15461021նկատած որ բնագրէն տարբեր գրչութեամբ Յիշատակարանը դրկուած է 1658ին, կը համարինք որ Ձեռագիրս գրուած ըլլայ նոյն դարուն սկիզբը։
նօտր։
չեն նշուած։
թուղթ։
դիւրաբեկ կաշի, միջուկը ստուարաթուղթ։
բաւարար։
առաջին՝ Մաղաքիա վրդ., ապա 1658ին՝ Յակոբ, որ նուիրած է Տէր Մովսէսի, այն է՝ Պիծեռի գիւղի սուրբ նշան եկեղեցւոյն հովիւին։
եւ այլ զարդեր չունի։
բնագրին թանաքով։
կարմիր թանաքով են։
էջ 164, 247, ուր գրչի խաղեր եղած են։
Բնագրին գրչութեամբ. 1. Էջ 161. «Որում եւ ես փափաքող եղէ՝ նուաստ Մաղաքիայ այսմ մատենիս եւ ըստ աջողելոյն Աստուծոյ գտեալ ժամանակ կատարեցի, զի անմխիթար էր գաղափարն եւ ես թափառական ի վերայ երկրի եւ մխիթարու թիւն եւ ոչ ուստեք, այլ ամենայն կողմանց նեղութիւն, թողում ասել քրիստոնէից անընդունակ լինելն, զի աղուեսուց որջ գոն եւ թռչնոց երկնից դադար, եւ ինձ եւ ոչ քայլ մի՝ ոտին՝ թէ ուր եդից զգլուխ իմ. այլ իբրեւ զճնճղուկ մենացեալ ի տանիս. եւ յետ սորա զի՞նչ ասացից երկոքումբք սեռիս զմարտն մարմնոյս, զի մարտ ի ներքուստ եւ արհաւիրք արտաքուստ։ «Արդ, երես անկեալ աղաչեմ եւ մաղթեմ՝ որ հանդիպիք սմա եւ ընթեռնուք եւ որք լսէք եւ թէ օրինակէք, անմոռաց յիշեսջիք ի լուսափայլ յաղօթս ձեր եւ ի մեղսաքաւիչ սոսկալի խորհրդեանն, անմոռաց պահեսջիք ի մտի, զի բարեխօսութևամբ սրբոյն Յովհաննու թողցէ զյանցանս իմ զծովացեալ, զի մի՛ ընկղմեցայց, եւ ի չար կապարանէ բանսարկուին զերծուսցէ զիս, զի յոյժ նեղիմ ի փորձութեանց սատանայի։ Եւ դարձեալ կրկին աղաչեմ, ես նուաստ Սաղաքիայ բանի սպասաւորս եւ զծնօղս իմ յիշեսջիք սրբամատոյց յաղօթս ձեր ի Քրիստոս, զի զանդնդասուզ լեալս մեղօք գթածաբար հանցէ եւ մաքրեսցէ ամենամաքուրն Քրիստոս Տէր մեր, մեզ յիշեցելոյս եւ ձեզ յիշողսդ արժանի առնէ իւր աստուածային տեսութեանն, ընդ Հօր եւ սուրբ Հոգւոյն, որում փառք յաւիտեանս. ամէն։ հայր»։ Բնագրէն տարբեր գրչութեամբ. 2. Էջ 162. «Արդ ի ժամանակս յետինս ի գրելոյ նախկնի յիշատակարանի, հանդիպեալ ումեմն բարեպաշտի եւ երկիւղազարդ քրիստոնէի, մղտեսի Յակոբին, որդւոյն Սարգըսին, որ մականուն Պաթման ասեն, եւ ցանկացաւղ եղեալ այսմ քաղցրահամ պատմութեանս սուրբ վարդապետին Յոհաննու Ոսկեբերանին, վասն սիրոյ տապանի նորին, եւ եդ յիշատակ ի դուռն սուրբ Նշանին, ի տապանի սրբոյն Յոհաննու Ոսկեբերան հայրապետին, ի գիւղըն Պիծեռի։ «Արդ, աղաչեմ զհանդիպողսդ՝ յարաժամ ընթեռնուլ եւ խնամով պահել եւ միշտ յաղաւթս յիշել, եւ Հայր մեր որ յերկինս եւ Ողորմիս ասել մղտեսի Յակոբին եւ հաւրն Սարգսին եւ մաւրն Ղութլուին եւ եղբաւրն մղտեսի Մինասին եւ որդոյն Աստուածատրին եւ ամենայն արեանառու մերձաւորացն. ամէն։ Հայր մեր որ։ «Ի թվին ՌՃէ (1658), ի եպիսկոպոսութեան Յովանէս վարդապետին, եւ ի վայելումն Տէր Սովսէսին, Աստուած խաղաղութեամբ վայելել տացէ. ամէն»։ 3. Էջ 248. «Թվիս ՌՃԾ (1701), ի Փետըրվարի ԺԷ, օրն Բշ.