1657

ՊՐՈԿՂ ԻՄԱՍՏԱՍԷՐ Ա

ՌՃՁԲ = 1733 - ՌՃՁԲ = 1733

ID

Number

1657

Old record number

1225

Title

ՊՐՈԿՂ ԻՄԱՍՏԱՍԷՐ Ա

Start date

ՌՃՁԲ = 1733

End date

ՌՃՁԲ = 1733

Date details

ՌՃՁԲ - 1733։

Copy place

Reference

Type

Number of pages

197

Dimension

11x16,7

Layout

միասիւն (7,5x12)։

Writing details

նօտր անճաշակ։

Codicology

չեն նշուած։

Principal subject

Subject details

թուղթ։

Number of lines

21։

Binding

արդի սեւ լաթակազմ։

State of preservation

խոնաւութիւնը թափանցած ըլլալով՝ վերջին թուղթերը վնասուած են, իսկ առաջինները իւղոտած։

Copyist

Թորոս։

Owner

եւ այլ ծանօթութիւններ կը պակսին։

Commanditaire

Illuminator

Binder

Parchment flyleaf

Lettrines

Initials

եւ այլ զարդեր չունի։

Marginal illuminations

Images

Canon tables 1

Canon tables 2

Title text

միայն քանի մը գլուխի՝ կարմրատառ։

Blank pages

1ա (արաբերէն գրափորձ), 1բ (հայերէն գրափորձ), 2ա-3բ, 17բ-18ա, 197բ։

Colophon

Թղ. 196բ. Հին բնագրին. «Եղեւ լուծմունքս բանիցն Պրոկղի պղատոնական իմաստասիրի ի հազարերորդի եւ ի հարիւրերորդի թուականութեանս Հայոց (1651), ի նուաստ Սիմէօնէ Գառնոյ եպիսկոպոսէ, որ աղաչեմ զհանդիպողսն ներել ինձ ի ձեռնամուխ լինիլ բանիցս այսոցիկ. զի գուցէ ոք հանդիպօղ, որում Աստուած եւս պարզագոյն տեսութիւն շնորհիցէ, բայց առ այն շնորհ ունիցի շնորհաց պարգեւողին Աստուծոյ, որում անբաւ փառք ըստ անբաւութեան իւրում. ամէն։ «Թարգմանեցաւ գիրքս Պրոկղի դիադոխոսի պղատոնական իմաստասիրի, ձեռամբ անպիտան քահանայի եւ կրօնաւորի, ի վրաց լեզուէ ի հայ լեզուս, յերկիրս Հայոց, ի վանս վրաց որ կոչի Պղնձահանք, ի յաւիտենից թուականին 3ՉԺԶ։ Աղաչեմ զձեզ, ով եղբարք, ներել ինձ, զի յոյժ աշխատութեամբ թարքմանեցի. նախ զի ոչ էի արժանի այսպիսի սպասաւորութեան, սակս շաղախեալ գոլոյ մեղօք. երկրորդ, զի յոյժ ծերացեալ էի եւ տկարացեալ յաչաց եւ ի զօրութենէ, զի զվաթսնամենիւք էի։ Այլ զի ոչ էր սա թարգմանեալ ի մեր լեզուս, յայն սակս թարգմանեցի, զի մի՛ պակաս լիցի սա յազգէս մերմէ։ Արդ, աղաչեմ, որք ընթեռնուք կամ օրինակէք, յիշեցէք յաղօթս զիս, եւ զիմ փոքր բանս գրեցէք զկնի, եւ դուք յիշեալ լիջիք ի Քրիստոսէ Աստուծոյ մերմէ, որ է օրհնեալ յաւիտեանս. ամէն»։ 2. Էջ 196բ. Գրչագրիս. «Գրեցաւ գիրքս ձեռամբ մեղսամած անձին Թորոսի անպիտանի, թուին Հայոց ՌՃՁԲ (1733), Մարտի ԺԳ, օրն Գշ.թի. փառք միոյն Աստուծոյ եւ ամենակարողին, Հօր անեղի եւ Որդւոյ ճշմարտի եւ սուրբ հոգւոյն պարգեւատուի անեղ յաւիտենիւ. ամէն»։

