Other notices
— - Bibliographic notice
598
ՃԱՇՈՑ Գ
ԺԱ դար - ԺԲ դար

ID
Number
598
Old record number
285
Title
ՃԱՇՈՑ Գ
Start date
ԺԱ դար
End date
ԺԲ դար
Date details

դատելով ձեռագրին արտաքին պարագաներէն շատ հաւանաբար ժԱ կամ ժՐ դարու գրչութիւն մըն է։

Copy place
անյայտ։
Reference
Type
Number of pages
292
Dimension
25,2x34 (25x 34,3)
Layout
միասիւն (8x25)։
Writing details

մեծ եւ հին բոլորգիր։

Codicology

26, որոնցմէ ա եւ բ միասին՝ ունին 16 թղ., դ. իր, իգ՝ 11 թղ., է՝ 8 թղ., ժդ՝ 15 թղ., իզ՝ 4 թղ., մնացածները իւրաքանչիւրը 12 թղ., թերթահամարները ստորին լուսանցքին վրայ նշանակուած են։

Principal subject
Subject details

թուղթ բամպակեայ եւ տոկուն, դեղնորակ։

Number of lines
23։
Binding

ոչ հին, արդի կաշեկազմ, դեղին կաշիով եւ պարզ դրոշմազարդերով։

State of preservation

բաւական լաւ, խոնաւութեան հետեւանքով շատ մը թուղթեր գոյներնին փոխած են. սկիզբն ու վերջը ինկած են թուղթեր, իսկ միջանկեալ՝ ընդ մէջ Թղ. 4-5, 5-6, 15-16, 16-17, 28-29, 143-4, 253-4, 288-9։ Ձեռագրին վերջին 4 թուղթերը խեղն վինակի մէջ են, կտրուած են լուսանցքները ու մնացած են միայն գրութեան մասերը։ Հաւանաբար ԺԹ դարու մէջ կազմուած է վերջին անգամ, ու թուղթ ինկած տեղերը դրուած են սպիտակ թուղթեր։

Copyist
Մխիթար։
Owner

առաջինն անյայտ, 1328ին Յովաննիսի որդի՝ Տատուր։

Commanditaire
Illuminator
հաւանաբար գրիչը։
Binder
Parchment flyleaf

միայն առջեւի կողմը երկսիւն միջին երկաթագրով մագաղաթի թերթ մը, որու պարունակութիւնը ծննդոց առաջին գլուխն է, որով կամ աստուածաշունչի առաջին էջ մըն է եւ կամ Ճաշոցի ընթերցուածներէն մին։ Մագաղաթին առաջին երեսը գրեթէ անընթեռնլի է. աւելի մաքուր պահուած է երկրորդ երեսը։

Lettrines

շատ ստէպ կը հանդիպինք, զանազան գոյներու խառնուրդով՝ նուրբ ու ճաշակաւոր, որոնք թէեւ չունին գիծերու յստակութիւն սակայն գեղեցիկ են իրենց պարզութեամբ ու հնութեամբ։

Initials

Marginal illuminations

շատ, պարզ եւ գեղեցիկ։

Images

Canon tables 1

չկան։

Canon tables 2

Թղ. 27բ1, 36ա1, 254ա1, դեղին, կանաչ եւ կապոյտ գոյներով, պարգ զարդերով՝ չափազանց նաշակաւոր։

