152413021844։
շեղագիր։
կիսակաշի ստուարաթուղթ. կռնակի կաշին մաշած եւ գրեթէ անհետացած է։
բաւարար։
Մխիթարեան Հարք։
բնագրին թանաքով։
Էջ 650. «Գաղափարեցաւ ի ՌՄԼԲ (1783) թուականիս մերոյ, Մայիսի ԺԱ, ի վայելումն Տեառն Բարդուղիմէոսի վարդապետի, աշակերտի Տեառն Զաքարիայ ազգասէր Պատրիարգի Կոստանդնուպօլսոյ, ձեռամբ Բրաբիոն գրագրուհւոյս. ի Կոստանդինուպօլիս»։ Անդ. «Վերստին գաղափարեալ յումեմնէ Խոտրջերցւոյ, ըստ կիսոյն միայն. ի Կոստանդինուպօլիս, ի 28 Նոյմբ. 1844»։
Հ. Ներսէս Սարգիսեան, հետեւեալ ծանօթութիւնը գրած է Ձեռագրի աւարտին. «Բնագիր մատենիս նօտրգիր պահի ի վանս Արմաշու, զոր Առաջնորդ վանացն յղեաց ի Պօլիս առ մերայինս, ի խնդրոյ Հ. Ներսէսի, յորժամ անց ընդ այն. եւ ի Պօլիս գաղափարեալ, վերստին յղեցին զբնագիրն ի նոյն վանս»։ Մատեանս օրինակուած է Արմաշու վանքի 1783 թուի նօտրգիր Ձեռագրէ մը. կը բովանդակէ Գրիգոր Նիւսացիի Մեկնութիւն Երանութեանց, Հայր մերի, Ժողովողի, Ճառ կուսութեան, Երգ երգոցի, եւ անոնց Լուծմունքը, հետեւեալ կարգով. 1. Էջ 1. «Սրբոյն Գրիգորի Նիւսեայ, խօսք յինն երանութիւն. Բան առաջին. Երանի աղքատաց հոգւով. Արդեօք այնպիսի ժողովեալսս իցէ...»։ Էջ 13. «Բ. Նորին, Երանելիք հեզք, զի նոքա ժառանգեսցեն զերկիր. Որք սանդղովք ոմամբք ի բարձրագոյնսն ելանեն...»։ Էջ 22. «Գ. Երանելի սգաւորաց, զի նոքա մխիթարեսցին. Եւ եւս ի գագաթն լերինն ի վեր ելաք...»։ Էջ 34. «Դ. Երանելիք քաղցեայք եւ ծարաւիք արդարութեան, զի նոքա յագեսցին. Ստամոքսացաւն եւ որք չարաչարն կերաԷջ 47. «Ե. Երանելիք ողորմածք, զի նոքա ողորմութիւն գտցեն. Թուի ինձ այնպիսի Էջ 59. «Զ. Երանելիք մաքուրք սրտիւք, զի նոքա զԱստուած տեսցեն. Զոր ինչ կրել պատշաճ լինի...»։ Էջ 69. «Է. Երանելիք խաղաղարարք, զի նոքա որդիք Աստուծոյ կոչեսցին. Աստուածայնոց վկայութեանն խորանահարութիւն զոր ի լերինն...»։ Էջ 80. «Ը. Երանելիք հալածեալք յաղագս արդարութեան, զի նոցա է արքայութիւն երկնից. Ձինչ ութերորդին ի մարգա2. Էջ 88. «Նորին բան իններորդ, ի Հայր մեր որ յերկինս. Զաղօթից մեզ զվարդապետութիւն աստուածայինս պատմէ բան, որովք արժանաւորաց իւրոց աշակերտացն փութով ծանօթութիւն լինէր աղօթիցն հայցուած...»։ 3. Էջ 150. «Գրիգորի եպիսկոպոսի Նիւսացոյ, խօսք նորին ժողովողին, մեկնութիւն առաջիկայ բանիցս բան Առակին, բան ժողովողին, որդւոյ Դաւթի թագաւորի Իսրայէլի յԵրուսաղէմ. Ունայնութիւն ունայնութեանց ասաց Ժողովողն (...). Առաջի կայ, մեզ Ժողովողիս մեկնութիւն, հաւասար ունելով մեծութեամբ օգտութեան զվաստակ տեսութեանս, քանզի առակաւոր իմաստիցն յառաջագոյն կրթելով զմիտսն, իբրեւ անյայտ բանք եւ իմաստունք ասացուածք...»։ Վերջ էջ 256։ 4. Էջ 257. «Լուծմունք ինն երանութեան գրոց. Ոմանք ասեն զէ գիրքն ի խնդրոյ Աստուածաբանի գրեաց, որմէ մինն ի նոցանէ Ինն երանութիւնն, եւ այլքն ասեն թէ ինքն յինքենէ շարժեցաւ գրել, եւ սկիզբն զայս ասեն իւրոյ վարդապետութեանն...»։ 5. Էջ 267. «(Լուծմունք) Գրիգորի Նիւսացւոյ, Բան Թ. Հայր մեր. Ի խնդրոյ Գրիգորի Աստուածաբանի կամ հոմանուանի ուրեմն Գրիգորոյ փակակալի ընդդէմ պիհռոնացւոցն, որ ասէին թէ ինչ հարկ կայ զԱստուած Հայր ասել...»։ 6. Էջ 275. «(Լուծմունք Գրիգորի Նիւսացւոյ), Յորդորումն մանկանց ի կուսութիւն. Բարսեղ եւ Աստուածաբանն պատճառ համարեցան գովել զկուսութիւն, բայց ինքեանք ոչ ձեռնամուխ եղեն յիրսն...»։ 7. Էջ 280. «(Լուծմունք) Գրիգորի Նիւ սացւոյ, Բանք ժողովողին. Ասացեալ է ըստուգապէս եթէ Նիւսացոյ է բանս, զի յառաջագոյն ամոլքն հաւատոյ Գրիգոր Աստուածաբան եւ Բարսեղ. խորհեցան գրել զճառս...»։ 8. Էջ 285. «(Լուծմունք) Գրիգորի Նիւսացւոյ, Յաղագս Երգս երգոցին. Զգիրքս, ասեն, գրեաց Գրիգոր, ի խնդրոյ Թէոդոս թագաւորին, զի յորժամ առնէր խրախութիւն թագաւորն, երգիչք եւ քնարահարք...»։ 9. Էջ 305. «Նորին Գրիգորի Նիւսացւոյ, Յորդորումն մանկանց ի կուսութիւն. Յաղագս կուսութեան, եթէ սեփական է աստուածայնոյ եւ անմարմին բնութեան կուսութիւնն. Բազմաց կանխաւ եղեւ կուսու10. Էջ 391. «Գրիգորի եպիսկոպոսի նիւսացւոյ, թուղթ յաղագս Երգոյ երգոց. Ընկալայ որպէս վայել էր քում պարկեշտ վարուցդ...»։ - Վերջ էջ 650։