16929Ժէ դար. էջ 281, դատարկ թուղթին վրայ նորագոյն գրչաւ կայ «Թվին Հայոց ՌՉԲ (1633)» գրութիւն մը, որմէ առաջ գրուած ըլլալու է Ձեռագիրս։
նօտր։
կանոնաւոր չեն նշուած։
թուղթ տոկուն։
բաւարար. կազմը ստացած է ի Ս. Ղազար, բաց շագանակագոյն կաշի, միջուկը ստուարաթուղթ. ունի յաւելեալ նոր թուղթեր՝ էջ 281-4, ուր գրուած են դեղագրեր։ Էջ 294-5ի միջանկեալ պոկուած է թուղթ մը՝ որմէ մնացած է հատուած մը. թուղթ մըն ալ կը պակսի ընդմէջ թղ. 67-8։
եւ այլ զարդեր չունի։
կարմիր թանաքով են։
էջ 67-71, 281-294, 365-6, 442, որոնց վրայ երբեմն գրուած են դեղագրեր՝ յետին դարու գրչութեամբ։
կը պակսին։ Մատեանս է առձեռն Բժշկարան, հետեւեալ բովանդակութեամբ. 1. Էջ 1. «Բառ ամենայն բժշկական վարդապետաց եւ պատմութիւն վասն դեղերոյն անւանով. Աշրաս, որ է խնդէն, որ է պրուխըն...։ Աւրխէս...։ Անդայսում...» (Ա-Ֆ)։ 2. Էջ 72. «Աւթլարինկ պէտէլին պէեանիտէր, Ճալինոս հէքիմ. Այս է փոխանն դեղերուն, որ շինել է Գեղիանոս, որ թէ դեղ մն չի գտվի, նա ի նորա տեղն դեղ մն այլ դնեն եւ բանն կատարի կամաւքն Աստուծոյ. Աւշինտրըն եւ իր չքօքն եւ իր փոխանն ճոտան է եւ շէի էրմանիէ եւ ի կալւած բանալուն եւ ստամոքս ուժովցնելն...» (Ա-Փ)։ 3. Էջ 91. «Վասն դեղերոյ զաւրութեանց, որ մէկ մէկ առվին ի օգտութիւն մարդկա(ն)ց կամօքն Աստուծոյ. Դեղեր, զոր կամին եւ գրել են բժշկապետքն ի օգուտ մարդկան, զոր մէկ մէկ առնուն եւ է ԼԷ դեղ. գիտացիր, որ (ոծման դեղերն երեք ցեղ գործ ունին...» 4. Էջ 111. «Վասն ամենայն ցեղ վայրի բաննրնոյ. Եւ առաջն զքասնին յիշեմք, որ է եղրդակն, որ արապն հնտուպէ ասէ...»։ 5. Էջ 147. «Վասն անուշահոտերոյ զօրութիւն. Մուշքն, որ է միսքն, Սահակն ասէ թէ տաք է եւ չոր է...»։ 6. Էջ 156. «Վասն ամենայն ցեղ ապրնոյ եւ եփելաց. Ի առաջն յիշեմք ըսպանախ ապուրն, որ մուհտատիլ է եւ զփորն կակղացնէ եւ զկուրծքն եւ օգտէ հազին...»։ 7. Էջ 168. «Շարապլար պէեան իտէր. Շարապ յունապի, որ օգտէ ջերմութեան եւ որոյ փորն ի կապ լինի լուծէ...»։ 8. Էջ 184. «Հապլարի պէեան էտար. Հապ Բագրատա, որ իր առնէր օգտէ գլխացաւի եւ աչաց մթնութեան...»։ 9. Էջ 193. «Վասն էրղնիսայի, որ է անդամացաւն. Արկնիսէն ցեղ մն է ի ոսկրացաւութենէն, այլ բաժանումն ընդ ինք եւ ընդ ոսկրացաւն...»։ 10. Էջ 196. «Վասն նկրիսի ցաւուն. Եւ իր նշանն այս է, որ առաջին ձեռաց բոյթն ցաւի, այտ, որ ոտաց նկռիս ասեն...»։ 11. Էջ 208. «Մանուն պէրշայիսէ. Յայսըմհետէ սկսանիմք ի մաճուն, եւ այս է իր թթպիրն. Մաճուն, որ սուլտան Պէազիտն զուգել երետ...»