830

ՏՕՆԱՑՈՅՑ Գ

ԶՁԹ = 1540 - ԶՁԹ = 1540

ID

Number

830

Old record number

814

Title

ՏՕՆԱՑՈՅՑ Գ

Start date

ԶՁԹ = 1540

End date

ԶՁԹ = 1540

Date details

ՋՁԹ - 1540։

Copy place

«ի քաղաքիս Սեբաստիոյ, ընդ հովանեաւ սուրբ Աստուածածնին եւ սուրբ Լուսաւորչին»։

Reference

Type

Number of pages

76

Dimension

7x13

Layout

միասիւն (9,5x5)։

Writing details

բոլորգիր։

Codicology

7, որոնցմէ իւրաքանչիւրը պէտք էր ունենալ 12 թուղթ, սակայն թուղթ ինկած է ընդ մէջ թղ. 58-59, 60-61, 61-62, 72-73։

Principal subject

Subject details

մագաղաթ։

Number of lines

20։

Binding

ստուարաթուղթ, պատուած, նուրբ կաշիով, կազմուած հաւանաբար ի Ս. Ղազար։

State of preservation

եզական ձեռագիր մըն է, թուղրերը մոխանակ բանալս։ ացէն ձախ, կը բացունին վարէն վեր, բնագիրը գրուած է երկար լեզուանման մագաղաթներու վրայ, տողերու լայնքն է 4,5 սմ., իսկ երկայքնը 10 սմ.։ Երկրորդ կողքը անջատուած է ամբողջութենէն, եւ հազիւ թելով մը միացած։

Copyist

Թադէոս։

Owner

Տէր Ղազարն շնքուրացի։

Commanditaire

Illuminator

Binder

անյայտ։

Parchment flyleaf

չունի։

Lettrines

միայն ըսկիզբր առաջին երկու տառերը, կարմիր եւ կապոյտ գոյներով։

Initials

եւ

Marginal illuminations

չկան։

Images

չունի։

Canon tables 1

չունի։

Canon tables 2

Թղ. 2ա Եւ 33բ, 2x4,5 սմ. մեծութեամբ, կարմիր եւ կապոյտ գոյներով։

Title text

կարմիր, որոնք սակաւարիւ են։

Blank pages

թղ. 1ա-բ։

Colophon

Թղ. 76ա. «Փառք պատիւ եւ երկրպագութիւն Հաւր եւ Որդոյ եւ Հոգոյն սրբոյ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն։ «Արդ գրեցաւ Տաւնացոյց ի քաղաքիս Սեբաստիոյ, ընդ հովանեաւ սուրբ Աստուածածնին եւ սուրբ Լուսաւորչին, ի թվ. ՋՁԹ (1540), ձեռամբ նուաստ եւ տառապեալ ոգոյ Թադէոսի, ի վայելումն տաւնասէր անձանց։ Յիշեցէք յաղաւթս ձեր զըստացող գրոյս զՏէր Ղազարն շնքուրացին, որ ըստացաւ զսա եւ եդ յիշատակ հոգո(յ) իւրոյ եւ ծընողաց իւրոց, հաւրն Տէրպարոնին եւ մաւրն Թամամին։ Աղաչեմ զձեզ յիշման արժանի առնել, եւ որ յիշէ յիշեալ լիցի ի Քրիստոսէ Աստուծոյ մերմէ. ամէն։ Եւ եղբաւրն Մըխիթարին եւ ամենայն արեան մերձաւորացն»։

