8161063ԺԸ դար։
բոլորգիր եւ նօտր։
5։
թուղթ։
թղթակազմ։
բաւարար, թուղթեր ինկած են ընդ մէջ թղ. 3-4, 9-10, 13-14, 17-18։
սակաւ, սեւ մելանով։
սեւ մելանով միայն հատ մը (թղ. 15բ)։
եւ այլ զարդեր կր պակսին։ - ԿԻՍԱԽՈՐԱՆի ձեւով զարդ մը տե՛ս թղ. 10ա։
սեւ։
չկան։
Թղ. 10բ. «Ո՜վ եղկելոյս, զի տեղս օդային էր, մանաւանդ լուն եւ ճանճ որ կերան իմ աչք եւ ականջ. ո՛հ դժուարին է քան զխարաջն եւ սփանջ»։
Հ. Ներսէս Սարգիսեան ձեռագրին սկիզբը գրած է. «Հաւաքածոյ տաղք ի Մխիթարայ Աբբայէ եւ յայլոց նոր հեղինակաց»։ Անկարելի չէ որ պատկանած ըլլայ Մխիթարի աշակերտներէն մէկուն։ Մատեանս է Տաղարան, ուր կան Մխիթար, Աբբահօր տաղերուն հետ՝ նաեւ նոր հեղինակներու տաղեր։ Ունի հետեւեալ կարգը. 1. Թղ. 1ա. «(Տաղ սուրբ Աստուածածնի). Ջարմանալի վերնոց սուրբ կոյս աննըման, գերապանծ տիրուհի մայր անապական» (22 տուն)։ 2. Թղ. 2ա. «(Տաղ սուրբ Աստուածածնի). Ամէնօրհնեալ կոյս անարատ, մայր եւ ծնօղ Յիսուսի, դիմեմ առ քեզ սրտիւ իմով» (8 տուն)։ 2. Թղ. 2ա. «ՏաղՅովաննու կարապետի ի Վարդան երիցուէ. Վայրի տատրակ սուրբ ճովհաննէս, շնորհաց օթեւան» (սկ. «Վար4. Թղ. 2բ. «Տաղ ի Վարդան երիցուէ առ սուրբ Աստուածածին. Վայ եւ եղուկ ինձ եղկելոյս, կատարելով զկամս մարմնոյս» (սկ. «Վարդան»)։ 5. Թղ. 3ա. «Տաղ ի Վարդան երիցէ վասն Գալստեան Հոգւոյն սրբոյ ի դասս առաքելոցն. Վասն այն գիտեմ որ ոչինչ եմ» (սկ. «Վարդան»)։ 6. Թղ. 3բ. «Տաղ սրբոց Սուքիասանց Քօշից ի Վարդան իրիցուէ ասացեալ. Վարդագոյն արիւնք ձեր ի յերկրի հեղան» (սկ. «Վ», թուղթ ինկած ըլլալով՝ կը մնայ կի7. Թղ. 4ա. «(Տաղ ապաշխարութեան). Ես եմ մեղօք ւաղտեղի, նման գարնան հեղեղի» (սկ. «(Մ)եղայ քեզ Տէր», սկիզբը տուն մը կը պակսի՝ թուղթի անկումով)։ 8. Թղ. 4բ. «Տաղ ի Վարդան իրիցուէ վասն մարմնոյ եւ արեան Յիսուսի Քրիստոսի Տեառն մերոյ. Վերնական մեծ սուրբ խոր հըրդոյն, մարմնոյ արեան աստուածորդւոյն» (սկ. «Վարդան»)։ 9. Թղ. 5ա. «Տաղ Վարդան երիցու վասն կաթողիկէ եկեղեցւոյ ասացեալ. Վէմըդ հաւատոյ Պետրոս Սիմոն Յունանեան» (սկ. «Վարդան»)։ 10. Թղ. 5բ. «Տաղ ի Վարդան երիցէ Թամարեայ կուսին. Վերջին վկայ կոյս Թամարեայ յաղթող բանսարկուին» (սկ. «Վար11. Թղ. 6բ. «Տաղ Վարդան Երիցէ վասն Յարութեան Յիսուսի. Ի յեղանակ գարնան ժամուն, ի մտանել մարտի ամսոյն» (սկ. «Ի Վարդանէ է»)։ 12. Թղ. 7բ. «Այս երկու թանլիս ի Վարդան երիցուէ ասացեալ է. Սիրտ իմ ես քեզ խրատ մի տամ դու լսէ...