Title text

կարմիր են, նոյնպէս նաեւ ընթերցուածներու առաջին տողերը։

Blank pages

չկան։

Colophon

Բնագրին գրչութեամբ են հետեւեա, 1. Թղ. 213ա2. «Զտառապեալս ի բարեաց զՄխիթար գրիչ յիշեսջիք, ով պատուական ընթերցողք, եւ զծնողս իմ, որ յայսմ ամի վախճանեցաւ եւ Աստուած զձեզ յիշէ»։ 2. Թղ. 213բ1. «Ո գիր որ մնաս եւ ձեռք որ հողանաս, եւ որ զայս գիրս կարդայ, տէր ողորմի ինձ եւ նմա։ Զպատուական քահանայն զՊարսամով, յիշեսցէք պատուական ընթերցողք, եւ զհամասեռ ազգատոհմն իւր զկենդանիսն եւ զննջեցեալսն, եւ Քրիստոս յիջողացդ եւ յիշեցելոցն ողորմեսցի, եւ նմա փառք»։ 3. Թղ. 138բ1. «Ջեղկելի Դաւիթս աղաչեմ յիշել ի տէր»։ Ուշ դարու գրչութեամբ են հետեւեալ4. Թղ. 148բ1. «Փառք Հօրն անծնին, անեղ աներփ իսկականին, եւ միածնի նորա բանի, անճառ ծննդեանն հայրենին. եւ սուրբ Հոգւոյն միշտ փառակցին, ամենառատ պարգեւատուին, գերակատար երից անձին, կատարողի արարածին, յանցեալն այժմոյս յապագա(յ)ին, եւ յանսպառ յաւիտենին. ամէն»։ «Շնորհիւ եւ ողորմութեամբ նորին, եւ Տատուր Յովանիսի որդիս եւ կողակիցս իմ Գոման Խաթունս, Գրերուն դուստրս, ի հալալ արդեանց մերոց գնեցաք զսուրբ եւ զտիեզերալոյս ընթերցուածս յիշատակ մեզ եւ ծնողաց մերոց, եւ տվաք զսա ոխֆզ ի սուրբ տիկինն, յիշատակ Տատուրի եւ հօրն իմո(յ) Յովանիսին եւ Գոմաճ Խաթունիս, եւ է իմո(յ) Գրերոյն, եւ մօրն իմոյ Մամա Խաթունին եւ Տատուրին մօրն Խելօքին եւ այլ ամենայն ննջեցելոց մերոց։ Եդաք զսա յիշատակ ի սուրբ տիկինն, որ ով որ ի յայն եկեղեցին կենա(յ) զայս գիրքս կարդա, եւ մեր մեղացն թողութիւն խնդրէ յԱստուծոյ։ Եւ յաստից ի Ռ( = 1000) տարի ոչ մեք եւ ոչ մեր ազգականքն, ոչ աղբար եւ ոչ քոյր դաւի չունի ի հետագայս գրոցս։ Եղեւ գիրս ի թուիս Հայոց ՉՀէ( = 1328), եւ այս գիրս հաստատ է»։ «Ես տէր Ուսամ երէցս՝ ներսիսի որդիս վկա(յ)»։ 5. Անդ. «Ես ԲԵրդ աւագ իսկին( = իրիցկի՞ն) զայս գիրքս ծախեցի Սեմեւոն երիցուն ի կ. սպ., այլ ոչ ով դաւիչ ենէ, ես Յովանէս ջուլահակս վկայ եմ։ Ես տէր Աւագ էրէցս վկայ եմ։ Ես Յովանէս էրէցս վկայ եմ որ զգիրս գրեցի»։ 6. Թղ. 213բ. «Քրիստոս Աստուած քո սուրբ թաղմամբ եւ կենսաբեր յարութեամբդ զՊողոս երէց եւ զննջեցեալսն իւր ի յիւրում գալըստեանն զՊարսոյ քահանայ եւ զննջեցեալսն իւր յիւրում գալը(ստ)եանն, եւ որ զմեզ յիշէք յիշեալ եղիցուք առաջի Աստուծոյ որ»։ 7. Անդ. «ԶԴաւիի քահանայ եւ զամուսին նորա յիշեսջիք ի տէր»

