1024

ԿԱՆՈՆԱԳԻՐՔ ԼԲ

1763 - 1763

ID

Number

1024

Old record number

1449

Title

ԿԱՆՈՆԱԳԻՐՔ ԼԲ

Start date

1763

End date

1763

Date details

Յիշատակարանը կ'ըսէ. «Ի թվականիս Հայկայ մեծի, 'մեռեալ՝ բառս ձեզ յայտնեսցի, Ի եւ Թըն ի բաց դիցի, եւ մնացեալն թուեսցի». արդ՝ «մեռեալ» բառն է Մ(200) Ե(5) Ռ(1000) Ե(5) Ա(1) Լ(30), որոնց գումարն է 1241, որմէ հանելով 29՝ կ'ունենանք 1212՝ հայկական թուականով, այն է 1763 Քրիստոսի թուականը։

Copy place

Նախիջեւան, «Ի վանս սուրբ Ստեփաննոսի»։

Reference

Type

Number of pages

107

Dimension

16x21

Layout

երկսիւն, իւրաքանչիւրը 6x15,5։

Writing details

նոտը մանը։

Codicology

Ա-ԺԴx8 (ԺԴ՝ 3)։

Principal subject

Subject details

թուղթ։

Number of lines

31։

Binding

արդի կաշեկազմ, միջուկը ստուարաթուղթ։

State of preservation

բաւարար. ունի քան մը թուղթ մասամբ պոկուած եւ արդի թուղթով նորոգուած. կայ խոնաւութեան հետք։

Copyist

Գաբրիէլ Նորաշինեցի, (Նախիջեւան)։

Owner

հաւանաբար գրիչը։

Commanditaire

Illuminator

Binder

անյայտ։

Parchment flyleaf

Lettrines

Initials

կարմիր։

Marginal illuminations

Images

եւ այլ զարդեր չունի։

Canon tables 1

Canon tables 2

միայն թղ. 1ա։

Title text

Blank pages

չունի։

Colophon

Թղ. 107բ. «Արդ ես լցեալս մեղօք Եւ յունայնըս ի գործոյ, ԶԳաբրիէլս Նորաշինկեցի, Ջոր ի յերկիրն Նախիջեւան կոչի, Եւ եմ որդի Տէր Մանուէլի, Զի վախջանել հօրն իմ անտի, Ի հայրենեաց որբ մնացի, Դառն սրտիւ արտասուեցի, Եւ զիս ի տէրն իմ յանձնեցի, Զի աստ եւ անդ որոնեցի, Եւ ձեռնտու ոչ ոք գրտի, Ի վանս սուրբ Ստեփաննոսի, Ջոր ի բազմաց Սաղեան կոչի, Նորին աջորդ Շամախեցի, Սահակ ընտիր որ աստ գտի, Բանիւ նորին մխիթարեցի, Միամիտ սրտիւ աստ մնացի, Զգիրս այս դատաստանի, Սեծ աշխատանօք գրեցի, Եւ յոյժ ջանիւ յաւարտ հասի։ Հանդիպօղքդ այսմ տառի, Զիս արէք յիշման արժանի, Յիշեալ լիջիք ի յատենի, Եւ անթառամ սուրբ պսակի, Ի թվականիս Հայկայ մեծի, Մեռեալ՝ բառս ձեզ յայտնեսցի, Ի եւ Թըն ի բաց դիցի, Եւ մնացեալն թուեսցի, Ի յամսեանն Փետրվարի, Երկոյտասան թիւն է ի լի»։