Informations

«Ստացաւ փոխանակութեամբ տպագրոց՝ Պր. Սերովբէ Մարգար-Ալիշան, յամի 1853»։ Մատեանս կը բովանդակէ Պրոկղ Իմաստասէրի «Սահմանք» կամ «Շաղկապք աստուածաբանականք» գրութիւնը, վրացերէնէ թարգմանուած Սիմէոն Եպս. Գառնեցիէ, 1651ին։ Ունի հետեւեալ բովանդակութիւնը. 1. Թղ. 4ա. «Սիմէօնի Գառնեցւոյ եպիսկոպոսի արարեալ մեկնութիւն գրոցն Պրոկղի. Առաջաբանութիւն թարքմանողի. թարքմանչացն մերոց առաջնոց, Մօսէսի եւ Դաւթի եւ ընկերաց սոցին, որք աթենական ուսմամբն էին կրթեալք, ոչ ունիմք զՊրոկղըս թարքմանեալ կամ մեկնեալ, գուցէ թէ թարքմանեալ իցեն այլ յանհոգութենէ ազ2. Թղ. 5բ. «Պրոկղի դիադօխոսի պղատոնական իմաստասիրի, շաղկապք աստուածաբանականք. ՄԺԱ. Ամենայն բազմութիւն հաղորդի միոյն, իսկ եթէ ոչ հաղորդի, ոչ ամենայնն մի եղանի եւ ոչ իւրաքանչիւրն որոց է բազմութիւնն, այլ եղանի իւրաքանչիւրն բազում եւ այս մինչեւ ցանսահմանութիւն, զի իւրաքանչիւրն ի սոցանէ անսահման է...»։ Գրութիւնը ունի Ա-ՄԺԱ մաս, նախ բնագիր եւ ապա անոր Լուծումը։ Իւրաքանչիւր մաս չունի առանձին խորագիր. իսկ խորագրով հատուածներն են Թղ. 15ա. «Ը. Յաղագս վերացուցանողի եւ վերացուցելոյ»։ Թղ. 17ա. «Թ. Յաղագս նախկին բարւոյն եւ անկարօտի եւ կարօտեցելոյ, թէ գոյ պատճառ էիցս եւ մի է, եւ թէ էիցս սկիզբն եւ պատճառն նախկին բարութիւն է եւ թէ բազում բարութիւն եւ միութիւն մի է»։ Թղ. 26ա. «ԺԵ. Յաղագս անհակադարձականի, ինքնադարձականի եւ այլադարձականի եւ այլադարձելոյ»։ Թղ. 35բ. «ԺԹ. Յաղագս կարգադրութեան էիցս»։ Թղ. 57ա. «ԽԱ. Յաղագս յայլում կայացելոյ եւ ինքնակայի»։ Թղ. 64բ. «Ծ. Յաղագս ամանակաւորի եւ յաւիտենականի»։ Թղ. 70ա. «ԾԶ. Յաղագս ստորոգութեանց եւ ենթակայից»։ Թղ. 77բ. «ԿԶ. Յաղագս բոլորի եւ մաԹղ. 86բ. «ՀԵ. Յաղագս պատնառաց զանազանութեանց»։ Թղ. 88բ. «ՀԷ. Յաղագս զօրութեանց եւ ներգործութեանց»։ Թղ. 92ա. «Ձ. Յաղագս մարմնոյ եւ անմարմնոյ»։ Թղ. 95ա. «ՉԴ. Յաղագս միշտ էակի»։ Թղ. 96բ. «2Զ. Յաղագս զանազան անհնութեան»։ Թղ. 99ա. «Չէ. Յաղագս էակի եւ զանազանութեան նորին»։ Թղ. 100բ. «ՉԹ. Յաղագս սահմանեցելոց եւ անսահմանից»։ Թղ. 107բ. «Ղէ. Յաղագս ստորոգութեանց եւ ենթակայից»։ Թղ. 113բ. «ՃԴ. Յաղագս յաւիտենականի եւ անմահի»։ Թղ. 115ա. «ՃԸ. Յաղագս եղանակաց հաղորդութեան եւ ստորոգութեանց եւ ենթաԹղ. 116ա. «ՃԺԱ. Յաղագս աստուածայնոց իմացականաց եւ լոկ իմացականաց եւ իմացական անձանց եւ լոկ անձանց եւ բանականաց մարմնոց եւ անբանից մարմնոց»։ Թղ. 117ա. «ՃԺԳ. Յաղագս աստուածական թուոյ եւ հաղորդութեամբ աստուածայնոց, որք են ընդհանուրքն»։ Թղ. 125ա. «ՃԻԳ. Յաղագս նախկին պատճառին»։ Թղ. 128ա. «ՃԻԹ. Յաղագս հրեշտակաց եւ անծին մարդոյ եւ երկնից»։ Թղ. 134բ. «ՃԼԶ. Յաղագս ստորոգութեանց եւ ենթակայից»։ Թղ. 137ա. «ՃԽԱ. Յաղագս նախախնամութեան Աստուծոյ, ի ձեռն հրեշտակաց»։ Թղ. 141բ. «ՃԵԵ. Յաղագս ստորոգութեանց եւ ենթակայից»։ Թղ. 154ա. «ՃԿէ. Յաղագս իմացականաց եւ իմացմանց եւ իմանալեաց»։ Թղ. 167բ. «ՃՉԴ. Յաղագս անձին»։ Թղ. 190բ. «Մէ. Յաղագս ազնուական անձին, որ է բնական հոգւոց մարդոց»։ Վերջ թղ. 196ա։

Content