Informations

կը պակսին։ Մատեանս է Ճաչոց հին կարգաւորութեամբ, կը բովանդակէ Հետեւեալը։ 1. Թղ. 1ա1. (Ճրագալոյց սրբոյ Յայտնութեան)։ Հմմտ. Ա. Ճշց. § 1. ձեռագրին սկիզբը թուղթ ինկած ըլլալով, կը սկսի Ծննդոց «Ի սկզբանէ արար» ընթերցուածին «Եւ ասաց Աստուած, եղիցի հաստատութիւն ի մէջ ջուրցդ» բառերով։ 2. Թղ. 13բ1. «Ընդ առաւաւտն ժողովին ի սուրբ մատրանն ի քաղաքին»։ Հմմտ. Ա. Ճշց. §§ 2-9. հետեւեալ տարբերութիւններով. ա. Երկրորդ օրուան կանոնին մէջ կը պակսի Պօղոսի «Քանզի երեւեցաւ շնորհն»։ բ. Չորրորդ օրը ունի «Պաւղ. Գաղտ. Ջայս ասեմ ցորքան ժամանակն... ժառանգ Աստուծոյ». (փխ. Ապա աւրէնքն դաստիագ. Ութերորդ օրուան կանոնի մէջ խորագիրը կ'աւելցնէ «թլփատութեան Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի»։ Կանոնին աւարտին կը գրէ. «Կատարեցաւ կանոն սրբոյ Յայտնութեանն»։ 3. Թղ. 27բ1. «Յամենայն յիշատակս սրբոց մարտիրոսաց այս կանոն կատարի»։ «Յունուարի Ա. յիշատակ Պետրոսի եւ Աբիսողովմա» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 10)։ 4. Թղ. 28բ2. «Յունուարի ԺԵ. յիշատակ Անտոնի անապատականի» (Հմմտ. և. 3շց, 5. Թղ. 29ա1. (Յունուարի ԺԹ. յիշատակ Թէոդոսի թագաւորին)։ Հմմտ. Ա. Ճշց. § 12. Թուղթ ինկած ըլլալով՝ կիսատ են թէ՛ Անտոնի կանոնի երկրորդ կէսը եւ թէ՛ ներկայ կանոնին սկզբնաւորութիւնը։ 6. Թղ. 29բ2. «Փեպրուարի ամսոյ ԺԳ. քառասնաւրեայ գալուստն ի տաճարն» (Հմմտ. Ա. Ճշց. § 13)։ 7. Թղ. 31ա1. «Բարեկենդանին կիւրակէին ճաշոյն. ընթ. յԵս. Գոչեա զաւրութեամբ... բերան տեառն խաւսեցաւ զայս։ Պաւղ. Հռմ. թղ. Եւ արդ գայս ասեմ վասն ժամանակին... որում փառք յաւիտեանս։ Ալէլու. Աւետ. Մթ. Զգոյշ լերուք ողորմութեան... անդ սիրտք ձեր եղիցին»։ 8. Թղ. 36ա1. «Ընթերցուածք վարդապետութեան ի գիր անկելոցն ի սուրբ քառասնորդսն եւ հանդերձելոցն կնիք առնուլ» եւ այլն։ Հմմտ. Ա. Ճշց. §§ 15-17. դիտելի է ըը § 15ի երկու ընթերցուածներէն առաջինին դիմաց՝ լուսանցքին վրայ գրուած է Բ. այսինքն Երկուշաբթի, յաջորդ ընթերցուածին՝ Գ. որ է Երեքշաբթի. իսկ § 16ի «Եթէ ոչ գիտէք» ընթերցուածը ստացած է նոր խորագիր՝ «Հինկշաբաթին», ու լուսանցքին վրայ կայ Ե. գիրը։ 9. Թղ. 44բ2. «Շաբաթ աւր սրբոյն Թիոգո(րո)սի զաւրավարին» (Հմմտ. Ա. 3շց, 10. Թղ. 46ա2. «Երկրորդ կիրակէին նաշոյն. ընթ. յԵս. Տէր ողորմեաց մեզ զի ի քեզ... եւ նա փրկեսցէ զմեզ։ Պաւղ. Հռոմ. Աղաչեմք զձեզ եղբարք... լրումն աւրինաց սէր է։ Աւետ. Մթ. Մի՛ համարիք եթէ եկի... երկնաւոր կատարեալ է»։ 11. Թղ. 51բ2. «Յերկրորդումն շաբաթու պահոց» եւ այլն (հմմտ. Ա. Ճշց. § 19-23)։ 12. Թղ. 73ա2. «Շաբաթի աւր կիւրղի Երուս. հայրպ.» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 24)։ 13. Թղ. 74ա2. «Երրորդ կիրակէ. ընթ. յԵս. Ասաց տէր հաշտեալ եմ... եւ մի՛ պակասեսցէ։ Պաւղ. Կորնթ. Գործակից եմ ձեզ ... եւ ի դստերս ասէ տէր ամենակալ։ Աւետ. Ղկ. Եւ էին մերձ առ նա... կորուսեալ էր եւ 14. Թղ. 78բ2. «Երկշաբաթի. Պաւղ. ի Կողոս. Զգոյլ լերուք մի՛ ոք... յայտնեսջիք փառաւք»։ 15. Թղ. 80ա1. «(Երեքշաբթի). Պաւղ. առաք. յԵբր. թղ. Ջի՞նչ են հաւատք... գլրտեսն խաղաղութեամբ»։ 16. Թղ. 82ա1. «Յերկրորդում շաբաթու ր25րոն լորեՀլորարիս„ «մմա և. քս, 17. Թղ. 34ա1. «Հինգշարարի. ընր. յԵս. մարգ. Նորոգեցարուք առ իս... որդւոցն Իսրայելի։ Պաւղ. յԵփես. Վասն այսորիկ դնեմ... կատարմանն Քրիստոսի»։ 18. Թղ. 8օբ2. «Ուրբաթի աւր» (հմմտ Ա. Ճշց. § 26)։ 19. Թղ. 89ա2. «Շաբաթ յիշատակ Յոհաննու Երուսաղեմայ հայր. զԿիւրղինն կարդա»։ 20. Թղ. 89ա2. «Չորրորդ կիւրակէ. ընթ. յԵս. Այսպէս ասէ տէր, զգոյչ կացէք... խաղազութիւն ամբարշտաց ասէ տէր։ Պաւղ. յԵփես. Արդ զայս ասեմ եւ ուխտեմ... լուսատու լիցի քեզ Քրիստոս։ Ալէլու. Աւետ. Ղկ. Եւ ասէ առ աշակերտսն, այր մի էր... յառնիցէ հաւատասցեն»։ 21. Թղ. 94ա1. «Երկուշաբթի. ընթ. Ը. յԵրեմ. Ամենակալ մեծանուն տէր... զգերութիւնս նոցա ասէ տէր»։ 22. Թղ. 96ա2. «Գ( = Երեքշաբթի). ընթ. Յովբայ. Ով է դա... ոչ յաւելից»։ 23. Թղ. 99ա2. «Չորրորդում շաբաթու զաեոցն չորեքշարաբի» (ոմմտ. Ա. ձշց. 24. Թղ. 100բ1. «Ե ( = Հինգշաբաթի). Պաւղ. Կորնթ. Ձի թէպէտեւ... կցորդ եղէց 25. Թղ. 102բ1. «Ուրբաթի աւր» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 29)։ 26. Թղ. 106ա2. «Շաբաթ աւր Քառասուն վկայիցն»։ Հմմտ. Ա. Ճշց. § 30. աւելի ունի կանոնին սկիզբը «Ընթ. յԱռակաց. Բայց հոգիք արդարոց... յաւիտեանս յաւիտենից»։ 27. Թղ. 108ա2. «Հինկերորդ կիրակէին. ընթ. յԵս. մարգ. Այսպէս ասէ տէր զոր աւրինակ եթէ... ի լերին սրբութեան իմոյ»։ Պաւղ. Փիլ. թղ. Այսուհետեւ եղբարք իմ սիրելիք ... եղիցի ընդ ձեզ։ Աւետ. Ղկ. Իբրեւ հարցաւ ի փարիսեցւոց... զանձն քար ձր ասց ի»։ 28. Թղ. 112ա1. «Երկուշաբաթի. Պաւղ. չերր. Բազում մասամբք... երբեք նուաղեսցուք»։ 29. Թղ. 119ա1. «(Երեքշաբաթի). ընք. յԵս. Եւ յաւել տէր խաւսել... ընդ մեզ տէր Աստուած է»։ 30. Թղ. 114բ2. «Հինկերորդում շաբաթու պահոցն չորեքշաբաթի» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 31)։ 91. Թղ. 117բ1. «Ե ( = Հինգշաբաթի). ընթ. ԺԴ. յԵս. Տէր ո՞ հաւատաց... ամենայն երկրի կոչեսցի։ Պաւղ. Կորնթ. Յուցանեմ ձեզ... ամենայն յամենայնի»։ 32. Թղ. 120բ1. «Ուրբաթի աւր» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 32)։ 33. Թղ. 