Informations

Հ. Սիմոն Վրդ. Ճուլարտեան ստացած է Պոլսոյ մէջ եւ 1840ին դրկած Վենետիկ։ Բովանդակութիւն. 1. Թղ. 1ա. «Լեւոնի եւ Կոստանդիանոսի բարեպաշտ թագաւորաց յառաջաբան քաղաքական օրինադրութեանս. Տէրն եւ արարիչն Աստուածն մեր որ ստեղծ զմարդն ի պատիւ անձնիշխանութեան, օրէնս ետ նմա...»։ 2. Թղ. 2ա. «Նախադրութիւն գրոց Դատաստանի (Մխիթարայ Գօշի). Ա. Ընդդիմադրութիւն բամբասողաց...» (ա-ժ) ցանկ։ Անդ. «Գիրք դատաստանի ըստ ակնարկելոյ կամաց տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի, նախադրութիւն գրոց դատաստանի, յորում ընդդիմադրէ բամբասողաց թէ ոչ են դատաստանք. Հանդերձեալ եմք գրել...» (գլ. Ա-Ժ), միայն Նախադրութիւնը։ 3. Թղ. 12բ. «Ցանկ. Ա. Վասն որ մեռանի եւ ոչ գրէ կտակ եւ ունի ուստերս եւ դստերս» (ա-ձծդ)։ Թղ. 14բ. «Յաղագս յաղթօղ օրէնք թագաւորաց քրիստոնէից Կոստանդիանոսի եւ Թէոդոսի եւ Լեւոնի թագաւորաց հռոմայեցւոց. Ջօրէնս բարի եւ ճշմարիտ տէր Աստուած ի սկզբանէ ետ մարդոյն, որպէս յառաջին գիրս արարածոցն եցոյց մեզ...» (ա-ճծգ)։ Վերջ 27ա։ 4. Թղ. 27ա. «Ցանկ դատաստանի գլուխ ձե. ա. Դատաւորաց եւ իշխողի քաղաքի» (ա-ձե)։ Թղ. 27բ. «Համառօտ ժողովումն վերըստին. Ա. Իւրոյ դատաւորի եւ իշխողի քաղաքին չէ պարտ գնալ արտաքոյ յայլ աշխարհ իրաւունս խնդրել...» (ա-ձե)։ 5. Թղ. 29բ. «Ամէնիմաստ թագաւորացն հռոմայեցոյց օրինադրութիւն» (Տիտլոս ԱԺԹ) ցանկ։ Թղ. 31. «Ընտրութիւն համառօտ յօրինաց եւ քաղաքականաց Լեւոնի եւ Կոստանդեայ իմաստուն եւ բարեպաշտ թագաւորաց, զոր եւ մեծն Յուստիանոս նորոգեաց զկարգ, ուղղեալ ի բարեպաշտութիւն. Տիտլոս առաջին, գլուխ Դ. Վասն հաստատութեան ամուսնութեան եւ արձակման նորին» (հմմտ. Կանոնագիրք Ե., §§ 1-2, (ձեռ. թիւ 1223)։ 6. Թղ. 46ա. «Ցանկ վասն զինուորաց սահմանադրութեան» (ա-ծզ)։ Թղ. 46բ. «Սահմանք զինուորութեան հաստատութեան եւ ահարկութեան ի քաղաքական օրինացն կարգէ. Ա. Ջինուոր ոք թէ համարձակի վասն իւրոյ իշխանին զինչ եւ իջէ պատճառաւ...» (ա-ծզ)։ - Վերջ թղ. 7. Թղ. 49բ. «Յաղագս աստիճանաց ազգականութեան յերկրորդ գրոցն, մի տիտլոս երրորդ. ծէ. Ազգականութիւն ծընընդականութեան անուանի եւ բաժանի յերիս կարգս, յորում էաքն, այսինքն որ զմեզ ծնան...»։ - Վերջ թղ. 50ա։ 8. Թղ. 51ա. «Յանկ Մօսիսադիր օրինացըն» (ա-ձը)։ Թղ. 51բ. «Գլուխք ընտրութեան ի Մովսիսական օրինացն վասն իրաւանց եւ արդարութեան. Ա. Զհամբաւ սուտ մի՛ընդունիցիս եւ մի՛ հաւանիցիս...» (ա-ձը)։ 9. Թղ. 58ա. «(Մխիթարայ Գօշի, Դատաստանագիրք). Սկիզբն ամենայնի Աստուած եւ կատարած ամենայնի Աստուած, եւ արդ սկիզբն դատաստանի գրոց ցանկոյ եւ թիւ գլխոց ի կարգի» (ա-մխէ) ցանկ։ Թղ. 60ա. «Սկիզբն դատաստանաց ի կամըս Հօր եւ որդոյ նորա Յիսուսի Քրիստոսի, զօրութեամբ Հոգոյն սրբոյ եւ յաղագս վիճակի դատաւորաց. Ա. Եկեսցուք այժմ իսկ ի գործ դատաստանի...» (ա-մխէ)։ - Վերջ թղ. 207ա. «ՄԽէ. Այսահարութեան յանասունս գտեալ ոչ ինքեանց լինի աղագաւ (...), այսպէս հաստատուն կացցէ, ապա թէ որպէս կամեսցին արասցէ»։ Կը հետեւի ընդարձակ խմբագրութեան։

Content