1644
834
դատելով արտաքին պարագաներէն, յատկապէս համեմատելով ունիթոռներու այլ գրութիւններուն, կը համարինք գրուած ըլլայ ժԴ դարուն։
բոլորգիր։
Թ-ԺԱ։
թուղթ թուխ բամպակեայ։
մագաղաթակազմ, միջուկը ստուարաթուղթ։
անբաւարար. թէեւ նորոգուած, սակայն ներքին լուսանցքը եւ գրադաշտէն մաս մը ցեցակեր. տկար է կազմը։ Ամբողջ Ձեռագրի մը հատուածն է։
եւ այլ զարդեր չունի։
չունի։
ունեցած ենք 1791էն առաջ։ Մատեանս կը բովանդակէ Պետրոս Արագոնացիի «Յաղագս եօթն մահուչափ մեղաց», թարգմանուած Սարգսէ։ Ձեռագիրս գրուած է խիտ առ խիտ, առանց բաժանումներու. յաջորդ օրինակները աւելի ընդլայնած են եւ ձեւաւորած գրութիւնը։ Ունի հետեւեալ կարգը. 1. Թղ. 1ա. «Քարոզ եօթն չափ մահու մեղաց. Եւ նշան մեծ երեւեցաւ յերկինս եւ ահաւասիկ վիշապ հրեղէն մեծ, որոյ էին գլուխք եօթն եւ եղջիւրք տասն, եւ ի վերա(յ) գլխոյ նորա եօթն խոյր...»։ 2. Թղ. 1բ. «Ի յեօթն մահուչափ մեղացն առաջին է հպարտութիւն. Ասէ Աւգոստինոս թէ հպարտութիւն է ցանկութիւն ի մեծութեան փառաց...»։ 3. Թղ. 3բ. «Երկրորդ գլուխ վիշապին է նախանձ. Ասեն սուրբք թէ նախանձն է տրրտմութիւն ընդդէմ բարութեան այլոց եւ սոքա քան ամենայն մեղս առաւել վնասն...»։ 4. Թղ. 4բ. «Երկրորդ (երրորդ) գլուխ վիշապին է բարկութիւն. Եւ զի՞նչ է բարկութիւն. բարկութիւն է, որպէս ասէ Աւգաօստինոս թէ ցանկութիւն վրէժխնդրութեան եւ (յ)ոյժ հակառակ է Աստուծոյ...»։ 5. Թղ. 6ա. «Չորրորդ գլուխ վիշապին է ծուլութիւն. Է հեղգութիւն հոգո(յ), անփոյթ առնէ սկսանիլ զբարիս եւ կամ սկսեալ բարեգործութիւն ձանձրանայ կատարել եւ այս մեծ մեղք է մահուչափ...»։ 6. Թղ. 7բ. «Հինգերորդ գլուխ վիշապին է ագահութիւն. Որպէս ասէ Աւգոստինոս, անթիւ ընչից ցանկութիւն ունել եւ նմանի կռապաշտութեան, զի սա յոյժ հակառակ է Աստուծոյ...»։ 7. Թղ. 14բ. «Վեցերորդ գլուխ վիշապին է որովայնամոլութիւն. Եւ սա է բերան եւ դուռն ամենայն մեղաց. վասն այն ընդ(դ)էմ սմա եդ Աստուած զառաջին պատվիրան՝ ոչ ուտել ի պտղոյն, յորժամ ասաց թէ յամենայն ծառոց...»։ 8. Թղ. 20ա. «Եօթներորդ գլուխ վիշապին է բխջախոհութիւն. Եւ այս անիծից գըլխովս, սատանայ առաւել պատերազմի եւ ընպռնէ զմարդիք քան այլաւք, եւ զազիր եւ գարշելի է քան զամենայն մեղք, վասն չորս պատճառի...»։ - Վերջ թղ. 35ա-36բ. «Ժգ. աղտեղի զրուցել ընդ կնոջ. ժդ. խնդիրք չարութեան վասն աղտեղի գործոյն. ժե. (յ)անդըգնութիւն։ Կատարեցաւ գիրք է (եօթն) մահուչափ մեղաց, թարքմանեալ ձեռամբ 9. Թղ. 36բ. «(Պատմութիւն). Որպէս թագ(աւ)որ ոմն որ բնաւ ոչ ուրախանայր, բայց արդար դատաստան առնէր...»։ - Վերջ անդ։