1676

ՎԱՐՔ ՀԱՐԱՆՑ Ա

ՉՁԵ = 1336 - ՉՁԵ = 1336

ID

Number

1676

Old record number

612

Title

ՎԱՐՔ ՀԱՐԱՆՑ Ա

Start date

ՉՁԵ = 1336

End date

ՉՁԵ = 1336

Date details

ՁՁԵ - 1336։

Copy place

Երուսաղէմ, Ս. Յակոբայ վանք։

Reference

Type

Number of pages

620

Dimension

10x14,9

Layout

միասիւն (7x12)։

Writing details

բոլորգիր։

Codicology

կը պակսի Ա-Բ, իսկ էջ 1-192՝ Գ-Ժx12. էջ 193-620՝ Ա-ԺԸx12 (Ա, ԺԸ՝ 11)։

Principal subject

Subject details

թուղթ տոկուն։

Number of lines

21։

Binding

արդի, կիսակաշի ստուարաթուղթ. կըռնակը կաշին մէկ կողմէն անջատուած է Ձեռագրէս։

State of preservation

բաւարար. թերի սկիզբը եւ ունի խոնաւութեան հետքեր, որոնք չեն վնասած գրադաշտին. էջ 553-570 արտաքին լուսանցքը մասամբ ցեցակեր։

Copyist

Յովանէս Շաբաթեփեցի։

Owner

Մելեքշահ, հաւանաբար կրօնաւոր։

Commanditaire

Illuminator

Binder

կը յիշուի Կարապետ վարդապետ՝ որ աշխատած է Ձեռագրիս վրայ, գուցէ ըլլայ երկրորդ կազմող մը։