124ա1. «Շաբաթի աւր սրբոյն Գրիգորի. Սղ. Քահանայք քո զգ։ Ընթ. յԱռակ. Արդարն եթէ հասցէ... ընտրելոց նորա։ Ընթ. ի Գործ. առաք. Եւ արդ ահաւասիկ գիտեմ... ընդ սուրբս ամենայն։ Ալէլու. ՃԼԵ. Տէր փորձ։ Աւետ. Յովհ. Ես եմ հովիւն... հաւտ եւ մի հովիւ»։ 34. Թղ. 125ա2. «Վեցերորդ կիրարկէին. Ընթ. յԵս. Այսպէս ասէ տէր երկինք աթոռ իմ... ամենայն մսեղեաց։ Պաւղ. Կողոս. Զգոյշ լերուք մի՛ ոք... եւ զհաւրէ նովաւ։ Աւետ. Մթ. Իսկ փարիսեցիքն իբրեւ լուան ... եկեալ յանուն տեառն»։ 35. Թղ. 132ա1. «(Երկուշաբաթի). Ընթ. ի Դանիէլէ. Ես Դանիէլ տեսանէի... եւ հնազանդեսցին։ Պաւղ. Կորնթ. Այլ վասն հոգեւորացն... առ իւրաքանչիւր աւգուտ»։ 36. Թղ. 134բ2. «( = Երեքշաբաթի). Պաւղ. Կորնթ. Ումեմն ի հոգւոյն... յանդամոց նորա»։ 37. Թղ. 135բ2. «Վեցերորդ շաբաթու պահ(ոց) չորեքշաբաթի աւր» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 34)։ 38. Թղ. 137ա1. «(Հինգշաբաթի). Ընթ. յԵզեկ. Եւ եղեւ ի վերայ իմ... եւ արարից ասէ տէր տէր։ Պաւղ. Տիմ. Զայս գրեմ... եւ վերացաւ փառաւք»։ «Կատարեցաւ կանոն ի սուրբ քառասներորդսն հանդերձելոցն կնիք առնուլ»։ 39. Թղ. 138բ2. «Ուրբաթի աւր» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 35)։ «Կատարեցաւ կանոն վեցերորդ շաբարուն սուրբ քառասնորդացն» 40. Թղ. 142բ1. «Շաբաբի աւր ի տասներորդ ժամուն ժողովին՝ ի յՂազարիոնն եւ այս կանոն կատարի» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 36)։ 41. Թղ. 143բ2. «Կիրակէին յաւուր արմաւենեացն ժողովին ի սուրբ մատրանն ի Հաղաքին, Սղ. ՂԵ, Կց. Լերինք ցնծասԹուղթ ինկած ըլլալով՝ շատ անկատար մնացած է կանոնս. առաջին խորագիրէն յետոյ (Թղ. 144ա1.) կայ «Աւետ. Մթ. Թագաւոր քո գայ առ քեզ... Նազարեթէ գալիլեացւոց» (ԻԱ. 5-11), որմէ վերջ կայ հետեւեալր. «Ի նմին աւուր յիններորդ ժամուն ելանեն ի յեառն Ձիթենեաց եւ անդ աղաւթեն վայր մի. եւ ապա իջանեն ի սուրբ Յարութիւնն. Սղ. ՃԺԵ. կց. Աւրհնեալ եկեալ անուամբ տեառն»։ 42. Թղ. 144ա2. «Ի մեծի աւուր երկշաբաթին» (Հմմտ. Ա. Ճշց. § 38)։ 43. Թղ. 150ա2. «Երեքշաբաթի աւր» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 39)։ 44. Թղ. 162ա1. «Չորեքշաբաթի աւր» (Հմմտ. Ա. Ճշց. § 40)։ 45. Թղ. 167բ2. «Հինկշաբաթի աւր հին զատկին, ըստ որում ասաց»։ Առաջին մասը հմմտ. Ա. Ճշց. § 41, կէսէն վերջ կը փոխուի հետեւեալ կերպով, Մարկոսի աւետարանի «Եւ էր զատիկն... ձիթենեաց» կը հետեւի. «Եւ յետ կատարելոյ զկանոնն ի սուրբ Սիովն ելանեն ի լեառն Ձիթենեաց եւ կատարեն զերեկոյին աղաւթս եւ իսկոյն սկսանին զցայգապաշտաւնն. Առաջին գուբուղայն Բ. կց. Իշխանայք։ բ Խ. Երանի որ խորհ.