921

ՊԱՏՄԱԳԻՐՔ ՀԱՅՈՑ Ծ

ԺԷ դար - ԺԷ դար

ID

Number

921

Old record number

1914

Title

ՊԱՏՄԱԳԻՐՔ ՀԱՅՈՑ Ծ

Start date

ԺԷ դար

End date

ԺԷ դար

Date details

ԺԷ դար։

Copy place

Reference

Type

Number of pages

183

Dimension

15x20

Layout

միասիւն (11x16)։

Writing details

նոտր։

Codicology

Ա-Գx12, Ա-Ըx12 (Զ՝ 10 թղ., Ը՝ 13 թղ.), Ա-Եx12 (Ե՝ 4 թղ.)։

Principal subject

Subject details

թուղթ։

Number of lines

25։

Binding

դրոշմանիշը ջնջուած շագանակագոյն կաշի, միջուկը տախտակ. չէ ունեցած դռնակ կամ փականք. աստառի փոխարէն ներմակ թուղթ։

State of preservation

բաւարար։

Copyist

երկուք են կամ երեք, որոնք կը մնան անյայտ։

Owner

եւ այլ ծանօթութիւններ կը մնան անյայտ, որովհետեւ չունի յիշատակարան։ ԿՆԻՔ երեք տեսակ են, մին փոքր կլոր, 1,5 սմ. տրամագիծով, ուր գրութիւնը անընթեռնլի է (թղ. 36բ, 152ա). երկրորդը երկար կլոր (1,8x2 սմ.), ուր կը տեսնուի Քրիստոսի խաչը՝ աղաւնիով, եւ որու չորս դատարկ անկիւններուն մէջ գրուած է. «Ք. Ծ. Պ§. ՎԴ», որ է՝ «Քրիստոսի Ծառայ Պետրոս Վարդապետ», իսկ ստորեւ հայկական թուականը «1247», որ է՝ 1798 (տե՛ս թղ. 35բ, 182բ). երրորդը դարձեալ երկար կլոր (2x2,3 սմ.), ուր կը տեսնուին երկու առիւծներ դէմ դիմաց կանգուն, գլուխները դարձած իրարու հակառակ, իսկ պոչերով ձեւացած կլորներուն մէջ, աջին ու ձախին կը կարդացուի «Պ§» եւ «ՎԴ», որ է «Պետրոս Վարդապետ», իսկ ստորեւ «1247», որ է 1798 (թղ. 131բ)։