Parchment flyleaf

չունի։

Lettrines

սակաւք, կարմիր գրիչով հանգուցագիրք։

Initials

կարմիր թանաքով են։

Marginal illuminations

Images

եւ այլ զարդեր չունի։

Canon tables 1

Canon tables 2

Title text

Blank pages

էջ 620, ուր գրուած են նօթեր։

Colophon

Բնագրին գրչութեամբ. 1. Էջ 87. «Փառք.... Որ ներեցեր մեղսամակարդ մեղապարտիս եւ շնորհեցեր ժամանակ քաղցրահայեաց մարդասիրութեամբ յանկ հանել զգիրքս սուրբ հաւրն Նեղոսի, զի եւ քեզ փառս աճեցուսցես յամենայն բերանոյ ի սրբոց եւ յանսրբոց որպէս եսս։ Նայ եւ սա յիշատակ հոգոյ եւ կրթ(ութեան) եւ վարժումն մարմնո(յ) եղբաւր մեր ըստ կամացն Աստուծոյ հաւր Մելեքշային, ի մեղապարտ Յովանէս Շաբաթեփեցւոյ։ Զի զայս ընկալ յԱստուծոյ պարգեւս աստ յայսմ աշխարհի եւ սովաւ վարժէ զկեանս քո, ի սմին դեգերելով ի կամս փրկչին մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի, զի վարժքն ի սմանէ խաչաբարձք եղեն ի կրաւնս Յիսուսի, վասն որոյ յետոյ աստեացըս թագաւորեսցեն ընդ նմա։ Յաղագս որոյ աստուածաբանն յառաքեալսն Յովհաննէս, զոր սիրէր զՅիսուս եւ սիրեցեալն ի Տեառնէ, բարձրայուն ձայնիւ գոչէ ասելով վասն յաւիտենին եւ մշտնջենաւորին, թէ չգիտեմք թէ զինչ լինելոց եմ(ք), բայց որպէս նայն, որ Տէրն է բնութիւնս, նման նմա լինելոց եմք։ Արթուն միտք, եղբայր Մելեքշայ, զի հետեւել ընդ Տեառն Յիսուսի կեանք է եւ կեանք անմահ եւ անվախճան, որպէս սրբոցն Աստուծոյ Բանին, զի թէպէտեւ մահուամբ վճարեցան, որպէս եւ այնքն որ հանգստեամբըն ի մահ գրաւեցան, այլ ոչ այսպէս որպէս սոցայն, զի սոքա որ սուրբք են, կամաւ եւ յաւժարութեամբ զկեանս յափշտակեցին մահուամբն իւրեանց։ Իսկ որք յանկամայ ի մահ գրաւեցան, ի նոյն մնացի(ն) թագաւորք եւ բռնաւորքն։ «Բայց սրբոցս Աստուծոյ այս ինչ է մահ նոցա, որ միշտ եւ հանապազ միաշաւիղ ընթանան, թէպէտեւ այլեւայլ գունակ, զի որք ի բռնակալացն ընկալան զսրախոհող լինել, որ եւ ոմն ի սուր եւ ոմն ի հուր վճարել եղեն յանցաւորէս յայսմիկ ի յանանցն հանգիստ։ Սապէս եւ ճգնաւորք սոցա փափաքեալ եւ ոչ հասին, վասն որոյ զմեծն եւ զանտանելին բնութիւնս յանձն առին, տարագրեալք յաշխարհէ եւ մեռեալք ի դէմ սորին, մերկամարմին անդամաւք, սովալլուկ լեալք յաճախ եւ բազում տքնութեամբ ընդդէմ հակառակամարտին, զի կենդանի գտցին վասն Քրիստոսի եւ հաց մաքուր փայլեսցեն ի մէջ ամէնածին կուսին մաւրն մեր եւ Տեառն Յիսուսի Քրիստոսի։ «Տես, ո՛վ եղբայր, զի թէպէտ եւ մահուամբ վճարեցան սուրբք, այլ եկեղեցիք միշտ զանմահութեան նոցա հռչակէ, ի փառս ամենասուրբ Երրորդութեանն։ Եւ այս որ յառաջ գրեցաք փոքր մի վասն այնորիկ որ զեկեղեցին մայր մեզ անուանեցաք եւ Տեառն Յիսուսի։ Այսպէս իմա՛, որ միշտ ծնանի զմեզ ծննդեամբ սուրբ աւազանին եւ կերակրէ ծննդեամբ Որդոյն Աստուծոյ ի փառս իւր եւ ի գովեստ Հաւր եւ Հոգոյն սրբոյ. ամէն»։ 2. Էջ 19. «Կենսաբաշխ փրկիչ եւ Տէր իմ Յիսուս Քրիստոս, փրկէ զամենայն հաւատացեալքս ի քեզ յամենայն ախտից, որ հեռացուցանեն ի քէն։ Եւս առաւել զեղբարսն մեր Մելեքշայն՝ յամենայն կրից փորձողին, զոր Տէր Յիսուս հովեսցէ զնա ի կամս իւր. 3. Էջ 61. «Տէր Աստուած, բնութեանս չինիչ եւ կազմիչ, կազմաւորեա՛ զկեանս մեր գնալ ի պաւղոտայս կամաց քոց եւ եւս եւ զեղբայրն մեր Մելեքշայն՝ ի նոյն շաւիղ կենաց քոց պահեա. ամէն»։ 4. Էջ 69. «Ստեղծիչ բնութիւնս, Որդի Աստուծոյ եւ փրկիչ, քեզ բաժին պահեա ըզՄելեքշայն իւրայնաւքն հանդերձ փառսն քո. 5. Էջ 113. «Փառք միայնոյ Աստուծոյ, անմահի եւ գթածի, որ շարժեաց զմեր լեզուս՝ շնորհիւն իւրով երգել զբանս դատաստանի եւ սիրոյ եւ զապաշաւանաց։ Դարձեալ անձանց լուսաւորիչ է սրտի եւ խորհրդոց աւկտակար, զի ամենայն անձն երգելով զայսոսիկ, քաղցրասցի եւ ձգեսցի ի կեանս յաւիտենականս ի Քրիստոս Յիսուս ի Տէր մեր, որում փառք յաւիտեանս։ «Աստանաւր կատարեցաւ գիրք դատաստանի ի յաւուր կատարման սրբոյն Ստեփանոսի. վասն որոյ աղերսանաւք խնդրեմք ի նախավկայէս Աստուծոյ Բանին, որ հայցեց թողութեան շնորհեալ այնոցիկ, որ ոչ ծանեանն զաստուածաբանն եւ ոչ զնախավկայն նորա։ Հայցեսցէ եւ վասն աղաչողացս զնա, որ միշտ ի տուէ եւ ի գիշերի բարեխաւս ունիմք առ համագոյ սուրբ Երրորդութիւնն՝ ասելով. Բարեխաւսութեամբ սուրբ Աստուածածնիդ, եւ առընթեր ասելով սրբոյ Ստեփանոսի։ Վասն որոյ աղաչեա՛, մաղթեախնդրեա՛, պաղատեա՛, բարեխաւսեա՛ վասն իմ մեղաւորի գրչի, եւ վասն ընդիր եղբաւրն մեր Մելեքշայի եւ իւրցն ամենեցուն շնորհել թողութեան մեղաց...»։ 6. Էջ 181. «Ի մեղապարտ եւ ի նուաստ ծառայէ Տեառն մերոյ Յիսուսի փրկչին մերոյ, Յովհաննէս Շապաթեփեցէ, վեհագոյնիդ իմոյ ի Քրիստոս եւ անընդմիջելի սիրելի ի սիրտ սիրեցեալ եղբայր իմ աստուածավանդ Մելեքշայ, ընկալ ի մէնջ ողջուն եւ բան յաղագս սիրոյ։ Եւ չգիտեմ թէ զինչ խաւսիմ, վասն զի ահմար եւ տգէտ եմ յամենայն ազգ կարգի։ Իսկ դու որպէս իմաստուն եւ ժիր մշակ Աստուծոյ Բանին եւ խաչակից նորա ի նոյն աւարտէ, բարի կրաւնիցդ համբեր լի խնդութեամբ եւ ողջանդամ ի մարմին Տիսուսի յաւդեաց, որ ես անքակ ի նմանէ (...)