8761066գրութեան ընթացքին, խորագրի մը աւարտին անցողակի կերպով կը նշէ՝ «Գրեցաւ ՊԼ (1356) Սահմի է». գրիչր օրինակած է նաեւ բնագրին յիշատակարանը, գրուած ՉԽԶ - 1297ին։
բոլորգիր։
Ձեռագիրս երկու կամ երեք անգամ նորոգութիւն կրած ըլլալով, նորոգողները իրարմէ տարբեր համարակալութիւններ կատարած են. անցեալին Ձեռագիրս պէտք է մաս կազմած ըլլայ ընդարձակ Ձեռագրի մը, քանի առաջին թուղթերուն վրայ կը տեսնուին ԺԶ եւ Ժէ թերթերու նշանները։
թուղթ սեւացած։
շագանակագոյն կաշի. երկրորդ կողքին վրայ կը տեսնուի դրոշմազարդը. միջուկն է տախտակ, դռնակով. աստառը ծաղկեայ տպածոյ՝ կանաչ, կարմիր եւ սեւ գոյներով. ինկած են զոյգ փականքները։
հնութեան հետեւանքով՝ զանազան անգամներ նորոգութեան ենթարկուած է. խոնաւութեան հանդիպած եւ շատ մը թուղթեր թխացած սեւցած են, առանց վնասելու գրութեան. ունի ցեցակեր թուղթեր։ Վնասուած է յատկապէս առաջին եւ վերջին թուղթերը։ Միջանկեալ թուղթեր կը պակսին։
առաջինը անյայտ, յաջորդաբար Կարապետ քահանայ մը, որու գրչութենէն դատելով՝ ապրած ըլլալու է ժԵ-ԺԶ դարուն։
եւ այլ զարդեր չունի։
յատուկ է ձեռագրիս՝ տառ մը կարմիր եւ տառ մը կանաչ գրելր։
նորոգողին կողմէ ինկած թուղթերուն փոխարէն դրուած են արդի սպիտակ թուղթ՝ թղ. 17, 32, 111-2։
Բնագրին գրչութեամբ. 1. Թղ. 115բ. «Փառք անհաս վեհի անկարաւտ հզաւրի հաւր անսկզբնականի եւ որդոյն միածնի, յառաջ քան զյաւիտեանս ծնեալ ի հաւրէ եւ յետ ժամանակի ծնեալ ի սուրբ» կը մնայ կիսատ։ 2. Թղ. 50բ. «Ձեղկելի գրիչս յիշեա ի 3. Թղ. 58բ. «Գրեցաւ Պէ (1356) Սահմի Բնագրէն տարբեր գրչութեամբ. 4. Թղ. 26ա. «Յիշեցէք ի սուրբ յաղաւթս ձեր զԿարապետ քահանայն եւ զննջեցեալս իւր, եւ Աստուած զձեզ յիշէ ի յիւր արքայութիւն. ամէն»։ 5. Թղ. 58բ. «Բարեխաւսութեամբ սրբոյն Ներսէսի ողորմեայ Քրիստոս Աստուած Կարապետ քահանային եւ իւրոցն ամենեցուն. ամէն»։ 6. Թղ. 77բ. «Յիշեցէք ի Քրիստոս զԿարապետ քահանայն եւ զծնաւղսն իւր եւ Աստուած յիշողացտ ողորմեսցի. ամէն»։ 7. Թղ. 115բ. «Ով դասք լուսերամից, որք ընթեռնոյք զպատմութիւնս բոլոր սրտիւ Աստուած» կը մնայ կիսատ։