Commanditaire

Illuminator

Binder

Parchment flyleaf

Lettrines

սակաւք եւ անճաշակք։

Initials

կարմիր։

Marginal illuminations

Images

եւ այլ զարգեր չունի։

Canon tables 1

Canon tables 2

Title text

Blank pages

թղ. 1ա, 02ա-106բ, 152բ-155բ։

Colophon

Informations

պատկանած է Մշոյ վիճակաւոր Գրպծ. ներսէս Եպս. Ճնտոյեանի, որու մահէն ետք Հ. Անանիա Վրդ. Ղոնտախնեան Մուշէն բերած է Վենետիկ՝ Բովանդակութիւն. Ա. Կիրակոս Գանձակեցի, Բ. Գրիգոր Աստուածաբան, Ճառք, Գ. Թովմա Մեծոփեցի, Պատմութիւն, Դ. Քարոզք. Ա. Կիրակոս Գանձակեցի. 1. Թղ. 1բ. «Յառաջաբանութիւն պատմագրաց Կիրակոսի վարդապետին. Համառօտ պատմութիւն ժամանակաց ի սրբոյն Գրիգորէ մինչեւ ցյետին աւուրս թեւացեալ, արարեալ Կիրակոսի ընտրեալ վարդապետի ի մեծահռչակ ուխտն Գետկայ. Կիրք որ բնութեան մարդկան յայս հաստատեալ է խնամօք յարարչէն»։ - Վերջ էջ 35բ։ Պատմագիրքս ամբողջական չէ, այլ ընտրանի օրինակուած են կարգ մը գլուխներ, զանց ընելով մեծ մաս մը։ Բ. Գրիգոր Աստուածաբան, Ճառք. 2. Թղ. 37ա. «ա. Գրիգորի Աստուածաբանի առ նաւարկութիւնն. Որք յԵգիպտոսէն են ողջունեմ, քանզի իրաւացի է, զի եւ յօժարմըտութեամբ իսկ ի միասին եկին»։ 3. Թղ. 41ա. «բ. Նորին առ նաւարկութիւնն, նորին ի Մեղիդոս եպս. Անդիոքացի ասացաւ ի Կոստանդինպօլիս. Աճեցոյց մեզ զթիւ առաքելոցն նոր առաքեալս»։ 4. Թղ. 46ա. «գ. Նորին ի Մելիտոս եպս. Անտիոքացի, ասացաւ ի Կոստանդինուպօլիս, նորին ի գալ եպ(..)ցն. Զիարդ ձեզ մերքս, ով հովուասէրքդ եւ հովուակիցք, որոց գեղեցիկ են ոտք աւետարանչացդ»։ 5. Թղ. 51բ. «դ. Նորին յեպիսկոպոսացն գալ, նորին Գրիգորիոս յեպիսկոպոս Բարսղի մերձ կացելոյ յետ ձեռնադրութեանն եւ ի վըկայսն. Սիրելոյ հաւատարմի ոչինչ է փոխանակ յէիցս եւ ոչինչ»։ 6. Թղ. 64ա. «Ե. Ի Գրիգորիոս յեպ.ն եւ ի վկայսն, նորին առ կոչեցեալսն ի սկզբանն եւ ոչ հանդիպեալս յետ երիցութեանն. Զիարդ հեղգք ի մեր բանն, ով սիրելիք եւ եղբարք»։ 7. Թղ. 65ա. «զ. Նորին առ կոչեցեալն ի սկզբանն եւ ոչ հանդիպեալս, նորին ի Մքսիմոս յիմաստասէր, եկեալ յարտաքս սահմանելոյ. Զիմաստասէրն գովեցից, թէպէտեւ աշխատիմ մարմնովս»։ 8. Թղ. 64ա. «է. Նորին ի Մաքսիմիանոս յիմաստասէր, նորին ի բանս եւ ի հաւասարեցուցիչն. Զի՞նչ է բռնաւորութիւնս զոր ի սիրոյս բռնադատիմ»։ 9. Թղ. 69բ. «ը. Ի բանս եւ ի հաւասարեցուցիչն, նորին առ Յուլիանոս թագաւոր. Լուարուք զայս ամենայն ազգք, ունկնդիր լերուք ամենեքեան»։ - Վերջ թղ. 101բ. «Եւ պարտ լինի զոմն մեզ կատարել ի բարեացն եւ զոմն ունել, եւ ումեմն փափագել մինչեւ ի կատարած, եւ դնելոյն յորոյ վերայ եղաք եւ առ որ ճեպիմքն, իսկ որք անցանողականքն են մտօք եւ Աստուծոյ մեծախոհութեանն ինչ վստահանան արժանաւորք, եւ Քրիստոսի մարդասիրին փառք յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն»։ 10. Թղ. 107ա. «Գրիգորի Աստուածաբանի առ Յուլիանոս բան առաջին եւ առ նոյն բանն երկրորդ. (Ա)րդ այս մերոց բանից հանդէս կատարեցաւ եւ աւարտեցաւ»։ 11. Թղ. 120բ. «Նորին Յուլիանոսի արձանական, նորին յինքն յագարակէ անդրէն եկեալ. Անձկայի առ ձեզ, ով մանկունըք, եւ փոխարէն անձկացեալ լինէի հաւասար չափովք»։ 12. Թղ. 127բ. «Յինքն յառաջին, նորին յինքն եւ ի բանս երկրորդ. Ես սքանչանամ զի արդեօք իցէ զոր առ իմ բանս ախտացայք»։ Գ. Թովմա Մեծոփեցի, Պատմութիւն Լանկթիմուրի. 13. Թղ. 132ա. «Պարտ է գիտել ուսումնասիրաց եւ բանասիրաց անձանց, զի ժամանական բաժանի յանցեալն, ի ներկայն եւ յապառնին, եւ վարդապետաց եկեղեցւոյ վասըն երիցն գիտելոյ»։ - Վերջ թղ. 151ա. «Եւ տարեալ հանգուցին զմեզ եւ զերիս ամս իբրեւ զհրեշտակ Աստուծոյ ընկալան զմեզ եւ զաղքատսն մեր. զոր եւ տէր Աստուած Յիսուս Քրիստոս անփորձ եւ անսասան կենօք պահէ զգաւառն զայն մինչ ի միւսանգամ գալուստն իւր, որդովք եւ դստերօք եւ ամենայն մարմնաւոր գոյիւք. եւ էր թուականս մեր ի ՊՁԴ. ամէն։ Դարձեալ» կը մնայ կիսատ։ Դ. Քարոզք. 14. Թղ. 156ա. «Վասն ապաշխարութեան եւ սրբութեան մեղաց»։ 15. Թղ. 159բ. «Վասն զաշխարհս եւ զմարմին ոչ սիրելոյ»։ 16. Թղ. 162բ. «Վասն ողորմութեան եւ ոչ ագահելոյ վաշխից եւ տոկոսաց զրկանաց»։ 17. Թղ. 164բ. «Յաղագս խոստովանութեան, առ ի յայտնել զմեղս քահանային եւ զգուշանալ ի մեղաց»։ 18. Թղ. 167ա. «Վասն առաքինութեան եւ արդարութեան եւ բարի գործոց»։ 19. Թղ. 170ա. «Վասն աղօթից բան»։ 20. Թղ. 172ա. «Վասն կատարեալ առաքինութեան, որ է սէրն»։ 21. Թղ. 175բ. «Յաղագս աստուածութեան վկայութիւնք»։ 22. Թղ. 177ա. «Յաղագս խելաց եւ իմաստութեան»։ 23. Թղ. 177բ. «Յաղագս մանկութեան եւ զօրութեան»։ 24. Թղ. 178ա. «Յաղագս բարեկամաց եւ սիրելեաց»։ 25. Թղ. 180ա. «Յաղագս երդման»։ 26. Թղ. 180ա. «Յաղագս խրատու եւ իմաստութեան»։ 27. Թղ. 181ա. «Յաղագս բարեբախտից եւ վատաց»։ 28. Թղ. 181բ. «Յաղագս մեղաց եւ խոստովանութեան»։ 29. Թղ. 181բ. «Յաղագս բժշկաց»։ 30. Թղ. 182ա. «Յաղագս դատաստանաց»։ - Վերջ թղ. 182բ։

Content