։ «Բայց ամենայն յանդգնութեամբս կառուցի կուտեցի բարդեցի ի շահ աւգտի զբանս հաւրն Նեղոսի եւ Մակարի եւ այլոց սրբոցն հարցն եղբաւր մեր անդրանկի ի Քրիստոս Յիսուս ի Տէր մեր Մելեքշայի։ Որով ես մեղապարտս ամենայն դիմաւք ջերմ յաւժարութեամբ եւ լի սիրով գրեցի անյապաղ կամաւք կամաւն Աստուծոյ, զի եւ դու եղբայր իմ Մելեքշայ առեալ ընկալցիս այնպէս՝ որպէս թէ վաղուց հետէ կարաւտ էիր սմա եւ լի փափաքանաւք ի վայեալս անձինդ եւ յիշատակ հոգոյդ քո եւ քոյոց արեան մերձաւորացն, այժմ եւ յանվախճանս յաւիտեանս. ամէն։ «Որով աղերս արկանեմ զկեանսաբեր չարչարանս Քրիստոսի եւ հանդիպողացդ սորա զհաւատարիմն ի Քրիստոս եւ Հայր եւ ի Հոգին նորա սուրբ եւ աւգտողացն որ ի սմա, յիշել սրտի մտաւք եւ կատարեալ հաւատով ի կամս յաւժար եւ յընղձս արտասուալից, զայր ընդիր կամացն Աստուծոյ զՄելեքշայն եւ զծնողսն նորա եւ զեղբայրս նորա հոգեւոր եւ մարմնաւոր եւ զամենայն արեան մերձաւորս որ ի Քրիստոս Յիսուս ի Տէր մեր, որ է աւրհնեալ յաւիտեանս. ամէն։ «Զի Տէր Աստուած ողորմեսցի նոցա եւ թողցէ զ(յ)անցանս նոցա եւ կենդանեաց տայ հոգի սգաստութեան եւ գիտութեան, եւ որք զամէնն ասեն. ամէն։ Եւ արդ, շնորհիւն Տեառն կատարեցաւ եւ ողորմութեամբ նորին յանկ ելեալ աւարտեցաւ մատեանս աստուածային՝ վարք եւ խաւսք հարցը(ն) սրբոց, ի լաւ եւ ընդիր աւրինակէ, ի սուրբ քաղաքս Երուսաղէմ, ընդ հովանեաւ աստուածակոխ սուրբ տնաւրէնութեանցն, ի ծննդենէն մինչեւ ի համբարձումն. մանաւանդ թէ ընդ յարկաւ Սրբոյն Յակոբայ, որ է աթոռ եղբաւրն Տեառն մերոյ Յիսուսի եւ հանգստարան եղբաւրն Յովհաննու աւետարանչին։ Ի թվա(կանութեանս) ՉՁԵ (1336), ի նոյն Յունւարի աւարտեցաւ ԻԶ, ի թագաւորութեան հայոց Լեւոնի եւ ի հայրապետութեանն Յակովբայ, ձեռամբ մեղապարտ եւ անարժան յիշման եւ ոչ գրչի, այլ Շապաթեփեցի, որ զամենայն կեանս իմ ընդ վար անցուցե(ա)լ սբաղմամբ չարին, ի գործս անուղղա(յ), կամաւ կամաւքս յաւժարեալ ի բանս բասիրս, թելադրութեամբ չարին, որ ի սկզբանէ մարդասպան վկայեցաւ ի Բանէն Աստուծոյ, որ զիս չեմ ի մարդիքս, իբր զմարդ եսպան։ Վասն որոյ ոչ ունիմ ակն կենդանութեան ի յիմոցս գնացիցս եւ ի գործոցս յաղագս անվավեր վարուցս, զի գրեա իմաստուն, թէ թուրեալն ոչ ուղղի, եւ թէ այդպէս է՝ որպէս է ճշմարիտ։ Նայ ես յիշեցի զբարեգործին զբարիքն զՈրդոյն Աստուծոյ, որ սովոր է որ այլոց հաւատով այլոց ողորմութիւն առեալ ի յառաւել բարերար մարդասիրութենէն։ «Արդ, աղաչեմ զձեզ՝ հանդիպողաց սմա, առանց յապաղելոյ խնդրեցէք մեղաց թողութեան այսպիսի զառածողիս ի Տեառնէ Աստուծոյ ամենակալէ, զի առատն է ի տուրս բարիս եւ տայ ամենեցուն առանց խնայելոյ, որպէս թէ ցրուեալն առաւել յաւել է նորայն քան թէ ի ճնշդելն, սակս որոյ տայ ձեզ եւ մեզ միածին Բանն, միջնորդութեամբ Աստուա ծածին կուսին, որ է աւրհն(եալ) յաւիտեանս. ամէն»։ 7. Էջ 276. «Յիշատակի արժանի առնիջիք զեղբայրն մեր ըստ հոգոյ զՄելեքշայն, որ ունի յուս մեծ առ Տէրն բոլորեցուն, զի տացէ սորա հաւատ անշարժ եւ սէր անվրէպ, բարեխաւսութեամբ սուրբ հարցս՝ որ ի սմա ամբարե(ա)լ կան, եւ զիս գրչակս յիշեսջիք որ զսա գրեցի»։ 8. Էջ 537. «Յայսմ վայրի յիշատակի արժանի արարէք զՄելեքշայն ի Քրիստոս Յիսուս ի Տէր մեր»։ 9. Էջ 540. «Տէր Աստուած, աղաւթիւք սուրբ հաւրս, ողորմութիւն շնորհեա ամենայն հաւատացելոց եւ մեզ. ամէն»։ 10. Էջ 619. «Կենարար փրկիչ եւ Տէր գոյեղինացս ամենայնի, որ յերկինս եւ յերկրի, Տէր մեր եւ փրկիչ Յիսուս Քրիստոս, որ վասն մեր զկերպարանս ծառայի առեր, զի մեզ կեանս շնորհեցեր, շնորհեա՛ եւ այժմ հաւատ ուղիղ եւ յուս անվրէպ եւ սէր սեփական ի քեզ միացեալ ծառայիս քո Մելեքշահի, ի փառս ամենասուրբ Երրորդութեանդ. ամէն։ Նոյն եւ մեղապարտ գրչիս, որ մեծ յուսով գրեցի զսա եղբաւր մերում եւ վարժ եւ ի կրթութեան անձինն արժանի ի քեզ Տէր Տիսուս եւ Հայր քո Հոգով սրբով, այժմ եւ յանվախճան յաւիտեանս. ամէն»։ Բնագրէն տարբեր գրչութեամբ. 11. Էջ 19. «Տէր Յիսուս, ողորմեա Կարապետ վարդապետի սակաւ աշխատողի ի սմա եւ նմա որ զամէնն ասէ»։ 12. Էջ 377. 480. «Տէր Յիսուս, արդար, բարի, ողորմեա՛ Կարապետ վարդապետի սակաւ աշխատաւղի ի սմա. ամէն, եղիցի, եղի13. Էջ 192. «Ով եղբայր սիրելի, ի թվին ՋԿԲ (1513) ճանապարհ արի դէպ Երուսաղէմ եւ զայս գիրքս ձգեցի ի Մոխադ քաղաքն. եւ ի դառնալն ուրիշ ճանապարհով եկի, այս գիրգս մնաց ի Մոխադ. յետոյ շատ աշխատութեամբ կարացի հանել, երեք տարոյ ետեւ բերեալ եղեւ այս գիրքս։ Բայց աղաչեմ զձեզ եղբարք, (յ)որժամ կարդայք, միով ողորմեայիւ արժանի արէք զանարժանս» կը մնայ կիսատ։

