1116

ՆԵՐՍԷՍ ՇՆՈՐՀԱԼԻ ԾԴ

1771 - 1771

ID

Number

1116

Old record number

2290

Title

ՆԵՐՍԷՍ ՇՆՈՐՀԱԼԻ ԾԴ

Start date

1771

End date

1771

Date details

1771։

Copy place

Վենետիկ։

Reference

Type

Number of pages

560

Dimension

12x18

Layout

միասիւն (8,5x14)։

Writing details

նօտր։

Codicology

Ա-ԼԳ։

Principal subject

Subject details

թուղթ։

Number of lines

25։

Binding

կաշի, միջուկը ստուարաթուղթ։

State of preservation

բաւարար։

Copyist

Հ. Իգնատիոս Վրդ. Խաչատուրեան, միաբան Մխիթարեան։

Owner

գրիչը։

Commanditaire

Illuminator

Binder

Parchment flyleaf

Lettrines

Initials

սեւ։

Marginal illuminations

Images

ընդ մէջ էջ 8-9 կայ տպագիր հայրապետի նկար մը, 8x13,5 մեծութեամբ, ստորեւ գրուած. «Սուրբ հայրապետդ Ներսէս, որ շնորհօք լցեալ ես, առաջնորդ լեր դու մեզ, զի լիցուք մեք հետեւօղ քեզ»։