։ Անձն իմ քեզի զստոյքն ասեմ իմանաս»։ 13. Թղ. 8բ. «(Տաղ սուրբ Աստուածածնի). Մարիամ Մագդաղենին, փարէր ի մէջ պարտիզին» (սկ. «Սովսէս»)։ 14. Թղ. 9ա. «Տաղ գլխաւոր առաքելոց Պետրոսի եւ Պօղոսի. Ի Հօրէն լուսոյ զօրացեալք, յորդւոյ նորին էք ձեռնադրեալք» (10 15. Թղ. 9բ. «(Տաղ ի Մխիթարայ Աբբայէ). Վիրաւորեցայ մեղօք, վարեցայ գերի, ծուլութեամբ իմով, անկայ ի մէջ մեղաց տղմի» (6 տուն, կը մնայ կիսատ՝ թուղթի անկումով)։ 16. Թղ. 10ա. «(Տաղ ի Մխիթարայ Աբբայէ). ... Ախտ որկորոյն թակարդեաց զիս ծուղակաւն հարկաւորի» («Ամէնօրհնեալ կոյս անարատ մայր եւ ծնօղ Յիսուսի» տաղին վերջին 3 տուներն են)։ 17. Թղ. 10բ. «(Տաղ սուրբ Աստուածածնի, ի Մխիթարայ Սեբաստացւոյ ասացեալ). Երանուհի Մարիամ կոյս դրուատելի, գեղեցկացան ծնօտք վարուցդ հանգոյն տատրակի» (17 տուն)։ 18. Թղ. 12ա. «(Տաղ ի Մխիթարայ Աբբայէ). Չորից տարերց բաղադրեցեալ եղէ մարմին մի, եւ ստեղծօղն իմ եդ անդ իսկոյն զբանական հոգի» (23 տուն, կը մնայ կիսատ՝ թուղթի անկումով)։ 19. Թղ. 14ա. «(Տաղ). ... Մի՛ բարձրագոչ ձայնիւ երգեր, այլ քաղցըր երգեայ եւ հանդարտ լեր» (8 տուն, սկիզբը թերի)։ 20. Թղ. 14ա. «Տաղ սուրբ Աստուածածնին. Յորժամ նստեալ կայի ի տան, յանկարծ լուայ ըգլուրըն զայն» (10 տուն)։ 21. Թղ. 14բ. «Տաղ Անդրէաս Արծկեցի պարոնտիրէ ասացեալ. Աւաղ անձն իմ յոյժ տրտմեալ է, դարիպութիւն զիս նեղեալ է» (սկ. «Անդրէաս»)։ 22. Թղ. 15բ. «(Տաղ սուրբ Աստուածածնի). Մենարան լուսաճեմ մատուռ տէրունեան, զարդարեալ առագաստ լուսակերտ խորան» (սկ. «Մովսէս»)։ 23. Թղ. 16ա. «Տաղ ուրախութեան. Երեկ որ մտնումք պաղչան ու վարդ քաղեմք, ծաղկեցաւ այգին, պիլպուլն ու տուտին» (10 24. Թղ. 16բ. «(Տաղ մեծի Ուրբաթուն). Գլխո(յ) պսակ զարմանալի, թագ ոսկէհուռ եւ հրաշալի, ընդէր պնդեցար ի փայտի» (սկ, «Գալուստի է»)։ 25. Թղ. 17ա. «Երգ որով լինի ամբաստանումն զանձնէ. Մածմամբն չարին եղեւ հոգիս աղտեղի, հեղգութեամբ եւ ծուլութեամբ» (սկ. «Մխիթար սարկ» կը մնայ կիսատ՝ թուղթի անկումով)։ 26. Թղ. 18ա. «(Տաղ). Մենացեալ այրիմ սիրով, սէրն իմ փութով էջ ի բարձանց» (սկ. «Մովսէս»)։ 27. Թղ. 19ա. «(Տաղ սուրբ Աստուածածնի). Ընտրեալ ի մէջ հողեղինաց, մայր միածնի հօրըն փառաց» (21 տուն, շարունակութիւնը տե՛ս թղ. 18ա)։ 28. Թղ. 20ա. «Ոտանաւոր ի Տէր Վարդանէ ասացեալ. Ունկն դիր լերուք եղբայրք մտօք յիմարաց, անկարգ եւ անուղիղ հերետիկոսաց»։ 29. Թղ. 24բ. «(Տաղ սուրբ Աստուածածնի). Երանելի մայր անարատ Մարիամ լոյս, զանձն իմ խաւար պայծառացոյ ով սուրբ անբիծ կոյս» (8 տուն)։ 30. Թղ. 25ա. «(Տաղ). Մթապատ մառախուղ տիրեաց մերայնոց, ոչ ժուժելով բազմաց ելին հաւատոց» (սկ. «Մովսէս»)։ 31. Թղ. 25բ. «(Տաղ ի