Informations

ունեցած ենք 1791էն առաջ։ Մատեանս է Վարք Հարանց, հին թարգմանութեամբ. ունի հետեւեալ կարգը. 1. Էջ 1. «(Նեղոսի սուրբ հօրն. Առ ի կարճել զմոլեկան որովայն եւ շահել զանձն). ... հաստատութիւն պայծառ, իսկ արբեցողին ի խաւարի յածին. մէգ ծածկէ զճառագայթս արեգական եւ զմիտս խաւարէ յոլով կերակուր»։ Ձեռագրիս առաջին երկու թերթերը ինկած ըլլալով՝ թերի է սկզբնաւորութիւնը։ Ամբողջական օրինակը տես 4արք հարանց Էջ 4. «Նեղոսի սուրբ հաւր, Յաղագս պոռնկութեան. Զգաստութիւն ծնանի զժուժկալութիւն»։ Էջ 11. «Նեղոսի սուրբ հաւրն, Յաղագս արծաթսիրութեան. Արծաթսիրութիւն է արմատ ամենայն չարեաց»։ Էջ 15. «Նեղոսի սուրբ հաւրն, Յաղագս տրտմութեան. Տրտմութիւն է տխրութիւն անձին եւ բաղկանայ սա ի խորհրդոց բարկութեան»։ Էջ 20. «Նեղոսի սուրբ հաւր մեր, Վասն բարկութեան. Բարկութիւն է ախտ զայրաԷջ 23. «Նեղոսի սուրբ հաւր, Յաղագս ձանօրութեան. Ձանձրութիւն է լքումն անԷջ 26. «Նեղոսի սուրբ հաւրն, Յաղագս սնափառութեան. Սնափառութիւն է ախտ անբնական»։ Էջ 30. «Նեղոսի սուրբ հաւրն, Վասն ամբարտաւանութեան. Ամբարտաւանութիւն է ախտ զայրացեալ»։ Էջ 38. «Նեղոսի սուրբ հաւր, Խրատք ոգեշահք միանձանց մինչ նստէր առանձինն ի լերինն Սինեայ. Սկիզբն հրաժարելոյ յաշխարհէս երկիւղ Տեառն»։ Էջ 61. «Նեղոսի սուրբ հաւրն. Սկիզբև բարեաց երկիւղ Տեառն է»։ Էջ 65. «Նեղոսի սուրբ հաւրն, Խրատ վերակացուաց. Նաւավար տգէտ պատրաստէ ի կորուստ»։ Էջ 69. «Նեղոսի սուրբ հաւրն, Պատուէր առ միանձունս. Պարտ է մանկանց ճգնել եւ Էջ 74. «Նեղոսի ճգնաւորի սուրբ հաւրն. Որ (շինել) սկսանի պարտ է կատարել, զի մի ծաղր լիցի»։ 2. Էջ 90. «Սրբոյն Խորին ասորոյ Եփրեմի ասացեալ վասն դատաստ(ան)ին եւ միւսանգամ գալստեանն. Եկայք ամենեքեան եղբարք լուարուք ինձ եւ խորհրդակցութեան իմոյ մեղաւորի ի տգիտի»։ 3. Էջ 114. «Երանելոյն Մակարա(յ) բան գիտաւորի. Որոց լսեն զբանս Աստուծոյ եւ առնեն բարի պտուղ նշանի»։ Էջ 115. «Հայրն Մակար գրէ ամենայն սիրելեաց որդոց իւրոց աղաչելով եւ ողջունելով. Ջառաջին եթէ սկսցի մարդ տալ զինքն ի գիտութիւն եւ ի խնդրել զԱստուած»։ Էջ 122. «Առ հայրն Մակար հարցուած վասն որոշողութեան խորհրդոց. Արար Աստուած զմարդն եւ եդ զնա ի դրախտին»։ 4. Էջ 130. «Յաղագս առաքինութեան. Որ ոք պահէ զնոսա, կարէ ապրել ի գեհենէն եւ հանգչի ուր եւ կամի բնակել»։ 5. Էջ 145. «Վարք երանելոյ Մարիամայ Եգիպտացոյն. Կինս այս պոռնիկ էր ի քաղաքէն Աղեքսանդրիա եգիպտացւոց»։ 6. Էջ 156. «Վարք երանելոյն Յովհաննէսի Գփացոյն. Կին ոմն քրիստոսասէր որում անուն էր Յուղիա, մեծատուն յոյժ»։ 7. Էջ 193. «Վարք սրբոց հարցն. Յոհան ոմն Իղոկիոն քաղաքէ, ի մանկութենէ ուսաւ հիւսնութիւն»։ Էջ 194. «Որ եւ Պաքմէոս եղեւ այր սքանԷջ 195. «Էր եւ այլ վանք, եւ կայր ի նմա արս հազար եւ երեք հարիւր...»։ Էջ 196. «Ծեր ոմն ի ժամ աղաւթիցն մեծ շնորհս տեսանէր...»։ Էջ 197. «Պատմեաց մեզ երանելին Պաքմէոս վասն սրբոյ Մակարայ եւ ՄարկոԷջ 198. «Մովսէս էր ոմն հնդիկ, մեծատուն յոյժ...»։ Էջ 200. «Պատմեաց Պաքմէոս թէ դեւն պոռնկութեան...»։ Էջ 201. «Միայնակեաց ոմն անտիոքացի գնաց ի սուրբ քաղաքն Երուսաղէմ...»։ Էջ 204. «Ասաց երանելին Յովհաննէս հայրապետն Աղեքսանդրու, թէ որ բնութեամբ է ողորմած...»։ Էջ 205. «Պատմեաց երանելին Ագադոն հաւրն Մակարայ այսպէս, թէ երթայի ի քաԷջ 206. «Ասաց աբբայ Եւսեբիոս որ ի Յռաիթա, թէ գնաց դեւն...»։ Էջ 207. «Պատմեաց ոմն ի հարցն թէ սքողոստիկոս ոմն սպասաւորեալ...»։ Էջ 208. «Եղբայր ոմն եկն ի լեառնն Իփեմէ առ ծեր մի...»։ Էջ 211. «Եղպեդորոս սկիւթացի աշակերտն Դանիէլի, պատմեաց այսպէս...»