11632154ԺԷ դար։
նոտր։
խառնակ։
թուղթ։
դրոշմազարդ շագանակագոյն կաշի, միջուկը տախտակ. դռնակէն հատուած մը պոկուած է. ինկած են զոյգ փականքները, սակայն առաջին կողքին վրայ մնացած են զարդարուն մետաղեայ դրամաչափ մետաղները եւ գամերը։ Աստառը ճերմակ կապոյտ գիծերով լաթ։
բաւարար։
թէ՛ սկիզբը եւ թէ վերջաւորութեան՝ երկուքի ծալուած միասիւն երկաթագիր (լայնք՝ 9,5 սմ.), հետեւեալ բովանդակութեամբ. Մթ. Թ. 5-6, 14-15 եւ 7-8, 16-17։
միայն թղ. 1, բազմագոյն թռչնագիր։
սեւ։
թղ. 1ա, բազմագոյն եւ գեղեցիկ։
եւ այլ զարդեր չունի։
չունի։
եւ
կարմիր։
թղ. 168բ։
թղ. 157ա. «Զհող եւ զանարժանս յիշեա, տէր ողորմեա»։
1962ին Փարիզէն Մատենադարանիս նուիրած է Տիար ժագ Մաթոսեան։ Բովանդակութիւն. 1. Թղ. 1ա. «Իմաստնոյն Յոհանիսի վարդապետի համառաւտե(ա)լ զմեկնութիւն Ներսիսի Լամ(բ)րոնացւոյն պատրիարգի (իմա՛ պատարագի) գրէ աստուածային Սողոմոն. Ամենայնի ժամ եւ ժամանակ է ամենայն ամենայն իրաց. ժամանակ է լալոյ եւ ժամանակ ծիծաղելոյ, ժամանակ է շինելոյ եւ ժամանակ է քակելոյ. որպէս եւ Դաւիթ ասէ. վասն այսորիկ յաղաւթս կացցեն առ քեզ ամենայն սուրբք (...)։ Զի հարքն մեր առաջինք եւ վարդապետքն, յորժամ բան ինչ խաւսէին յաստուածաշունչ գրոց»։ - Վերջ թղ. 88ա. «Եւ կամ յաղագս արծաթոյ եւ փառաց, զի այնպիսիքն են դատելոց ընդ այնոսիկ որք վաճառեցին զտէրն եւ զենլոյն Աստուծոյ Քրիստոսի Յիսուսի փառք յաւիտեանս. ամէն»։ Ներսէս Լամբրոնացիի ընդարձակ մեկնութենէն քաղուածք մըն է, կատարուած Յովհաննէս Վարդապետէ, որ Ձեռ. թիւ 735ի համաձայն «Մականուն Տկար կոչեցեալ Եզընկացւոյ» է։ Բնագրին նման ունի խորագիրներով ստորաբաժանումներ։ 2. Թղ. 88բ. «Սրբոյն Գրիգորի Նարեկացո(յ) վարդապետի. Այլ ես անպիտանս յամենայնի եւ որքան բան զօրէ պարսաւեալս» (Բան ՀԱ, բ.)։ 3. Թղ. 92բ. «Չափաւորութիւն է շարժութիւն առ որ վայելուջ եւ քանիւն եւ երբն. Լծ. Զայս սահման դնէ չափաւորութեան որ արիութիւն է շարժութեան զգործն ասէ ի պատերազմ»։- Վերջ 94ա. «Այսքան առ այս. Արիստոտելի քաղուածուն է, Գրիգոր Տաթեւացին ասէ»։ 4. Թղ. 95բ. «Յետ այսորիկ խրատ իմն ուսուցանէ հեզական, որ պիտոյ է յամենայն յուսումնասիրաց, որք հարցանեն եւ որք պատասխանեն, այսինքն որք յուսանին եւ որք յուսուցանեն առհասարակ, եթէ ի գրոց բանիցն. Են որք դիւրահաս են եւ են որ դժուարահաս, եւ են որ ամենեւին անհաս...»։ Վերջ թղ. 95ա. «Յարաժամ մխիթարէ Անյաղթ Փիլիսոփայն Դօիթ եւ Արիստօտէլն, խորասուզ հասարակ մակեցօղքն»։ 5. Թղ. 95ա. «Ստորոգութիւնքս ասացեալ է եռամեծէն Արիստօտէլէ. Լծ. Եռամեծ ասի նոցա որք արտաքին ուսմամբ են մեծացեալ, որպէս որք առ մեզս են, այսինքն յեկեղեցիս, երիցս երանեալ ասեմք»։ 6. Թղ. 96ա. «Տեսիլ սրբոյն Ագադրոնի, զոր ասացեալ է հոգւովն Աստուծոյ. (Վ)ասն ազգին նետողաց թէ որպէս եւ կամ յում(մ)է կորիցէ եւ վասն թագաւորելոյ հայոց եւ վասն ազգի աճուճաց եւ պեղծ նեռինն եւ կատարածի աշխարհիս»։ - Վերջ թղ. 102ա. «Յորժամ այս ամենայն կատարի փոխի մահուամբ ի կարգս հըրեշտակաց թագաւորն Կոստան դիանոս բարի խոստովանութեամբ ի Քրիստոս Յիսուս ի տէր մեր։ Մինչեւ ցայս վայր օր մի կարդայ»։ Թղ. 102բ. «Թագաւորս Կոստանդիանոս