1530

ԴԻՈՆԷՍԻՈՍ ԱՐԻՍՊԱԳԱՑԻ Բ

Պ = 1351 - Պ = 1351

ID

Number

1530

Old record number

797

Title

ԴԻՈՆԷՍԻՈՍ ԱՐԻՍՊԱԳԱՑԻ Բ

Start date

Պ = 1351

End date

Պ = 1351

Date details

Պ թուական, որ է 1351։

Copy place

անյայտ։

Reference

Type

Number of pages

212

Dimension

11,5x15

Layout

երկսիւն (9x12,3), իւրաքանչիւրը 4,5x12,3։

Writing details

բոլորգիր։

Codicology

նորոգութեան եւ կազմի ատեն կտրուած են լուսանցքները եւ դժուարին է զանազանել։

Principal subject

Subject details

թուղթ թուխ բամպակեայ։

Number of lines

24։

Binding

դրոշմազարդ մութ շագանակագոյն կաշի, միջուկը տախտակ, մնացած է առաջին փականքը եւ երկրորդը կորսուած է. կռնակի կողմը կաշին չորութենէ թափած է կիսով չափ, իսկ երկրորդ կողքը կոտրած ըլլալով՝ կարուած է թելով։

State of preservation

անբաւարար. երկար ատեն խոնաւութեան մէջ մնացած ըլլալով՝ արատաւորուած է գրեթէ ամբողջ Ձեռագիրը, բազմաթիւ թուղթեր կիսով չափ փճացած գրադաշտով են. նորոգողր ուզած է փրկել՝ ամբողջացնելով լուսանցքները նոր թուղթով, երբեմն ծածկելով նաեւ գրութիւնները։ Կը կարօտի հիմնական նորոգութեան։

Copyist

Մովսէս։

Owner

բացայայտ կերպով չի յիշուիր, անկարելի չէ որ ըլլայ Տիրատուր վարդապետ՝ որ գրիչը կը յիշէ։ Յաշորդաբար Սողոմոն վարդապետ մը, որու կնիքը կը գտնենք զանազան տեղեր։

Commanditaire

Illuminator

Binder

Parchment flyleaf

չունի։

Lettrines

սակաւք եւ ընտիր հանգուցագիրք, բնագրին թանաքով։

Initials

կարմիր թանաքով։

Marginal illuminations

չունի։

Images

եւ այլ զարդեր չունի։

Canon tables 1

Canon tables 2

թղ. 26ա, 188բ, պարզ ու անպանոյն։

Title text

բնագրին թանաքով։

Blank pages

չունի։

Colophon

Բնագրին գրչութեամբ. 1. Թղ. 25բ. «Աղաչեմ յիշել ի Քրիստոս Յիսուս ի Տէր մեր զգծողս, վարդապետաւք եւ ծնօղաւք։ Գր(եցաւ) Պ (1351)»։ 2. Թղ. 86բ. «Աղաչեմ յաղաւթս յիշել զգերակատար վարդապետն իմ զմեծն Տիրատուր եւ զծնողսն իմ եւ զՆերսէս միակեց զեղբայրն իմ, եւ զգծողս զՄովսէս»։