։ Էջ 213. «Պատմեաց մեզ հայրն Մակար յԱղեքսանդր, թէ մինչդեռ նստէի...»։ Էջ 217. «Եղբայր ոմն ճգնող եկն յաւտարուստ եւ բնակեցաւ ի փոքր խցի»։ Էջ 221. «Երկու եղբարք ըստ մարմնոյ հրաժարեալք յաշխարհէ...»։ Էջ 223. «Այլ ոմն եղբայր ճգնող իբրեւ առնէր զկանոնն...»։ Էջ 224. «Գնաց եղբայր մի առ ծեր ոմն, որ նստէր ի լեառն Սինեայ...»։ Էջ 225. «Եղբայր ոմն փոքրիկ առաքեցաւ յաբասէ...»։ Էջ 226. «Եղբայր ոմն նստէր ի լերինն ձիթենեաց...»։ Էջ 227. «Պատմեցին եղբարք ոմանք ի Ռայիթու, եթէ էր ոմն...»։ Էջ 228. «Երկու եղբարք էին ըստ մարմնոյ, եւ կամեցաւ սատանայ...»։ Էջ 229. «Ասաց դարձեալ հայրն Դանիէլ...». «Եղբայր ոմն անկաւ ի մեղս...»։ Էջ 230. «Եղբայր ոմն երթեալ եւ առեալ զձեւ միայնակեցութեան...». «Ասեն ծերքն, թէ տեսանես զմանուկ, որ ըստ կամաց իւԷջ 231. «Ասէին վասն ուրումն ծերոյ...». «Էր ծեր ոմն բանջարակեր...»։ Էջ 232. «Ասէին վասն հաւրն Մակարայ եգիպտացոյ...»։ Էջ 233. «Չոգաւ աշխարհական ոմն որդովն իւրով...»։ Էջ 234. «Պատմեաց ոմն ի հարցն վասն ուրումն հաւրն Պաւղոսի...»։ Էջ 235. «Պատմեցին վասն հաւրն ՆիտԷջ 236. «Ասաց ոմն ի հարանց, թէ երկու եղբարք դրացիք էին...»։ Էջ 237. «Պատմեաց ոմն ի հարցն եւ ասէ. էր ոմն միայնակեաց...»։ Էջ 238. «Եղբայր ոմն երթեալ առ հայրն Մակար...»։ Էջ 240. «Եհարց ոմն ցհայրն Պիմէն...»։ «Ասէ դարձեալ այլ ոմն ծեր, որ արժանի եղեւ եպիսկոպոսութեան...»։ Էջ 245. «Ասաց երբեմն հայրն Անտոն...»։ «Հարցեալ ոմանց ցհայրն Մակար...»։ «Պատմեցին ոմանք ի հարանցն...»։ Էջ 246. «Եհարց հայրն Ամոն...»։ «Հիւանդացաւ ոմն ի ծերոց...»։ Էջ 247. «Էր ոմն ի մեծ հարցն տեսանող...»։ «Նստէր ծեր ոմն ամս բազումս...»։ Էջ 248. «Նստէր ծեր ոմն ի հեռաւոր յանապատի...»։ «Եկն երբեմն հայրն Սրապիոն...»։ Էջ 251. «Էր ոմն եղբայր ի միաբանակեացս եւ զամենայն բեռինս...»։ Էջ 252. «Էր ոմն հիւանդոտ...»։ «Ասէին վասն հաւրն Սիղուիանոսի...»։ Էջ 253. «Դէպ եղեւ երբեմն գնալ նոցա...»։ «Պատմեաց հայրն Դանիէլ եթէ էր ուրումն իշխանի...»։ Էջ 254. «Ասէին վասն Յովհաննու աշակերտին Պաւղոսի...»։ Էջ 255. «Եղբայր ոմն եհարց ցծեր եւ ասէ. Խորհուրդք իմ...»։ Էջ 256. «Պատմեաց հայրն Դանիէլ Փարանացի...»։ Էջ 260. «Պատմեաց ոմն ի հարանցն եւ ասէ. Մինչդեռ էի ես...»։ Էջ 261. «Եհարց հայրն Աբրահամ ցհայրն Թովրովդիոս. Ո՞րպէս լաւ է...»։ «Ասէին վասն ուրում ծերոյ թէ հիւանդացաւ...»։ Էջ 262. «Եհարց եղբայր ոմն ցծեր, թէ զիա՛րդ կարացից...»։ «Երթեալ երբեմն հայրն Իսահակ առ հայրն Պիմէն...»։ Էջ 263. «Ասէին վասն ուրումն ծերոյ յասորիս...»։ Էջ 264. «Պատմեաց ոմն ի հարանցն վասն ուրումն պարտիզապանի...»։ Էջ 265. «Ասաց Յովհաննէս Կարճահասակ ցեղբայր իւր երէց...»։ Էջ 266. «Ասաց հայրն Եղիաս...»։ «Ասաց հայրն Անտոն...»։ «Ասաց հայրն ՊիԷջ 267. «Ասաց հայրն Պիմէն...»։ «Ասաց դարձեալ. Եթէ բարի է հմտութիւն...»։ Էջ 268. «Պատմեցին վասն ուրումն հաւր եթէ ունէր գիրս...»։ Էջ 270. «Ասէին ծերքն, եթէ երիս զաւրութիւն ունի...»։ «Ասէին վասն հաւրն Սակարայ...»։ Էջ 271. «Ասաց հայրն Թէովնաս...»։ «Անցանէր երբեմն հայրն Մակար...»։ Էջ 272. «Կրաւնաւորեցաւ ոմն ծեր՝ ոչ ըմպել ջուր»։ Էջ 273. «Պատերազմեցաւ ոմն ի հարանցն ի պոռնկութիւն...»։ «Ասաց հայրն Պիմէն. Թէ որպէս սուսերակիր...»։ Էջ 274. «Ասաց ծերն. Հոգի որ ունիցի...»։ «Չոգաւ երբեմն հայրն Ամոն...»։ «Եկն եղբայր ոմն որ բնակեալ էր...»։ Էջ 275. «Երբեմն արկեալ մեր պաշտաւն...»։ Էջ 276. «Երբեմն ելեալ նորա արտաքս...»