Informations

10 Ապրիլ 1831ին Պոլսոյ մէջ Հայրապետ անունով մէկը տուած է Հ. Մկրտիչ Աւգերեանի. Ձեռագիրը Վենետիկ հասած է 16 Դեկտ. 1831ին։ Մատեանս է Տօնացոյց, որ կը հետեւի Բ. օրինակին (Ձեռ. թիւ 405, թղ. 130-219)։ Ստորեւ կու տանք գլխաւոր մասերը եւ տարբերակները. 1. Թղ. 2ա. ա. «Աստուած(այայտնութե)ան ճրագալուցի առաջին գիշերն, առաջի կանոնագլխին փառ., Հաւատա։ Եւ զգենուն փիլիսոփայքն, եւ տան մոմեղէն ի ձեռս ամենեցուն, եւ այնպէս խնկաւք եւ մոմեղինաւք յատեանն ելանեն»։ բ. Թղ. 6ա. «(Կանոն ջրօրհնեաց). Եւ երթան խաչիւ եւ ամենայն զարդուք ի ջուրն. շրկ. խաչի եւ զԱրեգականն եւս։ Զկնի. Ձայն տեառն ի վերայ ջուրց. Փ. Սատուցէք։ Եւ ընթեռնուն զգրեալսն...։ Եւ եպիսկոպոսն արկանէ զսուրբ մեռոնն ի ջուրն եւ խաչ զկնի. եւ ասեն ձայնիւ. Աւրհնեսցի եւ սըըբեսցի ջուրս այս նըշանաւ սուրբ խաչիւս եւ սուրբ մեռոնաւս յան.։ Եւ ժողովուրդն ասէ. Ամէն։ Տաղ. Ով զարմանալի խորհուրդ։ Բայց ոմանք զկնի պատարագին երթան ի ջուրն եւ այն գովելի է»։ գ. Թղ. 9բ. «Տաւնք ըստ ութաւրէիցն որ լինի յայս միջոցս...»։ դ. Թղ. 16ա. «Բուն Բարեկենդանին կիրակի լոյս, փոխէ զբնաձայնն ի ԴԿ։ Առաջի կանոն Խոստովանն եւ կանոնագլուխ ԴԿ. Աւրհնեցից զքեզ...»։ ե. Թղ. 21ա. «Ծաղկազարդին գիշերն հսկումն է. դնին սրբութիւնք ի վերայ բազմոցի. հետեւակ շրկ. Թագաւոր գոլով...»։ Նկատելի է որ երեկոյեան, փոխան Դռընբացէքի ընդարձակ արարողութեան, ունի հետեւեալ խորագիրը՝ զետեղուած երեկոյեան ժամերգութեան աւարտին. «Հբ. ԲԿ. Այսաւր ընդ հր.։ Ձկնի Սղ. ՃԺԷ. Կց. Աւրհնեալ եկեալ անուամբ տեառն, աւրհնեալ որ գալոց ես։ Փ. Խոստովան եղերուք տեառն զի բարի է. մինչեւ ցայն տեղին որ ասէ. Բացէք ինձ ըզդրունս արդարութեան։ Եւ մտանեն յեկեղեցին։ Որթիւ. Աւ. Յոհ. 8. Ի վաղիւ անդը։ Վջ. Փառաւորեսցի որդի մարդոյ. ի բեմն կարդա»։ զ. Թղ. 24բ. «Մեծի հինգշաբաթի առաւաւտուն Սղ. Կց. ՂԳ. Որսացան զանձըն...։ Իսկ գ. ժամն ժողովին ի դուռն եկեղեցոյն, վասն արձակելոյ զապաշխարողսրն. բայց թէ կեն ապաշխարող եւ թէ ոչ զկարգս կատարել պարտ է։ Ասի Սղ. Ծ. Ողորմեա...։ Ոտնլուային. ի ժ. ժամն ժողովին ի դուռն...»։ է. Թղ. 33բ. «Սրբոյ Զատկի գիշերն հսկումն է...»։ ը. Թղ. 44բ. «Պենդակոստէին գիշերն հսկումն է. դնի սրբութիւնք ի վերայ...»։ թ. Թղ. 49ա. «Առաջի կիրակէ որ զկնի Հոգոյ գալստեան պահոցն. հ. ԱՁ. Որ եկիր ի փրկութիւն։ Բշ. Հռեփսիմեանցն. աւրհ. ԴԿ. Անձինք նըւիրեալըք»։ ժ. Թղ. 53ա. «Եւթն կիրակէն (զկնի Հոգեգալստեան) Վարդավառ է, եւ գիշերն հըսկումն է...»։ ժա. Թղ. 58ա. «Փոխմանն Աստուածածնին գիշերն հսկումն է. դնի սրբութիւնք ի վերա(յ) բազմոցի. հետեւակ շր. եւ յաւրհնութիւնն...»։ ժբ. Թղ. 61բ. «Խաչվերացին գիշերն հսկումն է, եւ դնի սուրբ խաչն եւ աւետարանն եւ այլ սրբութիւնք...»։ - Վերջ թղ. 72բ. «Շաբաթ Բարսղի Կեսարու հայրապետին եւ եղբաւրն նորա Գրիգորի Նիւս», թուղթ ինկած ըլլալով՝ հոս կ'աւարտի Տօնացոյցը։ 2. Թղ. 73ա. Խրատ ժամատեղեաց. «... (իւղ)աբերից աւտ. կարդաս, ի նոյնն կարդայ եւ զբժշկութեանն եւ զհանգըստեանըն։ Իսկ նաշ(ու) կիրակիքն զԵսային այն դեհն կարդայ որ զշարականն սկսանի...»։ Վերջ թղ. 73բ. «զԱւրհնեան զերեկոյին, զԵս առ Աստուած կարդացին, ի յաշակերտին դասըն տուր, որ զԽոնարհեցոն ձայնին տէրն սկսանի եւ այդպէս արա»։ Թուղթի անկումով մնացած է միայն հատուած մը։ 3. Թղ. 72բ. «Ճաշոյ յինանց սաղմոսնին է. Կիրակի. Քեզ վայելէ։ Աւտ. Գովեա Երուսաղէմ» (Կիր. - Օբ.)։ 4. Թղ. 74ա. «Մեսեդիք Ծննդեան Քրիստոսի»։ «Մեսեդիք Յարութեան» (ԱՉ-Դկ)։ «Մեսեդիք մարտիրոսաց»։ «Մեսեդիք ապաշխարութեան»։ - Վերջ թղ. 76ա. «(Մեսեդի) Խաչի տաւնին ասա. Ետուր երկիւղածաց քոց. Որպէս փրկեցան սիրելիք»։

Content