Informations

կը պակսին։ Մատեանս կը բովանդակէ Դիոնէսիոս Արիսպագացիի գործերը հետեւեալ կերպով. 1. Թղ. 1ա. «(Դիոնեսիոսի Արիոսպագացւոյ, առ Տիմոթէոս աշակերտ Պաւղոսի առաքելոյ, եպիսկոպոս Եփեսոսի, յաղագս երկնային քահանայապետութեանցն. Ամենայն տուրք բարի եւ ամենայն պարգեւ կատարեալ ի վերուստ են իջեալ առ ի Հաւրէ լուսոյ, այլ եւ ամենայն նախախնամութիւն)»։ Ձեռագրիս սկիզբը թուղթ ինկած ըլլալով՝ թերի է բնագիրս, որ կը սկսի հետեւեալ կերպով. «... ընդ հայեցողութեամբ որքան այժմ երեւի ի ձեռն բարձրագունիցն լուսափայլութեանց...։ Յաղագս տէրութեանց եւ զաւրութեանց...»։ 2. Թղ. 26ա. «Այս ինչ է յաղագս եկեղեցականին քահանայապետութեան. Ա...» Անդ. «Դիոնիսի Արիսպագացւոյ եպիսկոպոսի Աթենացոյ, առ Տիմոթէոս աշակերտ սրբոյն Պաւղոսի առաքելոյ, եպիսկոպոսի Եփեսացոց, Յաղագս եկեղեցականին քահանայապետութեան. Առ քահանայակիցդ Տիմաւթէոս ի Դիոնէս քահանայէ. Եթէ զի՞նչ է եկեղեցականիս քահանայապետութեան աւանդութիւն եւ զի՞նչ այսորիկ դիտումն. Եւ արդ, զի ըստ մեզ զքահանայապետութիւնս, ով սրբազանց ի մանկանց սրբազանից, Աստուծով է եւ աստուածայնոյ գործականի եւ հանճարոյ...» (Գլ. Ա-Ը)։ 3. Թղ. 86բ. «Քահանայակցի Տիմ(ոթեայ) ի Դիոնիսէ քահանայէ աստուածայնոյն անուանց, Գլուխ ԳԺ» ցանկ։ Թղ. 87ա. «Դիոնէսիոսի Արիսպագացոյ եպիսկոպոսի Աթենացւոց առ Տիմոթէոս եպիսկոպոս, յաղագս աստուածայնոց անւանց. Քահանայակցի Տիմոթեա ի Դիոնիսէ քահանայէ. Իսկ այժմ, ով երանելիդ, յետ աստուածաբանականացն տպաւորութեանց, յաստուածայնոցն անուանց բացումն որպէս հասանելի է փոխեցայց...» (Գլ. Ա-ԺԳ)։ 4. Թղ. 183բ. «Սրբոյն Դիոնէսիոսի Արիսպագացոյ եպիսկոպոսի Աթենացոց առ սուրբն Տիմոթէոս եպիսկոպոս Եփեսացոց, յաղագս խորերդականի աստուածաբանութեանն, գլուխք Ե (ցանկ)։ Անդ. «Քահանայակցի Տիմոթեա(յ) ի Դիոնէսիոսէ քահանայէ. Երրորդութիւն գերագոյ, գերագոյնդ Աստուած եւ գերագոյնդ բարութիւն, քրիստոնէից վերատեսուչ, յաստուածայնոյն իմաստութեան ուղղեա...» (Գլ. Ա-Ե)։ - Վերջ թղ. 188բ. «Կատարեցան թուղթք առ Տիմոթէոս, սրբոյն Դիոնէսիոսի Արիսպագացւոյ եպիսկոպոսի Աթենացոյ»։ 5. Թղ. 188բ. «Նորին թուղթք զանազանք» (ցանկ)։ Անդ. «Առաջին Առ Գայիոս. Մկ. Այս այն Գայիոս է...։ Խաւարն աներեւոյթլինի ի լուսոյ...»։ Թղ. 189բ. «Առ նոյն երկրորդ. Զիարդ որ անդըն է քան զամենայն»։ Անդ. «Երրորդ առ նոյն Գայիոս. Յանկարծաւրէն անյուսաբարն...»։ Թղ. 190ա. «Չորրորդ առ նոյն. ձիարդ ասես Յիսուս որ անդրն է քան...»։ Թղ. 191ա. «Ե. Նորին առ Դորոթէոս պաշտօնեա(յ). Աստուածային մէգ է անմատոյցն լոյս...»։ Անդ. «Զ. Առ Սոսիպատրոս քահանայ. Սի՛ զայս վարկանիր յաղթութիւն...»։ Թղ. 191բ. «(Է). Առ սուրբն Պաւղիկարպոս քահանայապետ Զմիւռնեա. Մկ. Սուրբս այս Պաւղիկարպոս ի Զմիւռնէ...։ Ես ոչ գիտեմ թէ առ յոյնս...»։ Թղ. 194ա. «(Ը). Նորին առ Դիմոփիլոս սպասաւոր, յաղագս անձնիշխան գործոյ եւ քաղցրութեան. Մկ. Դիմոփիլոսս այս կիսասարկաւագ էր...։ Եբրայեցոցն պատմութիւնք, ով քաջ Դիմոփիլոս զսրբազանն զայն Մովսէս...»։ Թղ. 202ա. «(Թ). Տիտոսի քահանայապետի Կրետացոց, խնդրեալ ի նմանէ ի սրըբոյն Դիոնիսէ ի ձեռն թղթոյ թէ զինչ է իմաստութեանն տուն, զի՞նչ խառնարանն եւ զի՞նչ կերակուրք նորա եւ ըմբելիք. Մկ. Սուրբս այս Տիտոս էր աշակերտ սրբոյ առաքելոյն Պաւղոսի...։ Սրբազանն Տիմոթէոս, ո՛վ գեղեցիկդ Տիտէ, ոչ գիտեմ թէ...»։ Թղ. 208ա. «Թուղթ սրբոյն Դիոնէսիոսի Արիսպագացոյ առաջին եպիսկոպոսի Աթենացւոց քաղաքին, եւ նախաշար վարդապետի, զոր գրեաց պատասխանի սրբոյն Տիտոսի եպիսկոպոսի Կրետացոց, յաղագս ննջման սրբոյ Աստուածածնին եւ միշտ կուսին. Ծանիցէ եղբայրութիւնդ քո, ո՛վ վսեմականդ Տիտէ, քանզի ըստ ժամանակին...»։ Թղ. 209բ. «(Ժ). Նորին առ Յոհաննէս աստուածաբան առաքեալ եւ աւետարանիչ Քրիստոսի, արտաքսեալ ի Պատմոս կղզի. Ողջոյն տամ քեզ սրբազանիդ անձին սիրեցեալդ եւ է ինձ առ քեզ...»։ - Վերջ թղ. 212բ, կը մնայ կիսատ՝ թուղթի անկումով։

Content