մեր միաբաններէն Հ. Գէորգ Վրդ. Պաղտատեան, դրկած է Հալէպէն. Ձեռագիրս Աղեքսանդրիոյ նամբով հասած է Վենետիկ՝ 4 Փետր. 1755ին։ Բովանդակութիւն. Մեսրոպ Երէց, Պատմութիւն սրբոյն Ներսէսի. Ձեռագրիս առաջին երեսը, ինչպէս նաեւ միջանկեալ ու վերջաւորութեան՝ վնասուած ըլալով, փակագիծի մէջ ամբողջացուցինք, հետեւելով Ձեռ. թիւ 1176ի։ Թղ. 3ա. ա. «(Պատմութիւն սրբոյն Ներսէսի Հայոց հայրապետի. Որպէս յաւուրսըն Տրդատայ նստաւ յաթոռ սրբոյ) առաքելոյն (Թադէոս)ի Լուսաւորիչն Հա(յ)ոց սուրբն (Գրիգ)որ, որ դարձոյց զամենայն հայք (ի գիտ)ութիւն ճշմարտութեան Քրիստոսի, եւ յետ վաթսուն ամաց փոխի ի կարգս հրեշտակաց եւ գտեալ զնա վաղճանեալ յոտն լերինն հովացն, ոչ ծանուցին զնա, թաղեցին զնա իւրովք հանդերձիւքն, քարակոյտ արարեալ ի վերայ նորայ»։ Թղ. 17ա. բ. (Յաղագս սպանման ԳնեԹղ. 26ա. գ. «Յաղագս դեսպանութեան սրբոյ Ներսիսի առ Վաղէս թագաւորն յուԹղ. 32ա. դ. (Յաղագս շինելոյ Արշակուան քաղաքին, զոր կործանեաց սուրբն Ներսէս)։ Թղ. 37ա. ե. «Յաղակս մահուան Ա(ր)շակա(յ) եւ Վասակա(յ) զաւրավարին հաԹղ. 43բ. զ. «Յաղագս պատերազմին քաջին Մուշեղա(յ) ընդդէմ Շապհո(յ) արքա(յ)ից արքայի»։ Թղ. 50բ. է. «Յաղագս աղաւթից սրբոյն Ներսէսի»։ Թղ. 58բ. բ. «Վասն դեղ մահուան տալո(յ) մեծին Ներսիսի»։ Թղ. 66բ. թ. «Տեսիլ մեծին Ներսիսի յաղակս ազգին նետող տիրեյոյ ամենայն աշխարհի եւ յաջողելո(յ) մինչեւ ի սպառ»։ Թղ. 85բ. «Ժ. Յաղակս պիղծ նեռինն յայտնելո(յ), ընդ նմին եւ կործանման»։ Թղ. 97բ. ժա. «Յաղակս վախճանի սըրբոյն Ներսիսի»։ Թղ. 105ա. Ժբ. «Յաղագս մահուան քաջին Մուշեղա(յ) զաւրավարին հա(յ)ոց եւ վրաց, ի թագաւորէն Վարազտրդատա(յ), որ էր եղբաւրորդի թագաւորին Պապա(յ)»։ - Վերջ թղ. 115ա. «(Եւ արդ զայս հանեալ յար) եւելից գրոց ի հա(յ)ոց մնացորդացն պատմութեանց եւ ետու որդեցելո(յ) իմ(ոյ) սուրբ աւազ(անին ծնընդե)ամբն Վահանա(յ) Մամիկոնո(յ) ի գեղն որ կոչի Վարժի. արդ ոյք ընթեռնոյք կամ աւրինակէք, յիշեսջիք յարժանաւոր յաղաւթս ձեր զՄեսրոպ քահանա(յ) եւ զաւրինակող գրողս զԱստուածատուր աբեղայս Խառաբաստա(յ) վանից, որ մականուն Չարխ(.) կոչի եւ զհայր վանացն զՏէր Խաչատուր զհան(..)ղցող գրողին եւ զիւր ննջեցելոցն, եւ Քրիստոս Աստուած ըզյիշողքտ յիշէ եւ ողորմեսցի յիւր միւսանգամ գալստեանն ամէն. որ գրեալ էր զաւրինակն ի թվականիս հա(յո)ց ՉԽԶ, յաշխարհակալութեանն Ղազանին»։