կալաւ զաթոռ թագաւորութեան իւրոյ ամս ժբ., քանզի սա ազատեաց զաշխարհս ի ծառայութենէն բահաղու»։ - Վերջ թղ. 108ա. «Փոխի մահուամբ եւ խոստովանութեամբ ի կարգս հրեշտակաց։ Սինչեւ ցայս վայր օր մի կարդայ»։ Թղ. 108ա. «Յատեան զբանս Ագադրոնի. Յետ այսորիկ թագաւորէ խաղաղութեամբ Թէոդէ. ի սորա ժամանակի յայտնի որդին կորստեան նեռն»։ - Վերջ թղ. 113ա. «Հրամայէ բառնալ զնոսա ի կենաց իւրեանց, եւ նոքա պսակին ի Քրիստոսէ Աստուծոյ մերոյ, որ է աւրհնեալ յաւիտեանս. ամէն։ Մինչեւ ցայս վայր օր մի կարդայ»։ Թղ. 113ա. «Յայնժամ իջանեն ի վերուստ Ենովք եւ Եղիայ, քարոզեն եւ ասեն, մի՛ հաւատայք պղծոյդ»։ - Վերջ թղ. 121ա. «Զի տէրն մեր եւ արարիչն ողորմած է, ով ոք հայցէ ի նմանէ ողորմութիւն գտանէ եւ դատարկ յետ ոչ դառնայ, եւ Քրիստոսի փառք յաւիտեանս. ամէն»։ 7. Թղ. 121բ. «Թուխթ սրբոյն Դէոնեսիոսի յաղագս մահուանն Պաւղոսի եւ Պետրոսի սուրբ առաքելոցն. Աշակերտ աստուածային եւ որդի հոգեւոր, սիրտ եւ խորհուրդ եւ կատարիչ կամաց եւ համբերող ի նեղութիւնս այնորիկ որ գեր ի վերոյ է ամենայն գովեստից, վարդապետին ճշմարտի եւ հոգեւոր հաւրն Պաւղոսի»։ - Վերջ 131բ. «Քարոզել զաւետարանն տեառն եւ մեկնելով զվարդապետական թուխթս նորա, ընդ որում եւ ըզպսակն ընկալցուք ի Քրիստոսէ Յիսուսէ տեառնէ մերմէ, որում փառք պատիւ եւ իշխանութիւն յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն»։ 8. Թղ. 132ա. «Աւանդութիւն հրէից վասըն ողորմութեան. Էր ոմն մեծատուն յիսրայելի որ մոռացեալ էր զյոյսն առ Աստուած ի բազում յղփութենէն եւ ի հայհոյութեանց»։ տերէ ել 1ծեա. «եասն որոյ եւ յաւուր։ Չաքարիա քահանայապ», ստորին լուսանցքին վրայ կը գրէ. «այլ չկայր օրինակն»։ 9. Թղ. 135ա. «Դաւթի Փիլիսոփա(յ)ի առուածք հինգերորդ. Զինչ արդեօք է սահման կամելութեան եւ ստորադրական սահման, եւ ոյք ի սոցանէ, զոյս ոմանս վիճակեցան ի գոյիցն. Արդ համառօտ ասասցուք։ Արդ սահման է բան համառօտ յայտնիւ ցո(յ)ացութեան յանկակա(յ) իրողութեան։ Արդ բան համառօտ. Համառօտ յայտնիչ գոյացութեան, յանկակայ իրողութեան, որպէս չորութիւն եւ ցրտութիւն զհողոյն յայտնեն զգոյացութիւն»։ 10. Թղ. 138բ. «Նորին վասն բաժանման. Ամենայն որ միանգամ բաժանեալ գո(յ) այլոց գո(յ)ից, հարկ է նմա կամ մարմին գոլ կամ անմարմին, կամ երկաքանչիւրոց մի11. Թղ. 141ա. Յիշատակարան Մեկնութեան Սաղմոսարանին՝ Ս. Ներսիսի Լամբրոնացւոյն. «Փառք...։ Ի թվականի հայոց ՈԼԹ, գրեցօ աստուածախումբ մատեանս ձեռամբ Սամուէլի նուաստ եւ յետին գրչի, հրամանաւ սրբասնեալ վարդապետի եւ եպիսկոպոսի մերո(յ) տեառն Ներսէսի...»։ 12. Թղ. 141բ. «Պատմութիւն վարուց Ներսէսի եպիսկոպոսի Երգոցս Սաղմոսի քննողի. Ընդ նուաղել թագաւորութեան եւ յիշխանութեան հայոց, յորժամ յափշտակեցց յիսմայելացոցն...»։ 13. Թղ. 155բ. Գրիգորի Նարեկացւոյն «Յիշատակարան մատենիս դրութեան, նորին հսկողի. Ըստ հոլովման ընթացից ամանակաց յառաջ շարժութեան...»։ 14. Թղ. 157ա. «(Գրիգորի Նարեկացւոյ) Ի փայտն երջանիկ բարեբաստութեան ժամահարին խորհրդածութեան աղաչանս եդեալ ընդ կերպարանս թարգմանութեան. (ՂԲ). Գոհանամ զքէն բարեգութ, միայն մարդալէէ, արարիւ երկնի եւ երկրի», ս ձերջ Թղ.