։ կց. Բան անաւր. տէր տէր։ գ՝ ԾԸ. կց. Փրկեա զիս։ դ՝ ՀԸ. Աստուած մտ. կց. Նոքա ի ձեռանէ քումմէ։ ե ՃԸ. Աստուած աւրհնու. կց. Խաւսեցան զ. եւ բանիւն»։ 46. Թղ. 173բ1. «Մեծին ուրբաթու գիշեր. Առաջին Սղ. Բ. Իշխանք ժողովեցան. Աւետ. Յովհ. Ամէն ամէն ասեմ ձեզ ոչ է ծառայ... եւ աշակերտքն իւր»։ «Ի նմին ժամոյն գիշերոյն ելան(են) ի գլուխ լերինն եւ այս կանոն կատ. Սղ. Խ. Կց. Բան անաւրէնութեան եդին։ Աւետ. Ղկ, Մերձեցաւ տաւն բաղարջակերաց... հայհոյութեամբ խաւսէին»։ «Ի նմին ժամու գիշերոյն ելանեն յաշակերտարանն եւ ասեն Սղ. ԾԲ. ծրկեա զիս ի թշնամ.։ Աւտ. Մկ. Եւ ասէ նոցա Յիսուս, ամենեքեան դուք... եւ սկսաւ լալ»։ «Եւ ինմին ժամու գիշերւոյն իջանեն ի Գեդսամանի եւ ասեն Սղ. ՀԵ. Աստուած մտ. կց. Նոքա ի ձեռ. մեք ժողովուրդ եւ խ։ Աւետ. Մթ. Յայնժամ ասէ ցնոսա Յիսուս. ամենեքին դուք գայթակղելոց... զնա եւ փախեան»։ «Իսկ ի նմին ժամու գիշերոյն գան ի վանս Կայիափայ հանդերձ կցրդեւ. Սղ. ՃԻ. կց. Խաւսեցան զինեւ, եւ բանիւն ատելու։ Աւետ. Մթ. Իսկ նոցա կալեալ... ելաց դառնապէս»։ «Վեցերորդ Սղ. ՃԺԵ. կց. Խոստովան եղերուք տեառն զի բ։ Աւետ. Յովհ. Գիտէր եւ Յուդա որ զնա... հաւ խաւսեցաւ»։ «Ապա առաւաւտուն գան յապարանս Պիղատոսի եւ ընթեռնուն աւետ. Յովհ. Եւ ածեն զՅիսուս ի վանացն... զի խաչ ելանիցէ»։ 47. Թղ. 193ա2. «Այգուն ուրբաթին առաջի սրբոյ Գողգոթային դնի պատուական փայտ խաչին» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 42)։ 48. Թղ. 212բ2. «Շաբաթ աւր առաւաւտուն ի սուրբ Յարութիւնն. Սաղմոսէ եպիսկոպոսն ՃԺԲ. Եղիցի անուն տեառն. եւ նոյն ժամոյն ելանեն ի սուրբ մատրանն, եւ եպիսկոպոսն լուցանէ երիս կանթեղս, եւ ապա սարկաւագունքն. եւ իսկոյն սկսանին զհսկումն, եւ ընթեռնուն ընթերցուածք ժԲ. եւ ընդ ընթերցուածին Աղաւթք հանդերձ։ Սղ. ՃԺԷ. Այսաւր է զոր արար տէր։ Ընթ. ի Ծննդոց. Ի սկզբանէ արար Աստուած»։ Հմմտ. Ա. Ճշց. § 43. ԺԲ. ընթերցուածներու վերջինը ամբողջութեամբ չէ օրինակած, ու դրած է հետեւեալ ծանօթութիւնը (Թղ. 232ա2.). «Պատուական եղբայր, զառաջինն կարդա՛ եւ մի՛ մեղադրեր, զի աւրինակաւ այնց էր եւ ես հեշտացա(յ) երկրոր(դ)ել զի տկարութիւն ունէր զմարմին իմ ե։ ես վայի վու խառն եմ զգիծ գրչիս»։ ԺԲ. ընթերցուածին յաջորդող խորագիրը ունի իր տարբերակը. «Եւ մինչդեռ աւրհնութիւնն ասի ձայնիւ, մտանէ եպիսկոպոսն հանդերձ քահանայիւքն, եւ այս կանոն կատարի. Սղ. ԿԴ.» եւ այն։ Կը պակսի վերջին խորագիրը եւ աւետարանը. (Եւ անդէն պատարագ մատուցանեն. եւ այլն)։ 49. Թղ. 234ա1. «Կիրակէի առաւաւտուն ի սուրբ մատրանն այս կանոն կատարի»։ Ամբողջ շաբաթուան կանոնները հմմտ. և. Ճշց. §§ 44-50, Մարկոսի