1670
2865
տարի՝ 1752։
նօտր։
Ա-Զ, Ա-Գ, Ա-Ե։
թուղթ։
դրոշմանիշ սեւ կաշի, միջուկը ստուարաթուղթ, կռնակը չորութենէ նաթած։
վատ. կազմը յոյժ տկար, կարօտ նորոգութեան։
հաւանաբար Մարիամ Քարաքաշեան, պոլսեցի։
սեւ, բնագրին թանաքով։
129-130, 199-200, 282-4, 315-6։
Հին բնագրին 1. Էջ 197. Խոսրով Անձեւացիի Մեկնութիւն պատարագի աւարտին. «Շնորհիւն Աստուծոյ եղեւ մեկնութիւն այսմ գրոց, ի ձեռն Խոսրովայ Անձեւացեաց եպիսկոպոսի, յոյժ հետեւողի պատուիրանաց Աստուծոյ, զոր մեզ եւ գովել անճահ է, զի մի՛ գայթակղեսջիք ի նոյն, վասն գոլոյ նորուն հայր իմ ըստ մարմնոյ, որոյ չեմ արժանի կոչիլ որդի եւ ոչ վարձկան ըստ գրեցելումն, այլ ի գրելոցդ լիցին հասու խնդրօղքն վասն նորա, որք սրտի մտօք ունկն դնիցեն, որք եւ աղօթիւք փոխադարձել պարտին ըստ տուեցելոյս, եւ հասարակացն տուօղն Աստուած եւ ձեզ հայցողացդ ձերեսցէ զիւրականն պարգեւ, այլ յոյժ ամաչեցեալ եւ տարակոյս գտանիմ ես Գրիգոր պարտաւոր պատուիրանաց սուրբ «Արդ, առաջին սուրբ գրոցս այսորիկ գծագրութիւն եղեւ ձեռամբ Սահակայ որդւոյ Տեառն Խոսրովու, սոյն սուրբ գրոցս մեկնողի. 6ՂԹ (950) թուականութեանս հայոց»։ Բնագրին գրչութեամբ. 2. Էջ 128. «Զստացօղ կտակիս զմեղօք լցեալս զԿոստանդին քահանայ եւ զամուսին իմ զտարաժամ փոխեալն առ Քրիստոս Աստուած եւ զծնողս իմ, յիշեա՛ մանկունք նոր Սիոնի, եւ Քրիստոս Աստուած յիւր միւսանգամ գալստեան մեզ եւ ձեզ ողորմեսցի. ամէն։
«Զայս ձեռագիր ետ ոմն ի բարեկամաց մերոց, ի պարգեւ Ուխտիս սրբոյն Ղազարու»։ Մատեանս է ժողովածոյ, ուր կան հետեւեալ նիւթերը։ 1. Էջ 1. «Փիլոնի՝ այնոցիկ, որ ի լինելութեանն խնդրոց եւ լուծմանց. Բան չորրորդ» (մասն Ա-ՄԽԵ)։ 2. Էջ 128. «Հարցումն ասորոյ յումեմն, աշակերտի տեառն Մխայլի պատրիարգի ասորւոց, առ Մեռիանէ իմաստասէր յունաց, ցոր առաքեալ էր Մանիլ կայսրն առ կաթողիկոսն Հայոց Ներսէս եւ առ Միխայլ, խընդրելով ի նոցանէ երկու բնութիւն ասել զՔըրիստոս. Ասէ ասորին...» (12 տող բան)։ 3. Էջ 131. «Մեկնութիւն (պատարագի) Խոսրովայ Անձեւացեաց եպիսկոպոսի. Քարոզ զկնի աւետարանին եւ զՀաւատամքն ասելոյ...»