։ 8. Էջ 277. «Որ յերկրին եգիպտացւոց հարցն պատմութեան. Աւրհնեալ է Տէր Աստուած որ զամենայն մարդ կամի, զի կեց9. Էջ 285. «Վասն Ապողորայ. Տեսաք մեք այր մի սքանչելի յերկրին թեբայեցւոց Ապողոր անուն...»։ 10. Էջ 292. «Վասն Ամովնեայ. Տեսանէաք մեք անդ ի կողմանս թեբայեցւոց այր մի Ամոն անուն...»։ 11. Էջ 394. «Վասն Ապաբայ. Տեսանէաք մեք այլ ծեր մի, որ հեզութեամբն եւ հանդարտութեամբն անցուցանէր...»։ 12. Էջ 295. «Վասն Պեղովնի ծերոյ. Տեսաք մեք այլ ծեր մի ի կողմանս անշինաց Պեղենիոս անուն...»։ 13. Էջ 302. «Վասն Պաքրոտեայ. Չոգաք տեսաք մեք զտեղին Պաքնոտեայ միայնակե14. Էջ 313. «Պատմութիւն Ղիգիոնի եւ Աղեքսանդրացոյ. Այս Ղիգինոսս քողաստիկոս էր եւ ճարտար...»։ 15. Էջ 326. «Վասն որոյց Յոքսոնի Հիւռն քաղաքին հարց. Եկաք հասաք եւ ի քաղաք մի թեբայեցոց, զի անուն էր նորա Ոքսիւն հռինքոս...»։ 16. Էջ 330. «Վասն Թէովնայ. Տեսաք մեք եւ այլ ոչ ինչ կարի հեռի ի քաղաքէ անտի յանապատ կողմ կոյս Թէովնաս...»։ 17. Էջ 332. «Վասն Եղիայի. Տեսանէաք մեք անդ մեւս եւս այլ ծեր յանապատի 18. Էջ 334. «Վասն Ապողովնեայ. Տեսաք մեք եւ այլ ծեր մի սուրբ, զի անուն էր նորա Ապողովն...»։ 19. Էջ 377. «Վասն Հոպրեայ. Էր անդ ծեր մի յանապատի Կոպրէս անուն, այր սուրբ...»։ Էջ 400. «Տեսաք մեք այլ ծեր մի Ողոգիոս անուն...»։ Էջ 401. «Միւս եւս այլ հայր Ապեղէս անուն, ի մանկութենէ...»։ Էջ 402. «Այլ այր երբեմն զի էր նա միայն յանապատի...»։ «Էր երբեմն զի այն երրորդ շաբաթ էր...»։ Էջ 410. «Տեսաք մեք ի կողմանս թէբայեցոց լեառն մի բարձր...»։ Էջ 411. «Ասէին վասն հաւրն Թէոդորա փերմացո, եթէ ստացաւ...»։ Էջ 412. «Նստէր ոմն ծեր ընդ եղբաւր ի Էջ 414. «Ասաց ծեր ոմն, եթէ պարտ է մարդոյ ունել...»։ «Ասաց ծերն. Ատեա զորովայն քո...»։ Էջ 415. «Նոյն ծերոյ ասացեալ՝ թէ երկու իրս կամիցի...»։ «Նոյն ինքն ասաց. Եթէ բնական է մարդոյ...»։ «Նոյն ինքն ասաց, թէ քուն բնական է մարդ...»։ «Նոյն ինքն ասաց վասն պոռնկութեան...»։ Էջ 417. «Ասէին երբեմն վասն հաւրն Յովհաննու Կարճահասակի...»։ Էջ 419. «Ասաց հայրն Իսահակ երից խրճթացն...»։ Էջ 421. «Երկու եղբարց գնացեալ ի վա Էջ 422. «Եկն եղբայր ոմն աշխարհական առ հայրն...»։ «Սինչդեռ նստէր երբեմն Զաքարիա ի սկիւթ...»։ Էջ 423. «Եղբարց ոմանց դիպեցաւ նեղուԷջ 424. «Եղբայր ոմն եհարց ցհայր Պիմէն. Եթէ վնասին հոգիք...»։ Էջ 425. «Ասաց ծեր ոմն, թէ պարտ է մարդոյ պահպան լինել...»։ Էջ 426. «Երթեալ ոմն ի հարանցն առ ծերն Աքղիդաս...»։ «Ասէին ոմանք վասն հաւրն Մոյի, թէ հիւանդացաւ...»։ Էջ 427. «Եղբայր ոմն եհարց ցհայրն Պիմէն եւ ասէ. Ի ժամանակի նեղութեան...»։ Էջ 428. «Եղբայր ոմն ի խուցսն խռոԷջ 429. «Երթեալ ոմանց առ հայրն Սիսոյ՝ լսել ի նմանէ...»։ «Էր ոմն ծեր, որ ունէր աշակերտ լաւ...»։ Էջ 430. «Երթեալ երբեմն եղբարք եւԷջ 431. «Երթեալ երբեմն եղբարք ի լեաԷջ 432. «Էր ոմն եղբայր ի խրճիթսն...»։ Էջ 434. «Ասաց հայրն Պիմէն. Մարդ որ եթէ ուսուցանէ...»։ «Ասէր երբեմն հայրն Դանիէլ. Թէ պատմեաց մեզ հայրն Արսէն...»։ Էջ 436. «Հարցեալ հաւրն Մարկոսի ցհայրն Արսէն...»։ Էջ 437. «Ելեալ երբեմն ոմն մի ի ծերոցն Սկիւթայ...»։ «Ունէր երբեմն հայր ԱգաԷջ 438. «Եղբայր ոմն անգաւ ի փորձուԷջ 440. «Եղբայր ոմն նստէր ի խղի իւԷջ 442. «Եղբայր ոմն եհարց ցհայրն Արսէն եւ ասէ. Եթէ խորհուրդք...»։ Էջ 443. «Եղբայր ոմն եհարց ցծեր եւ ասէ. Թէ անկցի միայնակեաց...»։ Էջ 445. «Եղբայր ոմն ճանապարհ երթայր...»։ Էջ 446. «Երթեալ երբեմն երէց սկիւթայ...»։ «Եղբայր ոմն եհարց ցհայր ոմն. Ասա ինձ բան...»։ Էջ 448. «Եհարց ոմն ի հարանց ցհայրն Յովհաննէս ցԿարճահասակ...»։ «Գեաւղք երկու ընդ արս կռուէին յԵգիպտոսի...»։ Էջ 449. «Միամաւր ոմն կոյս զամենայն աւուրս...»