Մխիթարայ Աբբայէ). Միտ դիր եղբայր բանից իմոց, լեր մտածօղ վերջնոց քոյոց» (սկ. «Մխիթար վարդապետ»)։ 32. Թղ. 26բ. «Երգ ի վերայ վնասուց մեղաց (ի Մխիթարայ Աբբայէ). Ես հաւատամ յաստուածորդին, որ մարմնացաւ ի պատճառս իմ» (14 տուն)։ 33. Թղ. 28ա. «Երգ առ նոյն սուրբ կոյսն Մարիամ (ի Մխիթարայ Աբբայէ). Մոլորեցաւ միտն իմ մեղօք եւ կայ ի մէջ խաւարի» (15 տուն)։ 34. Թղ. 29բ. «Երգ եւ աղերս առ ամենասրբուհի կոյսն զի ազատիցէ զմեզ ի մեղաց եւ ի պէսպէս վնասուց նորին (ի Մխիթարայ Աբբայէ). Գոչեմ առ քեզ սրբուհի կոյս, զի դու ես միշտ աներկբայ յոյս» (6 տուն)։ 35. Թղ. 30ա. «Երգ աղերսանաց առ Յիսուս փրկիչն, զի դարձուսցէ զմեզ ի մեղաց առ ինքն. Ի քեզ դիմեմ Յիսուս փրկիչ ողորմած, զորոմն չար ի յանձնէս իմ հան ի բաց» (սկ. «Ի Մխիթարէ»)։ 36. Թղ. 30բ. «(Տաղ). Պաշարեաց զիս մութն եւ խաւար, տարակուսեալ եւ չունիմ ճար» (սկ. «Պօղոս»)։ 37. Թղ. 31ա. «(Տաղ). Պղտորեցաւ սիրտ իմ մեղօք, վշտացեալ չարաչար վիրօք» (սկ. «Պօղոս ասէ մեղայ քեզ տէր»)։ 38. Թղ. 32ա. «(Տաղ). Ստեղծողս ամենակալ եւ հայրըդ գթած, էակից բանըդ հօր փրկիչ ողորմած» (սկ. «Սարգիս»)։ 39. Թղ. 32բ. «Թվին ՌՃՉԳ նամսեան Փետրվարի, որ մեծ հալածումն եղեւ ի Վաղարշակերտ. Պարիսպ չունիմ իմ քաղաքին, սաշարեաց, գիս չար թշնամին» (սկ. -Պօ40. Թղ. 33ա. «(Տաղ). Պալատ ոսկեղէն մայր բանին, ծընար զանճառն եւ զանքննին» (սկ. «Պօղոսի»)։ 41. Թղ. 33բ. «Երգ աղերսական առ սրբուհի կոյսն Մարիամ, ասացեալ լինի որպէս Կոյս Թամարեայ. Պաղատելով հայցեմ ի քէն, տիրամայր սուրբ կոյս» (սկ. «Պօ42. Թղ. 34բ. «Երգ ի խորոց սրտէ առ սուրբ Աստուածածինն, եւ երգի որպէս Վիրաւորեցայ մեղօք վարեցայ գերի. Պաշարեաց զիս ջուր ախտին, տունն իմ քայքայեաց» (սկ. «Պօղոսի»)։ 43. Թղ. 35ա. «Երգ առ սուրբ Հոգին եւ երգի որպէս Մթապատ մառախուղ. Պարգեւիչ սուրբ հոգի անսպառ աղբիւր, ոռոգես զմըշտաբուղխ սիրոյ քո ըզհուր» (սկ. «Պօղոս սարկաւագ»)։ 44. Թղ. 35բ, «Երգ դրուատական առ կոյսն Մարիամ եւ երգի որպէս Ես եմ կորուսեալ ոչխար. Պայծառ լուսաճեմ խորան, Մարիամ կոյս անապական» (սկ. «Պօ45. Թղ. 36ա. «Երգ առ սուրբ Աստուածածին, երգի որպէս Այբէն մինչեւ ի քէն, գովեստ եւ աղերսանք որ մէկ գրով չորս տողն աւարտի. Աստուածածին կոյս թագուհի, անեղին հօր պալատ ոսկի» (սկ. Ա-Ք)։ 46. Թղ. 39բ. «Ներողութիւնք շնորհեցեալք ի վերայ խաչին կրաւակացւոց, որ է մին քաղաք Իսպանիոյ»։ 47. Թղ. 40ա. «Գովասանք Աստուածածնի ի Տէր Վարդանէ. Անճառ ստեղծօղին ծընօղ Մարիամ, կոյս անապական, յօժար ըզրեզ գովել կամիմ» (սկ. Ա-Ս, կը մնայ կր