։ 12. Էջ 266. «Ճաւարիշլար պիեան իտէր. Ճուարիշ, որ օգտէ խիստ հազի, որի կուրծքն պնտել լինի եւ ործկա, որ է իչղըրըղ...»։ 13. Էջ 295. «(Մրհամ). Մրհամ, որ օգտէ խոցի, որ հին լինի եւ կապուտ. առ շիրիկ ձէթ ծ դրամ...». թուղթինկած ըլլալով՝ կը պակսի սկզբնաւորութիւնը։ 14. Էջ 308. «Վասն դեղած նետով լինի հարած. Տես թէ նետն շատ լինի մտել, նա չէ պարտ, որ շատ շարժես...»։ 15. Էջ 312. «ՍՓուֆլար պիեան իտէր. (Ս)ֆուֆ, որ աւգտէ արեան, որ խիստ լուծանի, առ քահրուպայ...»։ 16. Էջ 318. «Զրուրլար պէեան իտէր. (Չ)րուր չար տարու, Մասեհն ասէ, թէ այս զրուրս օգտէ հին խոցերուն եւ զուռեցնին ողջացնէ. առ անզրութ եւ մուռ...»։ 17. Էջ 321. «Լուլուխլար պիեան իտէր. (Լ)ուլուխլ հապ սանաւպարի, որ օգտէ հին 18. Էջ 332. «Վասն փայծղան ցաւութեանըն. (Ղ)ուրս փայծղան. առ մուշոյ պտուղ երկու դրամ, սեւ պղպեղ եւ սնպուլ...»։ 19. Էջ 352. «Վասն հիւանդին զմահուն եւ զկենացն. Եթէ մարդ, որ լուսնին առաջի օրն հիւանդանա ինն օրն մեռանի...»։ 20. Էջ 367. «Նապզ էհվալին պիլտրուր. Նապզին կօրաճակըն կատամ, ղաղըմիշ չօղ սավընմիշ...»։ 21. Էջ 371. «Վասն ականնացաւութեան. Երբ ականճն ցաւ լինի եւ տաք լինի եւ երեսն կարմիր լինի...»։ 22. Էջ 376. «Պուռնիջուն. քոսի եւ խաղվարդի, որ ի քիթն լինի մարդոյ աս է. Առ վարդի եղ հինգ դրամ...»։ 23. Էջ 379. «Վասն թաշանուճի եւ ինքն այն է, որ ջղերն յիրար քաշվի. Ապայ երբ մարդոյն զաւթվածն ի յիրար քաշվի եւ կամ ամենայն զօթվածքն...»։ 24. Էջ 381. «Պուքրիջուն. վասն որ կզանայ եւ ողոշարն ի դուրս ելանէ»։ 25. Էջ 384. «Վասն այն ցաւոյն, որ կոչի տավուլֆիլ, որ թարքմանի փշտացաւ»։ 26. Էջ 385. «Վասն հին միջացաւութեան իւր դեղն այս է»։ 27. Էջ 386. «Վասն ամենայն ցեղ մամացի, որ լինի ի մարդն, որ սելասուլպէ վլասէ»։ 28. Էջ 388. «Յիշեմ զայս սուրբ ցեղիտ զպատնառն կարճարաւտ ի բանից Մխիթարայ. Ամայն, որ զգոզն արգիլէ չի կարէ եւ ակամայ երթայ եւ ի անգէտս երթայ...»։ 29. Էջ 402. «Վասն քարին, որ ընծայի առ մարդն երկու ցեղ լինի...»։ 30. Էջ 406. «Վասն գոզ արգելգի դեղի. Երբ գոզն արգելի եւ շռել չի կարէ...»։ 31. Էջ 406. «Վասն որ զարկանն զօրութիւնն յաւելցնէ եւ զօրացուցանէ»։ 32. Էջ 412. «Ի բանից Մխիթարայ. Կան եւ այլ ցաւեր երիկամացն, որ չէ յիշած ի գիրգս, բայց ես Սխիթարս յիշեմ զցաւերն եւ զպատճառն...»։ 33. Էջ 425. «Վասն երակ առնելոյ եւ ապիկիս առնելոյ եւ զրուկ դնելոյ օգտու34. Էջ 429. «Ճաւարիշի գիմնաւն, որ (օ)գտէ ստամոքին, որ խիստ հովացել լինի...»։ - Վերջ էջ 441։