ի, երկուտասան ժամուն, Էգնատիոս վարդապետն զվաղջանն ընկալաւ. Աստուած լուսաւորէ, երկուտասան վարդապետացն դասուն դասակցեսցէ ամէն։
Ախլցխայէն Վենետիկ դրկած է Հ. Սիմոն Ճուլարտեան, չէ նշուած տարին։ Մատեանս կը բովանդակէ Վարք Յովհաննու Ոսկեբերանի, Եւագրի՝ Հարիւրաւորք եւ Ներսէս Լամբրոնացիի Մեկնութիւն պատարագի (մասն). ունի հետեւեալ 1. Էջ 1. «Պատմութիւն սրբոյն Յովհաննու Ոսկեբերանի Կոստանդինուպօլսի եպիսկոպոսի եւ Քրիստոսի եկեղեցւոյ վարդապետի, ծննդեանն եւ սննդեանն եւ ըստ Աստուծոյ քաղաքավարութեանն եւ վերափոխմանն յերկնաւորս. Գեղեցիկ են ընթացք վերինն յԵրուսաղեմի ճանապարհորդաց, որք հրաւիրանաւն կոչեցան, մանաւանդ որք ոչ լռելեան ընթանան եւ միայնակ, այլ յորդորական ձայնիւ իբրեւ փողով...»։ - Վերջ էջ 161. «Ամի Շ.որդի յիսներորդի (1101) թուաբերութեանս հայոց, թարգմանեցաւ պատմութիւն վարուց եւ ճգնութեան երիցս երանեալ հայրապետին Յովհաննու Ոսկեբերանին, ի յունականէն մերս, ի ձեռն սրբազան կաթողիկոսին հայոց տեառն Գրիգորիսի»։ 2. Էջ 165. «(Ե)ւագրեա(յ) հարիւրաւորքն. Առաջինն յաղագս ընդդէմ բանաստեղծիցն արտաքնոցն. Վեցերորդքն. (Ա. Ա)ռաջին բարոյն ոչ գոյ հակառակ, գի էութիւն նորա անեղ եւ միաւոր է եւ ներհակ ոչ ունի...» (Ա-Ղ)։ Էջ 176. «Նորին երկու հարիւրն. Ա. (Հ)այելի բարւոյն, ուժոյն եւ իմաստիցն Աստուծոյ են յոչ էից գոյացեալ արարածքս» Էջ 186. «Նորին երրորդ հարիւրն. Ա. (Հ)այր միայն գիտէ զօծեալն իւր...» (Ա-Ղ)։ Էջ 196. «(Նորին չորրորդ հարիւրն. Ա. Աստուած տնկեաց իւր) բանաւորք եւ սնոյց զնոսա իմաստութեամբ...» (Ա-Ղ)։ Էջ 207. «Նորին հարիւրեակ հինգերորդ. Ա. (Ա)դամ օրինակ է Քրիստոսի եւ Եւայ մերում բնութեանս...» (Ա-Ղ)։ Էջ 215. «Վեցերրորդ հարիւրեակ. Ա. (Զ)ինչ է գիտութիւն եղելոց, սուրբ գիրք մեզ ոչ պատմեաց...» (Ա-Ղ)։ Էջ 222. «Նորին պակասքն հարիւրեկաց, Ա. (Ա)րքայութիւնն երկնից է գիտութիւն բարձր գիտութիւն խորհրդոյն իմանալոյ վերագունին...» (Ա-Կ)։ 3. Էջ 233. «(Ներսէսի Լամբրոնացւոյ). Քննութիւն օրինակաց հաստատութիւն հարցըն աւանդութեանց եւ վասն պատարագի ընդդիմադրութեանց պատասխանի. Գրիգոր ասէ. Բայց ունկն դիր այժմ ինձ, եւ ասացից քեզ. սովորութիւն իմն է աշխարհի...»։ Վերջ էջ 246։