եւ Ղուկասի աւետարաններուն մէջ զանց եղած են թաղման մասը՝ հետեւեալ կերպով. § 44 ունի Մկ. ԺԶ. 1-8 (փխ. ԺԵ. 42-ԺՉ. 8). § 4։ ունի Ղկ. ԻԴ. 1-12 (փխ. ԻԳ. 50-ԻԴ. 12)։ 50. Թղ. 250ա2. «Կիրակէ աւր ի մատրանն» եւ այլն։ Հմմտ. Ա. Ճշց. § 51, որու վրայ կ'աւելցնէ. «Երեկոյն Սղ. Աւրհնեցէք զտէր յաւր։ Աւետ. Յովհ. Եւ յետ ութ աւուր... ընդունիցիք յանուն նորա»։ 51. Թղ. 253ա1. «Սուրբ վերանալոյն տեառն յետ քառասուն աւր զատկին» (Հմմտ. Ա. Ճշց. § 60)։ 52. Թղ. 253բ1. «Յաւուր սրբոյ Պենտակոստէին ի սուրբ մատրանն այս կանոն կատարի. Սղ. ՃԽԲ. կց. Հոգի քո բարի առաջ։ Ընթ. Գործք. Եւ ի կատարել աւուրցն...»։ Թուղթ ինկած ըլլալով՝ ընթերցուածը կը մնայ կիսատ. յաջորդ թուղթը (Թղ. 254ա1 կը սկսի «Հոգին ճշմարտութեան առաջնորդեսցէ» (Յովհ. ԺԶ. 13-14), որմէ վերջ «Յետի աւետարան ի սուրբ Սիովն ընթեռնուն. Եթէ սիրէք զի. զճաշոյն կարդայ»։ 53. Թղ. 254ա1. «Ի Մայիսի Ա. յիշատակ Երեմիա մարգարէի» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 56)։ 54. Թղ. 257ա1. «Մայիսի Ե. ժողովին առաջի սրբոյ Գողգոթային զաւր երեւելոյ սուրբ խաչին յերկնից»։ Հմմտ. Ա. Ճշց. § 57. Կիւրեղ երուսաղեմացիի նամակը օրինակուած է «Այլ ինձ քաւ լիցի» ընթերցուածէն վերջ. իսկ աւետարան ունի Սթ. «Եւ ապա երեւեսցի նշան որդւոյ ... բանք իմ մի՛ անցցեն»։ 55. Թղ. 260բ1. «Մայիսի ժէ. մանկանցն Բեդղեեմի սպանանելոցն ի Հերովդէէ» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 58)։ 56. Թղ. 262բ1. «Յունիսի Ժ. դիր Զաքարիայ մարգարէի»։ Հմմտ. Ա. Ճշց. § 62. Պօղոսի թուղթը կը սկսի «Եթէ վշտանայ ինչ մի անդամ.. շատէս խափանեսցի»։ 57. Թղ. 264բ2. «Յունիսի ԺԷ. Եղիսէի մարգարէին. եւ այս կանոն կատարի. Սղ. Պատուական է։ Ընթ. ի չորր. թագ. Եւ Եղիսէէ հիւանդացաւ... ի վերայ ոտից իւրոց։ Պաւղ. յԵբր. Եւ արդ զինչ եւս ասացից... առանց մեր կատարեսցին։ Ալէլու. Սղ. ՃԺԴ. Աւետ. Ղկ. Արդարեւ ասեմ ձեզ զի բազում .. ընդ մէջ նոցա գնայր»։ 88. Թղ. 266ա2. «Յուլիս Բ. Տապանակին որ ի Կարեայթարիմ» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 64)։ 59. Թղ. 268ա2. «Յուլիս Զ. գիր Եսայեա(յ) մարգարէի» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 66)։ 60. Թղ. 269բ2. «Աւգոստոս Ա. Մակաբայեցւոցն»։ Հմմտ. Ա. Ճշց. § 67. Պօղոսի թուղթը Մակաբայեցւոց ընթերցուածէն առաջ օրինակուած է։ 61. Թղ. 275բ2. «Աւգոստոս ԺԵ. Մարիամայ Աստուածածնի յերկրորդում մղոնին Բեդղեեմի» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 68)։ 62. Թղ. 276բ2. «Աւգոստոս ԻԳ. Թով. մայի առաքլոյն եւ այլ սրբոցն ի Բեդբաքէ» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 