։ Էջ 450. «Եղբայր ոմն եհարց ցհայրն Պիմէն, թէ արժան է ինձ լինել...»։ Էջ 451. «Ասէր երբեմն հայրն Ամոն. Եթէ չոգաք ես եւ հայրն...»։ Էջ 452. «Դարձեալ այլ ծեր եկեալ մերձ ի գետն...»։ «Ասէին վասն հաւրն ՍիրիԷջ 453. «Եղբայր ոմն երթեալ առ միումն ծերոցն...»։ Էջ 454. «Ասէր հայրն Թէոդորոս. Եթէ ունիս ընդ ումեք...»։ Էջ 455. «Ասէին վասն հաւրն Ամոնի, եթէ յորժամ գայր...»։ Էջ 456. «Ասէր ոմն ի հարանցն, թէ նստէին երբեմն...»։ «Եկն ոմն ծեր ի խուղն Յովհաննու...»։ Էջ 457. «Ասէին վասն ուրումն ծերոյ թէ...»։ «Ասէին ոմանք վասն Պայիսի, եթէ երբեմն առեալ...»։ Էջ 458. «Եղբայր ոմն եհարց ցհայր Թէոդորոս...»։ «Եկն երբեմն հայրն Ամոն անցանել ընդ գետ...»։ Էջ 459. «Ասէին վասն հաւրն Սիսոյի...»։ Էջ 460. «Ասէր ոմն, եթէ երեք վաստակաԷջ 461. «Ասէին վասն ուրումն ծերոյ ի խրճիթսն...»։ Էջ 462. «Ասէին վասն ուրում ծերոյ ի Թեբայիդ հաւրն Անտոնիոսի...»։ Էջ 463. «Եղբայր եհարց ցոմն ծեր եւ ասէ. Եթէ պատահեսցէ...»։ Էջ 464. «Պատմեցին ոմանք, եթէ երբեմն հայրն Պիմէն...»։ Էջ 467. «Ասէին վասն հաւրն Պիմենի, եթէ ոչ երբեք...»։ «Ասէր ոմն յեղբարցն ումեմն ծերոյ մեծի...»։ Էջ 468. «Ասէր հայրն Պիմէն, թէ յորժամ եկաք...»։ Էջ 469. «Մեծատուն ոմն եկն ի հեռուստ...»։ Էջ 470. «Այլ ծեր ոմն սկիւթացի լինէր ի լերինն...»։ «Էին երկու միայնակեացք...»։ Էջ 471. «Էին երկու եղբարք դրացիք իրերաց...»։ «Կամէին երբեմն ի Սկիւթ ըզհայրն Իսահակ երէց առնել...»։ Էջ 472. «Կոչեաց հայրն Եսա(յ)ի զոԷջ 473. «Եղբայր ոմն ի խուղ իւր տարեալ զհաց...»։ «Պատմեաց ոմն թէ երբեմն փիլիսոփայք...»։ Էջ 474. «Պատմեաց հայրն Դանիէլ աշակերտ երանելոյն Արսէնի...»։ Էջ 475. «Այլ երբեմն ասաց հայրն Արսէն ցհայրն Աղեքսանդրոս...»։ Էջ 476. «Ասէր դարձեալ հայրն Դանիէլ թէ ոչ երբեք...»։ Էջ 477. «Ասէր դարձեալ հայրն Դանիէլ...»։ «Ասէր դարձեալ հայրն Դանիէլ...»։ «Ասէր դարձեալ հայրն Դանիէլ...»։ Էջ 478. «Չոգաւ երբեմն եղբայր ոմն ի խուղն հաւրն Արսէնի...»։ Էջ 479. «Ասէին դարձեալ վասն նորին...»։ Ասաց դարձեալ հայրն Դանիէլ...»։ Էջ 481. «Երթեալ երբեմն հայրն Արսէն ի տեղի...»։ «Եղբայր ոմն եհարց ցծերն...»։ «Ասէին վասն հաւրն Պափնոտի...»։ Էջ 483. «Ասէին վասն հաւրն Զինոնի...»։ Էջ 484. «Ասէին վասն ուրումն ծերոյ ի Սկիւթ...»։ Էջ 485. «Եհարց հայր Աբրահամ աշակերտ Աքադոնի...»։ «Ասէր ոմն ի հարանցն, թէ պարտ է...»։ Էջ 490. «Չոգան երբեմն եղբարք երկու առ Ամոն ծեր...»։ Էջ 491. «Ասաց հայրն Մակար, թէ ասաց Գրիգոր...»։ «Ասէին ծերքն ցհայրն Եղիա...»։ «Դէպ եղեւ զի միաբան ի Սկիւթ առ իրեարս...»։ Էջ 492. «Ասէր հայրն Դանիէլ, եթէ երբեմն եկին ի հարանցն...»։ Էջ 494. «Ասաց դարձեալ հայրն Դանիէլ եթէ երբեմն...»։ Էջ 495. «Այլ երբեմն մինչդեռ նստէր նա ի կանէպոսի...»։ Էջ 497. «Պատմեցին ոմանք վասն եղբաւր ուրումն...»։ Էջ 498. «Էին երկու եղբայրք ըստ մարմնոյ, եւ կրտսերագոյնն...»։ Էջ 499. «Ասէին վասն հաւրն Պետրոսի եւ հաւրն Ապիմիքեա...»։ Էջ 500. «Իջին երբեմն միայնակեացք յԵգիպտոսէ ի Սկիւթ...»։ Էջ 502. «Ել երբեմն հայրն Մակար սկիւթացի...»։ «Պատմեաց հայրն Յովսէփ, եթէ ասաց հայրն Իսահակ...»։ Էջ 503. «Եհարց երբեմն հայրն Ագադոն ցհայրն Աղովն...»։ Էջ 504. «Պատմեաց ոմն ի հարանցն վասն ուրումն...»։ «Իարձեալ պատմեցաւ վասն այլոյ եպիսկոպոսի...»։ Էջ 505. «Պատմեաց ոմն ի հարանցն եգիպտացւոց...»։ Էջ 507. «Եղբայր ոմն եհարց զոմն ի ծերոցն...»։ «Այլ եղբայր պատասխանի ետ ծերոյն...»։ Էջ 508. «Չոգաւ հայրն Սերինոս...»։ «Պատմեաց ոմն ի հարանցն, եթէ էր ծեր Էջ 509. «Էր ոմն ի սրբոցն, որ անուանեալ կոչէր Փիղադրիս...»