։ Հ. Մկրտիչ Աւգերեան թողած է սա դատաստանը. «Լրագոյն օրինակ»։ 4. Էջ 201. «Ցուցակ ամենից ծայրագոյն քահանայապետից, հանդերձ անուամբ եւ հայրենւոյ նոցին եւ իրաց նշանաւորագունից, որք եղեալք են յայնմ ժամանակի. թարգմանեցեալ ի Մարիամայ կուսասննդոյ կոստանդնուպօլսեցւոյ Քարաքաշեան զարմէ։ Յամի ներմարմնութեան Բանին 1750, ի Վենետիկ. Յիսուս Քրիստոս Տէրն մեր ծնաւ 25 Դեկտեմբերի...։ 1. Սուրբն Պետրոս Գալիլիացի, հիմնեաց զաթոռ իւր ի Հռօմ...։ 2. Սուրբն Լինոս Վօլթէռայ քաղաքի...։ - Վերջ էջ 230. «259. Բէնէդիքտոս 14, Փրոսփէրոս Լամբերթինոսն Փօլօնիէզն եղեւ փափ ի 17 Օգոստոսի, 1740»։ 5. Էջ 260. «Օրինակ բանադրանաց ըստ կոնդակի, որ դնի յաւուր մեծի հինգշաբաթուն, զորս դնէ եւ ինքեան պահէ արձակել սրբազան վեհապետն. Բանադրեն հերետիկոսք, հերձուածօղք, որոյ եւ իցեն աղանդոյ, ուրացօղք հաւատոցն Քրիստոսի»։ 6. Էջ 265. «Յաղագս թէ զի՞նչ է մեղս»։ 7. Էջ 265. «Կերպ գրելոյ զամուսնաց8. Էջ 268. «Մեղք որք հանդիպին ի մէջ երբեմն ամուսնացելոցս» (ա-լդ)։ 9. Էջ 272. «Կերպ կրելոյ զփոքրիկ խաչելութիւնս»։ 10. Էջ 273. «Զօրութեանց թեզպեհից վարժումն այս է»։ 11. Էջ 279. «Ժողով խորհուրդ եւ վնիռ աննախ.. հրէիցն ընդդէմ Յիսուսի Նազօրեցւոյ փրկչին աշխարհի»։ 12. Էջ 285. 1. «Նախ պարունակի աստ պատմութիւն եօթանց գլխաւոր եկեղեցեաց, որք գոն ի մեծն Հռօմ. այլ եւ զարմանալի մասունսն, որք հանգեալք ի նոսա։ «2. Համառօտ ներկրթումն սրբազնագունեղի յոբելինի սրբոյ ամի, ուր իմանի թէ որպէս հանեաց զսկիզբն։ «3. Մեկնութիւն ներողութեանց որք շնորհին յեկեղեցւոյ ի ձեռն սրբազանի պապին, հանդերձ խրատիւք եւ աղօթիւք ո«4. Ճշմարիտ կերպ եւ դիւրին այց առնելոյ չորից արքայական եկեղեցեացն ի ժամանակի տարւոյ յոբելինի 1750, ուր ընձեռի զհոգեւոր աղօթից առնանիլ, որք պատկանին առ նոցա առաջի սրբոյ դրանց։ «5. Առակցի պարզաբանութիւն պատմութեան զհանդիսաւոր թափօրէ, արարեալ տեառն տեառն Պենետիքտոս չորեքտասաներորդ պապէ, եկելոց Հայոց ի Հռօմ ստացումն յոբելինակի ներողութեան, ի նմին յամի սըրբոյ յոբելինի 1750, նամսեանն Յունվարի 18։ «Թարգմանեցեալ ի լատինականէ ի հայ բարբառ, ի Ղուկասու վարդապետէ Խարբերթացւոյ, ըստ խնդրոյ նօտար Ստեփաննոսի որդւոյ Ղուկասու Կոստանդնուպօլսեցւոյ։ Յամի տեառն 1752, ի Կոստանդինուիպօլիս»։ - Վերջ էջ 314։ Անուանաթերթին մէջ յիշուած նիւթերէն Ձեռագիրս կը բովանդակէ առաջին երեքը, զանց եղած են յաջորդ երկուքը։