616

ՃԱՇՈՑ ԻԱ

ԺԵ դար - ԺԵ դար

ID

Number

616

Old record number

765

Title

ՃԱՇՈՑ ԻԱ

Start date

ԺԵ դար

End date

ԺԵ դար

Date details

ԺԵ դար։

Copy place

Reference

Type

Number of pages

493

Dimension

23x32,2 (22x 32,5)

Layout

երկսիւն, իւրաքանջիւրը՝ 8x26։

Writing details

բոլորգիր մաքուր։

Codicology

չեն նշանակուած, եւ կազմին պատհառով անկարելի է զանազանել։

Principal subject

Subject details

թուղբ ողորկ եւ հաստատուն։

Number of lines

36։

Binding

փայտեայ կաշեպատ, դրոշմազարդարուած, գոցելու կաշիով, սակայն երեք ականջները ինկած են. կռնակի կողմի կաշին չորութեան պատնառով վնասուած է. մնացածը շատ հաստատուն է. ներքին կողմը ծածկուած է կապոյտ հասարակ լաթով մը, առաջին կողմի լաթը կտրուած է։

State of preservation

շատ լաւ, ձեռագիրս մնացած է մաքուր, անթերի, միջանկեալ նոր թուղթ ու գրչութիւն ունին թղ. 402-406, 490-493, ու վերջաւորութեան թղ. 490-493։

Copyist

Կարապետ։

Owner

անյայտ։

Commanditaire

Illuminator

հաւանաբար գրիչր։

Binder

Parchment flyleaf

չկան։

Lettrines

շատ, մեծ մասամբ թռչնագիր կամ մարդակերպ, ընդհանրապէս միագոյն։ ՍԿԶԲՆԱԳԻՐՔ եւ

Initials

Marginal illuminations

շատ, միագոյն, ԺԵ դարու յատուկ ձեւով։

Images

չկան, երբեմն լուսանցազարդի ձեւով կան միագոյն սուրբերու մանրանկարներ։

Canon tables 1

թղ. 1ա, 58ա, 199ա, 279ա, 299ա, բոլորն ալ նուրբ ու մանր զարդերով, կարմիր ու կապոյտ գոյներով. ասոնց մէջէն առաջինը շատ նուրբ ու ընտիր է, որ մաշած է ու վնասուած՝ կողքին հետ շփում ունենալուն պատնառով։

Canon tables 2

թղ. 335բ2, 378բ2, 400ա1, (402ա1 յետին դարու)։

Title text

կարմիր են։

Blank pages

թղ. 198ա2-198բ։

Colophon

գլխաւորը ինկած է. ստորին լուսանցքներու վրայ շատ ստէպ գրիչը գրած է իր անունը «յիշեա զիս» կամ նման բացատրութեամբ, այսպէս թղ. 42ա, 45ա, 314բ, 319ա, 396ա, 400ա, 428բ։