։ Էջ 510. «Էր ոմն ի սրբոցն յԵգիպտոսի բնակեալ յանապատ...»։ Էջ 511. «Էր ոմն միայնակեաց եգիպտացի ի Կոստանդինուպաւլիս...»։ Էջ 513. «Էր երբեմն միայնակեաց որոշեալ յոյժ ընդրող...»։ Էջ 516. «Եկին երբեմն ոմանք յողորմածաց առնել սէր...»։ էջ 517. «Ասէին վասն ուրում հաւր ի խրճիթսն...»։ Էջ 518. «Ասէին վասն հաւրն Եղէդէաի...»։ «Եհարց հայրն Ամոն հռայիթացի...»։ «Իարձեալ եհարց հայրն Ամոն...»։ Էջ 519. «Ասէր Եդեմոն վասն հաւրն Պաքնուտի...»։ «Ասէին ծերքն, եթէ երբեմն տուաւ մեզ...»։ Էջ 520. «Ասէր հայրն Յակոբ, թէ որպէս ճրագ...»։ «Ել ոմն ի ծերոցն առ եղբարԷջ 522. «Ասաց հայրն Պիմէն թէ ոչ էր եկեալ...»։ «Երբեմն շինէր հայրն Մոյի...»։ «Ասէին վասն հաւրն Եղեդեա...»։ 20. Էջ 523. «Բանք եւ պատմութիւն սուրբ հարցն յառաջադէմութեամբ կատարումն. Եղբայր ոմն եհարց ցաբբա(յ) Անտոնիոս...»։ Էջ 523. «Ասաց աբբա(յ) Անտոնիոս. Երեք գործք են...»։ Էջ 524. «Եղբայր եհարց ցծեր ոմն եւ ասէ...»։ «Դարձեալ ասաց աբբա(յ) Նեսթերո. Տառապանք եւ նեղութիւնք...»։ Էջ 525. «Ասաց դարձեալ, եթէ ատեա երկուս գործս...»։ «Դարձեալ ասէ աբբա(յ) Անտոնիոս...»։ «Աբբա(յ) Արսէնիոս յորժամ ի պաղատն...»։ «Ասաց աբբա(յ) Մարկոս ընդ աբբա(յ) Արսէնի...»։ Էջ 526. «Եղբայր ոմն գնաց ի Սկիւթ...»։ «Ասէր աբբա(յ) Աբրահամ աշակերտն աբբայ, Սիսուի...»։ «Եղբայր ոմն եհարց զծերն, թէ զի՞նչ է լռութիւն...»։ 21. Էջ 529. «Վասն մտաբացութեան. Ասաց աբբա(յ) Անտոնիոս. Առաջի աջաց ձերոց...»։ Էջ 530. «Ասէ աբբա(յ) Եղիաս. Ես յերից իրաց երկնչիմ...»։ «Հայրն Սիղուիանոս նստէր ընդ եղբարսն...»։ Էջ 531. «Ասէ ծերն. Ոհ թէ զինչ պատահէ...»։ «Ասէ ծերն. Որպէս ստուերն...»։ «Ասէ ծերն վասն յանդգնութեան...»։ Էջ 532. «Ասաց ոմն ի ծերոցն. Եթէ առաջին ապաշխարութիւն...»։ «Եղբայր եհարց ցաբբա(յ) Անտոնիոս եւ ասէ. Զի՞նչ արա22. Էջ 533. «Վասն զժուժկալութիւն ոչ միայն ի կերակրոց, այլ յամենայնէ որ շարժէ զանձն. Ասաց աբբա(յ) Դանիէլ վասն աբբա(յ) Արսենու...»։ Էջ 533. «Ասէր աբբա(յ) Արսէ(ն)իոս, եթէ բաւական է...»։ «Ասէին վասն աբբա(յ) Արսէնու դարձեալ...»։ Էջ 534. «Ասաց աբբա(յ) Թէոդորոս...»։ «Այլ ոմն ծեր ասաց...»։ «Ասէ աբբա(յ) Յովհաննէս...»։ «Եղբայր եհարց ցաբբա(յ) Պամբովն...»։ Էջ 535. «Նոյն ինքն աբբա(յ) Պամբո...»։ «Նոյն ինքն ասէ...»։ «Ասէ աբբա(յ) Տիթոնիոս...»։ «Ասէ դարձեալ. Բարւոք է ուտել...»։ «Ասէ դարձեալ. Քսփուս եւ առունկն...»։ Էջ 536. «Ասէ ծերն. Եթէ զաւրաւոր...»։ «Երբեմն եղեւ տաւն ի Սկիւթ...»։ «Եղբայր ոմն շարժեալ ի բարկութիւն...»։ «Գնաց ոմն ի ծերոցն...»։ Էջ 537. «Ասէ ծերն. Որկրամոլութիւն...»։ «Ասէ ծերն. Հարստութիւն...»։ «Էր ոմն հայր միայնաբանակեցաց գեղեցիկ վարուք...»։ Էջ 541. «Պատմեաց ոմն ի հարցն, եթէ այր ոմն բնակեալ էր ի Տիրոս...»։ Էջ 545. «ՅԱղեքսանդրիեա մերձ ի տաճար սրբոյն Մարիամու Աստուածածնի...»։ Էջ 560. «Վանք մի էր ի Ձիթենեաց լերինն, որում անուն էր փարախ...»։ Էջ 563. «Ի նոյն գերութենէն Պարսից այր ոմն Եւսեբիոս անուն...»։ 23. Էջ 567. «Պատմութիւն անողորմ Պետրոսի մաքսաւորի. ՅԱփրիկեցոց աշխարհէն էր ոմն մեծատուն յոյժ...»։ Էջ 577. «Եղբայր ոմն միայնակեաց՝ էր սա ի քաղաքէն Աղեքսանդրու...»։ Էջ 588. «Աշխարհական ոմն ունէր դուստըր, ամուսնաւ իւրով հանդերձ...»։ Էջ 590. «Տղայ ոմն տուաւ ի վանս ի նախնեաց իւրոց...»։ Էջ 592. «Երանելին Իսիդորոս երթեալ առ սուրբն Անտոնիոս...»։ 24. Էջ 594. «Վարք աղախնոյն Քրիստոսի Եփրոսինեա. Եղեւ այր ոմն մեծատուն յԱղեքսանդրիա քաղաքին, որումն անուն էր Պափնոտիոս...»։ - Վերջ էջ 619։

Content