Canon tables 1

եւ այլ զարդեր չունի։

Canon tables 2

Title text

Blank pages

էջ 2, 8, 298-300, 387-396, 515-524։

Colophon

տեսս անուանաթերթը՝ էջ 1։

Informations

գրուած է Ս. Ղազարի մէջ, Հ. Իգնատիոս Վրդ. Խաչատուրեանի անձնական գործածութեան համար։ Բովանդակութիւն. 1. Էջ 1. Անուանաթերթ. «Սրբոյ Տեառն Ներսեսի Կլայեցւոյ, թուղթք գրեալք ի տեղիս տեղիս առ զանազան անձինս, եւ ժողովեալք ի մի՝ աշխատասիրութեամբ Հ. Իգնատիոսի վարդապետի, ի փառս Տեառն, ի թուին փրկչին 1771, եւ ի թուին Հայոց ՌՄԻ, ի Վէնէտիկ»։ 2. Էջ 3. «(Յառաջաբանութիւն Տեառն Յակոբայ Կաթողիկոսին Հայոց ի վերայ Ընդհանրական թղթոյ Տեառն Ներսէսի Կլայեցւոյ). Յակոբ Աստուծոյ եւ Տեառն Յիսուսի Քրիստոսի ծառայ եւ ողորմութեամբ նորին Կաթուղիկոս Հայոց, ողջոյն սիրոյ եւ խաղաղութեան յաստուածընկալ սրբոցս»։ 3. Էջ 9. «Թուղթ Ընդհանրական Տեառն Ներսէսի Հայոց Կաթողիկոսի առ համօրէն հայասեռ ազինս, որոց տեսչութիւն հաւատացաւ նմա ի Տեառնէ. Ներսէս ծառայ Յիսուսի Քրիստոսի եւ ողորմութեամբ նորին Կաթողիկոս Հայոց՝ ընդհանուր հաւատա4. Էջ 129. «Պատճառք խնդրոյ միաբանութեան թագաւորին հոռոմոց Էմանուէլի եւ սրբոց կաթողիկոսացն Հայոց Ներսիսի եւ Գրիգորիսի թուղթքն, զոր գրեցին առ միմեանս. Մարգարէն Դաւիթ յաստուածային երգսն սաղմոսացն օրհնաբանէ եթէ յիշատակ յաւիտենից եղիցի արդարն» (բովանդակ պատկերը տե՛ս Ներս. Շնորհ. ԺԳ., §§ 135. Էջ 301. «Տեառն Գրիգորիսի Կաթողիկոսի Հայոց (...) ի Միջագետս ասորւոց... Որ թէպէտեւ տէրունական հրամանն յորդորէ զմարդիկ»։ 6. Էջ 368. «Նորին Ներսէսի (...) Յակովբայ ասորւոց (...) Ի զգալի դիտաւորութեան գրաւորական քում նամակի»։ 7. Էջ 383. «Թուղթ առ ի Ներսիսէ եպիսկոպոսէ, պատասխանի թղթոյն Գէորգեայ (...) առ ի ստուգութիւն զպատմութիւնս երանելւոյ նահատակին Սարգսի. Որոց բաղձալի է ճշմարտութիւնն»։ - Վերջ էջ 386. «Եւ արդ սկսցուք ի կարգ պատմութեանն, զոր ընկալաք գրով ի նախասացեալ սրբոյ ուխտէն սպասաւորաց, որ է այսպէս»։ Հոս կ'ընդհատուի գրութիւնը՝ սա ծանօթութեամբ. «զոր տեսցես ի Ճառընտիրըն», եւ դատարկ ձգուած են էջ 387-396։ 8. Էջ 397. «Բանք Ներսէսի եպիսկոպոսի առ եպիսկոպոսունս եւ վարդապետսն... Առ ձեզ են բանք իմ»։ 9. Էջ 413. «Նորին Տեառն Ներսէսի (...) առ վտանգեալսն մարմնով... Ընկալայ զգիր թախծանաց զախտացելոցդ մարմնով»։ 10. Էջ 424. «Նորին Տեառն Ներսէսի Կաթողիկոսի Հայոց թուղթ ի Սամոստիա քաղաք, յաղագս արեւորդեացն դարձի. Ներսէս ծառայ Աստուծոյ եւ ողորմութեամբ նորին Կաթողիկոս Հայոց, պատուական քահանա11. Էջ 434. «Նորին Տեառն Ներսէսի պատասխանի թղթոյն Պատրիարգին ասորւոց Տեառն Միխայելի. Զզուարթուն եւ զարիագոյն հովուապետի»։ 12. Էջ 437. «Նորին Տեառն Ներսէսի Կաթողիկոսի թուղթ ի Կոստանդինուպաւլիս, առ ոմն Պօղոս քահանայ հայկազնի, ի Տարսոնէ կիւլիկեցւոց, որ գնացեալ էր անդ հոռոմացեալ եւ բամբասէր զազգս մեր ի ժամանակս Կիւռ Մանիլ թագաւորին, յորժամ հանդերձեալ էին միաբանել հայք եւ յոյնք եւ նա գրեաց առ Տէր Ներսէսի չքմեղս եղեւ իւրո(յ) վնասուն. ԶՊօղոսի համանուան վեհին եւ քաղաքակցի, երանի թէ եւ գործակցի յաւետարանն Քրիստոսի»։ 13. Էջ 440. «Նորին Տեառն Ներսէսի Կաթողիկոսին Հայոց պատասխանի գրոյ ուրումն որ գրեալ էր նա բանս զկծանաց յանդուգն լըրբութեամբ. Ընկալաք զոր ի քէն գիր սիրոյ եւ յանդիմանութեան ըստ իմաստնոյն, զի բարի ասէ զվէր սիրելոյ քան զհամբոյր թշնամւոյ»։ 14. Էջ 444. «Նորին Տեառն Ներսէսի առ նոյն ժպիրհ. Նիւթականս հուր ի նիւթոց նուազեալ շիջանի»։ 15. Էջ 445. «Նորին Տեառն Ներսէսի Կաթողիկոսի առ նոյն, յիմարութեամբ եւ հրպարտութեամբ լրբեալ. Մարմնոյ բժշկաց ճարտարութիւն գովի, ճանաչել զոյժ հիւանդին եւ ապայ տայ զդեղն»։ 16. Էջ 448. «Նորին Տեառն Ներսէսի Կաթողիկոսի Հայոց, առ երջանիկ վարդապետըն Գէորգ. Զբնաւորապէս իմաստնոյ անձին եւ գմեր պարզաբար սիրողի ոգւոյ զԳէորդ17. Էջ 449. «Նորին Տեառն Ներուսի Կաթողիկոսի, առ նոյն Գէորգ վարդապետ. Ըստ գերաշխարհայնոցն սիրոյ տարփման ասո տուածայինսն համեմատեալ սիրելւոյ»։ 18. Էջ 450. «Նորին Տեառն Ներսէսի Կաթողիկոսի առ նոյն. Ի քում գիտելի նետից յետ նախկի գրելոյն հարան յանձին»։ 19. Էջ 450. «Նորին Տեառն Ներսէս սուրբ Կաթողիկոսի Հայոց եւ տիեզերալոյս վարդապետի, գիր շրջաբերական առաքեալ ի կողմանս արեւելից ի Կարս, զկնի նորակերտ եպիսկոպոսի ուրումն, զորոյ գիրս ցուցանէ զանունն, յորս բանք պիտանիք խրատականք առաջնորդին եւ քարոզ ոգեշահ առաջնորդելոցն ի նմանէ. Շնորհաւք ամենակալին Աստուծոյ Հաւր, եւ գթութեամբ միածնի որդւոյ նորա Յիսուսի Քրիստոսի եւ պարգեւաւք կենդանարար սուրբ հոգւոյն, այս մեր գիր աւրհնութեան հոգեւորական հրամանի է»։ 20. Էջ 457. «Նորին Տեառն Ներսէսի գըրեալ առ եղբօրորդին իւր Ապիրատն ի Կոստանդինուպօլիս. Արեգական աըւսցք ծագման, սէր քո առ իս համանման» (սկ. «Առ Ապիրատն է Տէր Ներսիսէ բան չափով» եւ 6 21. Էջ 461. «Գովեստ բանի ներբողական բացասութեան ասացեալ Տեառն Ներսէսի սրբազան Կաթողիկոսի Հայոց եւ տիեզերական լուսաւորչի, յաղագս տօնի գերագունիցն էութեանց հրեշտակապետացն սրբոց... Այսօր երկրաւորս եկեղեցւոյ հանդիսաւորեալ քահանայապետութիւն ցնծայ հրաշափառապէս զերկնաւորացն կատարելով քահանապետութեանց տօնախմբութիւնս»։ 22. Էջ 506. «Նորին Տեառն Ներսէսի ասացեալ բանս մաղթանաց առ սուրբ հրեշտակըս ոտանաւոր չափով. Արդ պաղատիմք առ հոգեղէնսդ, մեք տկարքս եւ հողեղէնքս»։ Վերջ էջ 514. «Արդ յիշեցէք ընդ Տեառն եւ զիս, լսօղք վերնոցն գովեստիս, եւ դուք յիշեալ առ տերունիս, լինիք յերկնից նորա բարիս։

Content