Informations

«Գերպ. Աբրահայր մեր Իգնատիոս Կիւրեղեան՝ յուղեւորութեանն ի Ղրիմ եբեր ի Գարասու... զորս պատրաստեալ էր յզել Հ. Համազասպ Սափարեան 1887»։ Մասեանս է հարոց, որ կը «եաււք ը ճաշոցի. գլխաւոր մասերը հետեւեալներն են։ 1. Թղ. 1ա. (Ճրագալոյց Յայտնութեան. երեկոյ)։ 2. Թղ. 12ա2. «Կանոն ջուր աւրհնե3. Թղ. 28բ2. «Ի Փետրվարի ԺԴ. տաւն է քառասներորդ Գալստեան տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի ի տանարն»։ 4. Թղ. 30ա2. «Ի նաւասարդի Ա. տաւն է ծննդեան Յովաննու Մկրտչի»։ 5. Թղ. 58ա. «Բուն բարեկենդանին»։ 6. Թղ. 120բ1. «Ղազարու (յարութեան)»։ 7. Թղ. 122բ2. «Արմաւենեաց Ծաղկազարդին»։ 8. Թղ. 125բ2. «Ի մեծի երկուշաիա9. Թղ. 140բ1. «Մեծի հինգշաբաթին»։ 10. Թղ. 141ա2. «Կանովն մեծի հինգշաբաթին զապաշխարողսն արձակելոյ»։ 11. Թղ. 146ա1. «Աւրհնութիւն զոր աւրհնէ առաջնորդն ըստ խորհրդոյն. Աւրհնեալ է անբաւ ողորմութիւն եւ մարդասիրութիւն»։ 12. Թղ. 145բ1. «Քարոզ պատուիրանի»։ 13. Թղ. 151բ2. «Կանովն ստնլուային»։ 14. Թղ. 157բ1. «Խաւսք Յովհաննու Ոսկեբերանի... Աւրհնեալ է ամենասուրբ Երրորդութիւնն ի բարձունս Հայր եւ Որդի»։ 15. Թղ. 160ա1. «Ի մեծի աւուր ուրբաթին գիշերն»։ 16. Թղ. 183ա2. «Մեծի շարաթի սրբոյ Զատկին»։ 17. Թղ. 199ա. (Սրբոյ Զատկին) անվերնագիր։ 18. Թղ. 210բ1. «Շաբաթի աւր Յովհաննու Կարապետի կարգն կատարի»։ 19. Թղ. 213բ2. «Նոր կիրակի»։ 20. Թղ. 219բ2. «Ապրիլի վեցն Աւետիք Աստուածածնի»։ 21. Թղ. 225ա2. «Կիրակի Աշխարհամատրան է»։ 22. Թղ. 246ա2. «Մայիսի յեւթն ժողովին առաջի սրբոյ Գողգոթայի յաւր երեւելոյ նշանի խաչին յերկնից, եւ այս կանովն կատարի»։ 23. Թղ. 264ա2. «Ի սուրբ վերացմանն յաւուր քառասնազատկին հինգշաբաթի աւր ժողովին ի սուրբ լեառն ձիթենեաց եւ այս կանովն կատարի»։ 24. Թղ. 267բ1. «Կիրակի (երկրորդ) Ծաղկազարդին»։ Ստորին լուսանցքին վրայ. «Ի մեծի աւուր Մաղկազարդին առաւաւտուն կարդա, թէ զայդ չուզես՝ դու զառաջին Ծաղկազարդին առաւաւտուն կարգն կարդա»։ 25. Թղ. 279ա. «Երանելւոյն Ներսեսի ասացեալ ի գալուստ Հոգւոյն սրբոյ չքնաղ եւ զարմանալի. Ստիպիմ ի սիրոյ սրտիս»։ 26. Թղ. 288ա2. «Ի մեծի աւուր սրբո, Պենտեկոստէին»։ Կը յաջորդեն Բ-Ը օրերու միայն առաւօտեան ընթերցուածները (հմմտ. Զ. Ճշց. §§ 52-58), որոնց կը յաջորդէ առանց վերնագրի՝ հոգեգալստեան Բ-Ե օրերու ճաշու ընթերցուածները (Ը. Ճշց. §§ 67-70), որոնց ստորին լուսանցքին վրայ նշանակուած են «Պահոց Եղիայի Բշ. աւուրն». «Պահոց Եղիայի Գշ. աւուրն», եւ այլն։ Շաբաթ օրը Երեմիայ մարգարէի յիշատակն է, ու կիրակի՝ «Կարգն Եղիայի մարգարէի»։ 27. Թղ. 305ա1. «Բշ. յիշատակ է սրբոց Հռիփսիմեանց»։ 28. Թղ. 334բ1. «Շբ. Տապանակին որ ի Կարիաթարիմ»։ 29. Թղ. 335բ2. «Ի մեծի աւուր Պայծաչսկերպութեան տաւնին» (Հմմտ. ժը. օլց. 30. Թղ. 37804. «Կիրակի ննջումն է ամենաւրհնեալ Աստուածածնի»։ 31. Թղ. 400ա1. «Կիրակի մեծի եւ կենսաբեր սուրբ խաչին»։ 32. Թղ. 402ա1. «Մեծի եւ հրաշափառ տօնի սուրբ նշանիս, երանելւոյն Զաքարիայի հայոց կաթուղիկոսի ներբողեան ասացեալ ի սուրբ խաչն աստուածընկալ. Այսաւր ուրախացան երկինք եւ երկիր»։ Ճառս աւելի ուշ օրինակուած եւ կազմուած է ձեռագրին հետ, թէեւ գիրն ու զարդերը նման են բնագրին գրչութեան, սակայն թուղթը աննման է, եւ կամայական կերպով զետեղուած է երկրորդ օրուան կանոնին մէջ։ Ձեռագրիս մասը կընթանայ Ը. ճաշոցի կարգով. սակայն վերջաւորութեան օրինակուած է նախ Բարսեղ հայրապետի կանոնը եւ ապա Յայտնութեան պահքը. նորոգողը ամնողջացուցած է պահքի Ա-ն որերու կանոնները։

Content