատին...»։ - Վերջ թղ. 176ա։

Content