69)։ 63. Թղ. 278բ1. «Աւգոստոս ԻԹ. Յովաննու Մկրտչին» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 70)։ 64. Թղ. 279բ2. «Նոյեմբեր ԺԵ. Փիլիպպոսի առաքելոյն» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 73)։ 65. Թղ. 281ա2. «Նոյեմբեր Լ. Անդրէի առաքելոյն» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 74)։ 66. Թղ. 281բ2. «Դեկտեմբերի ԻԵ. Դաւթի եւ Յակովբայ զոր յայլ քաղաք ծնունդ առնեն» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 75)։ 67. Թղ. 283բ2. «Դեկտեմբեր ԻԶ. Յիշատակ է սրբոյն Ստեփանոսի. գրած է ի Ծննդի կարքն յերկրորդ աւուրն»։ 68. Թղ. 283բ2. «Դեկտեմբեր ԻԸ. Պետրոսի եւ Պաւղոսի առաքելոցն» (հմմտ. Ա. Ճշց. § 77)։ 69. Թղ. 285ա2. «Դեկտեմբերի ԻԹ. Յակովբայ եւ Յոհաննու. Սղ. ՂԸ. Աւետարանեցէք աւր ըստ։ Յակովբու առաք. Կաթղ. Յակովբոս Աստուծոյ եւ տեառն Յիսուսի... իւրովք թարշամեսցի։ Յովհ. առաք. ի Կաթղ. Որ էրն ի սկզբանէ... յամենայն անաւրէնութենէ։ Ալէլու. ՃԴ։ Աւետ. Յովհ. Դարձաւ Պետրոս եւ տեսանէ... որ թէ գրեալ էին»։ 70. Թղ. 286բ1. «Վարդավառի տաւնին»։ Հմմտ. Ա. Ճշց. § 65. Աւետարանը կը սկսի. «Ամէն ամէն աեմ ձեզ զի իցեն... եւ յետ վեց աւուր» եւ այլն։ 71. Թղ. 268բ1. «Նաւակատիք սուրբ եկեղեցւոյն Երուսաղէմի»։ Հմմտ. Ա. Ճշց. § 71. աւետարանը կը մնայ կիսատ, որովհետեւ թուղթ մը ինկած է. 72. Թղ. 290ա1. «Երկուշաբաթի աւր, Սղ. Ետուր երկ։ Ընթ. յԵս. Այսպէս ասէ տէր, ահաւասիկ ամբարձի զձեռս... զաւրացուցի զՅակովբ։ Պաւղ. Գաղտ. Այլ ինձ քաւ լիցի... ձերում եղբարք։ Ալէլ. Սղ. ՂԸ. Տէր թագաւորեաց վայելչ։ Աւետ. Մթ. Զի որպէս փայլակն... բանք եմ մի՛ անցցեն»։ 73. Թղ. 291ա2. «Երեքշաբաթի աւր. Սղ. ՃԺԷ. կց. Այսաւր է զոր արար տէր։ Ընթ. յԵրեմ. Հայեաց յարեւելս... ողորմութեամբ եւ արդարութեամբ։ Պաւղ. յԵբր. Ուստի եղբարք սուրբք երկնաւոր... հաստատուն ունիցիմք։ Ալէլու. Սղ. ՃԻԱ. Ուրախ եղէ ես։ Աւետ. Յովհ. Յետ այսորիկ էջ Յիսուս... բանին զոր ասաց Յիսուս»։ 74. Թղ. 291բ2. «Չորեքշաբաթի աւր, Սղ. ՃԽԷ. Գովեա՛։ Ընթ. ի Սոփոնիա. Ուրախ լեր յոյժ դուստր... եւ ժողովեցից զմանրեալսն քո։ Պաւղ. յԵբր. Այլ Քրիստոս եկեալ քահանայապետ... ի ժառանգութիւն յաւիտենից։ Ալէլու. Սղ. ՁԹ. Որպէս սիր։ Աւետ. Մթ. Եւ ելեալ Յիսուս ի կողմանս փիլիպ... արձակեալ յերկինս»։ 75. Թղ. 289բ2. (Էջերը ետեւ առաջ կազմուած են). «Հինգշաբաթի աւր. Սղ. ընթ. յԵս. Չի եղիցի յաւուրս յետինս... [զտունն Յակոբայ։ Պաւղ. յԵբր. Զի ոչ էք մատուցեալ... անշարժքն։ Սղ. ԽԵ. Մեծ է տէր։ Աւետ. Մթ. Եւ եմուտ Յիսուս... զաւրհնութիւն») (մնացածը կը պակսի)։

Content